محبوبه عمیدی: به فاصله تنها یکهفته دو زلزله به بزرگی 6.3 و 7.8 در مقیاس ریشتر ( بنا به اعلام مرکز تحقیقات زمینشناسی آمریکا؛ 6.1 و 7.5 ریشتر مطابق اعلام مرکز لرزهنگاری دانشگاه تهران) مناطقی در جنوب و جنوبشرقی کشورمان را به لرزه درآوردند. آیا این زمینلرزهها، مخصوصا زلزله 7.8 ریشتری استان سیستانوبلوچستان که طی 50 سال گذشته در ایران بیسابقه بوده، میتواند تهدیدی برای تأسیسات هستهای کشور و بخصوص نیروگاه اتمی بوشهر محسوب شود؟
زلزله سیستانوبلوچستان چقدر ویرانگر بوده است؟
مطابق اعلام مرکز تحقیقات زمینشناسی آمریکا (USGS) بزرگی این زلزله که در ساعت 15:14 روز 27 فروردینماه به وقت محلی شهرهای استان سیستانوبلوچستان در جنوبشرقی ایران را به لرزه درآورده، 7.8 ریشتر و یکی از زمینلرزههای بزرگ بوده است. لرزشهای ناشی از این زمینلرزه در مناطقی بسیار دور مانند هند احساس شده است.
بریان باپتی از مرکز تحقیقات زمینشناسی انگلستان میگوید: «این زلزله باید ناشی از گسلش عادی میان صفحه عربستان و صفحه اوراسیا باشد. این صفحه در منطقه فرورانش مکران به زیر صفحه تکتونیک اوراسیا میلغزد و تاکنون باعث رخدادن زلزلههای بزرگ متعددی شده است». (توضیحات دقیقتر را درمورد این زمینلرزه میتوانید در وبلاگ دکتر مهدی زارع بخوانید.)
کانون این زلزله در عمق 82 کیلومتری زمین بوده و معمولا تلفات انسانی ناشی از این زمینلرزهها از زمینلرزههایی که در سطح رخ میدهند، به مراتب کمتر است.
استان سیستانوبلوچستان از مناطق محروم کشور ایران است. خانهها در بسیاری از مناطق آن مقاومت چندانی ندارند و فاصله زیاد روستاها از یکدیگر و دور از دسترس بودن تعدادی از آنها کار امداد و نجات را دشوارتر از پیش خواهد کرد.
آیا ارتباطی میان این دو زلزله وجود دارد؟
زلزله بزرگ استان سیستانوبلوچستان یک هفته بعد از زلزله 6.3 ریشتری استان بوشهر در جنوبغربی ایران رخ داد. این زلزله با اینکه شدت کمتری داشت؛ موجب کشتهشدن حداقل 37 نفر در این منطقه شد.
یانا پرسلی، زلزلهشناس USGSمیگوید: «این دو زمینلرزه نزدیک به 1000 کیلومتر از یکدیگر فاصله داشتهاند و به همین دلیل در حال حاضر نمیتوانم آنها را مرتبط با یکدیگر بدانم. باید یادآوری کنم که ایران از لحاظ تکتونیک فعال و کشوری زلزلهخیز است».
آیا خطری نیروگاه برق هستهای بوشهر را تهدید میکند؟
مایکل بلاک از کالج سلطنتی لندن میگوید: «تا جایی که ما میدانیم، زمینلرزه جدید دور از تأسیسات هستهای بوشهر به وقوع پیوسته است. اغلب زلزلههای ایران در مناطق مرکزی، نزدیک به پایتخت آن تهران یا غرب این کشور رخ میدهند. در مورد زلزله هفته پیش نیز که در نزدیکی این نیروگاه به وقوع پیوست، مقامات ایرانی اعلام کردند که نیروگاه آسیبی ندیده و نشانهای از مواد رادیواکتیو در خارج از آن دیده نمیشود. اغلب نیروگاههای برق هستهای در مقابل زلزله مقاومت بالایی دارند و به دلیل اینکه روی لایه ضخیمی از بتن ساخته شدهاند، آسیبی نخواهند دید. ژنراتورهای پشتیبان نیز برای آنها تدارک دیدهشده که در زمان وقوع حوادث وظیفه خنککردن رآکتورها را به عهده خواهد گرفت».
آیا از حادثهای که برای نیروگاه اتمی فوکوشیما اتفاق افتاد، میتوان نتیجه گرفت که زلزله تهدیدی برای نیروگاههای برق هستهای محسوب میشود؟
حادثه فوکوشیما نشان داد نیروگاههای اتمی در برابر زلزله مقاومند؛ اما سونامی میتواند برای آنها تهدیدی جدی محسوب شود. هنگام وقوع زلزله در توهوکوی ژاپن در زمستان 2011/1389 رآکتورهای نیروگاه اتمی فوکوشیما به شکل خودکار خاموش شدند؛ اما مشکل از آنجا آغاز شد که موجهای ناشی از سونامی ژنراتورهای پشتیبان را از کار انداختند و رآکتورها دیگر سیستم خنککننده نداشتند. گرمشدن بیش از حد این رآکتورها بود که باعث خرابی بخشهایی از نیروگاه و انتشار مواد رادیواکتیو به مناطق اطراف آن شد.
53273
نظر شما