طوفان شن در سیستان و بلوچستان/ دفن بیش از ۱۰۰ روستا زیر شن/ گرد و غبار ۲۰ برابر حد مجاز

وزش باد شدید و طوفان شن برای دومین بار متوالی در طی ماه گذشته ادارات زهک و هیرمند را به تعطیلی کشاند و موجب مدفون شدن بیش از 100 روستا و روانه ساختن صد ها نفر به مراکز بهداشتی و درمانی شد.
شدت وزش باد در سیستان طی دو روز گذشته به سرعت 100 کیلومتر در ساعت رسید و به دلیل محاصره روستاهای منطقه در مسیر شن های روان بسیاری از محور های مواصلاتی روستاهای هیرمند و زهک مسدود شد.
سال ها است که طوفان شن به دلیل خشک شدن دریاچه هامون و تبدیل بادهای 120 روزه به بادهای 180 روزه نفس مردم را گرفته است و روزگار آنها را تیره و تار کرده است.

حیات مردم در خطر است
موسی بزی یکی از ساکنان شهرستان هیرمند با بیان اینکه حیات انسان ها در این منطقه به مخاطره افتاده است به مهر گفت: در خبرها شنیدیم که دولت جدید برای کمک به احیای دریاچه ارومیه کارگروه ویژه راه اندازی کرده اما تالاب هامون که حیات انسان ها به آن گره خورده است همچنان محروم مانده و هیچ سخنی از آن در میان نیست.
مردم به صورت زنده در حال دفن شدن هستند، مغازه ها تعطیل شده، مواد غذایی پر از خاک و شن است و شبانه روز بر سر ما خاک می ریزد.
شرایط ما به گونه ای است که نفس کشیدن برای ما سخت شده و تا پشت پنجره هایمان از خاک انباشته است اما اقدامی تاکنون برای رهایی ما از این وضعیت نشده است اما مردم انتظار دارند دولت جدید راه حلی جدید پیش پای آنها بگذارد.
علی عنایت یکی از ساکنان روستای زاهدان کهنه نیز در منطقه سیستان به مهر گفت: بسیاری از معابر منطقه پر از خاک شده است و هیچ ماشین آلاتی برای خاک روبی وجود ندارد. بسیاری از کوچه ها به دلیل انباشته شدن خاک مسدود شده است و مردم از روی پشت بام ها تردد می کنند.
در بسیاری از ساعات شبانه روز مردم در خانه ها محبوس هستند و در صورت فروکش کردن طوفان باید روز های متوالی وقتشان را برای باز کردن راهی برای عبور زنان و کودکان صرف کنند.
وی که در گذشته به شغل پرورش ماهی اشتغال داشته است افزود: با قطع شدن آب و خشکسالی تمام سرمایه و اندوخته مردم این منطقه از بین رفت و تنها اقساط وام ها بر روی دستشان باقی مانده است.
تمام مزارع این منطقه به دلیل نبود آب از بین رفته است و خاک تمامی رودها و انهار را پر کرده است و دیگر چیزی به نام کشاورزی در این منطقه وجود ندارد.
احمد جهانتیغ نیز با بیان اینکه مردم این منطقه حتی برای نان خوردن هم در مضیقه هستند به مهر گفت: با کم شدن آب بسیاری از مردم به طرح های گلخانه ای روی آوردند اما گلخانه ها هم به دلیل طوفان و شدت باد متلاشی شد.
اگر دولت برای مردم و ساکنان این منطقه کاری انجام ندهد این جا وضعیت نامناسبی پیدا می کند.

57روستا در محاصره شن
در همین حال حبیب پیری، فرماندار شهرستان زهک از محاصره تعداد 57 روستا به دلیل حرکت شن های روان در این منطقه خبر داد و گفت: با شدت گرفتن وزش طوفان و گرد و خاک در منطقه سیستان، میزان آلودگی هوا ناشی از حرکت شن های روان در شهرستان زهک به حد چشمگیری افزایش یافته است.
غلظت گرد و غبار و کاهش شعاع دید در طی دو روز گذشته بسیاری از امورات روزمره مردم را مختل و ادارت دولتی را به تعطیلی کشاند.
وی با بیان اینکه تعداد دستگاه ها و ماشین آلات راهسازی در این منطقه تناسبی با حجم شن های روان ندارد اظهار داشت: با این وجود تلاش برای بازگشایی راه های مواصلاتی و کمک به مردم روستاهای منطقه ادامه دارد.
طوفان شن موجب وارد آمدن خسارات بسیاری به جایگاه های دام،چاه های کشاورزی، زمین های زراعی و تأسیسات زیر بنایی در منطقه شده است.
پیری از ساکنان این منطقه خواست به منظور حفظ سلامتی خود به ویژه سالمندان و کودکان از تردد غیر ضروری خودداری کرده و در صورت حضور در فضای باز از ماسک استفاده کنند. 

تالاب زندگی تهدیدی برای زندگی است
مدیر کل محیط زیست سیستان و بلوچستان با بیان اینکه تالاب هامون روزی به عنوان تالاب زندگی شهرت داشت گفت: امروز به دلیل نامهربانی های طبیعت و همچنین عدم تأمین حقابه از طرف کشور افغانستان به تهدیدی برای زندگی ساکنان مردم این منطقه تبدیل شده است.
خسرو افسری با بیان اینکه طرح تفصیلی احیا و آسیب های این دریاچه در حال تکمیل است به مهر گفت: استمرار پدیده خشکسالی، عدم تامین حقابه، حرکت شن های روان و خشک شدن دریاچه از مهمترین علل افزایش ریزگردها در جنوب شرق ایران است.
خسرو افسری با بیان اینکه شرایط دریاچه هامون با ارومیه بسیار متفاوت است گفت: از آنجا که تالاب هامون یک تالاب زندگی برای حیات انسان ها، حیات وحش، پرندگان مهاجر و همچنین دارای ارزش های مهمی از جمله اقتصادی و سیاسی است لذا باید نگاه ویژه ای به آن داشت.
در حال حاضر طوفان های شن و افزایش ذرات معلق در هوا اثرات نامطلوبی بر تمامی اکوسیستم منطقه وارد کرده است.
وی با اشاره به اینکه کاهش و توقف رشد گیاهان و همچنین بروز مشکلات تنفسی در انسان ها و جانوران از عوارض معمول طوفان های شن در منطقه است افزود: میزان غلظت ذرات معلق در هوای شهرستان های زابل، زهک، هیرمند، نیمروز و هامون در بیشتر روز های سال به چندین برابر حد استاندارد می رسد و حیات انسانی و نباتات را مورد تهدید جدی قرار داده است.
با وجود اینکه استاندارد جهانی ریزگردها در هر مترمکعب هوا 150 میکروگرم تعیین شده است اما آلودگی و غلظت گرد و خاک در این منطقه به بیش از هزار و 100 میکروگرم بر متر مکعب می رسد که برای سلامت ساکنان این منطقه تهدیدی جدی محسوب می شود.
برای نجات مردم منطقه و اجرای طرح های احیا و جلوگیری از تخریب بیشتر باید اعتبارات ویژه ای را به این منطقه اختصاص داد.
در حال حاضر برای احیا و زنده نگاه داشتن بخشی از تالاب هامون نسبت به حفر کانالی از افضل آباد تا کوه خواجه به منظور انتقال 60 میلیون متر مکعب آب با اعتباری بالغ بر 10 میلیارد ریال در دست اقدام است که امید می رود تا ماه آینده عملیات اجرایی این پروژه به اتمام برسد.

امدادرسانی به 5000 خانوار
رسول راشکی، مدیرعامل هلال‌احمر سیستان و بلوچستان از امدادرسانی به 5000 خانوار درگیر طوفان شن خبر داد و در تشریح جزئیات امدادرسانی به آسیب‌دیدگان سیستان و بلوچستانی در جریان طوفان شن  به ایسنا گفت: بر اثر طوفان شن مسیر ارتباطی 78 روستا در منطقه هیرمند مسدود شد. با هماهنگی صورت گرفته، 40 تن موادغذایی میان  خانوارهای حادثه دیده توزیع شد.
مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر سیستان و بلوچستان با بیان اینکه اقلامی همچون برنج، روغن، حبوبات، چای، قند و ... میان این افراد توزیع شده است، گفت: شرایط خاص منطقه‌ای و خشکسالی شمال منطقه و خشک‌شدن تالاب هامون سبب شد که طوفان شن همراه با گرد و غبار و شن‌های درشت باشد.
راشکی با بیان اینکه معمولا طوفان‌های 120 روزه سیستان تا اواخر مردادماه می‌وزید، گفت: وزش این طوفان‌ها تا میانه شهریورماه نشان از طولانی‌شدن این طوفان‌ها دارد.
وی با بیان اینکه جمعیت هلا‌ل‌احمر کلیه امدادگران خود را در شهرستان‌های این استان به کار گرفته است، گفت: مشکلات تنفسی عمده موضوعاتی است که افراد درگیر با طوفان شن با آن روبرو هستند.

بیش از ۳۰ خانه روستایی در هیرمند زیر شنهای روان مدفون شدند
سلطانعلی دهمرده، فرماندار شهرستان مرزی هیرمند نیز با بیان اینکه وزش توفان و حرکت ماسه بادی خانه های مسکونی 30 خانوار در سه روستای این شهرستان را زیر شن های روان مدفون کردنیز به مهر گفت:35 روستای شهرستان هیرمند هم اینک در مسیر حرکت ریزگردها و توفان شن قرار دارد و ساکنان این مناطق برای تردد با توجه به شدت آلودگی هوا دچار مشکلات متعدد هستند.
بر اساس داده های سامانه سنجش آلودگی هوا در بخش قرقری شهرستان مرزی هیرمند میزان غلظت ذرات معلق در هوا طی 24 ساعت گذشته در این منطقه به سه هزار و 100 میکرو گرم بر متر مکعب رسید که معادل بیش از 20 برابر حد استاندارد جهانی است. 
دهمرده، به ایسنا نیز گفت: شهرستان هیرمند به دلیل واقع شدن در قسمت جنوبی دریاچه هامون نسبت به سایر مناطق سیستان بیشتر در معرض هجوم شن‌های روان قرار دارد.
میزان ذرات معلق در هوا در این شهرستان به چند برابر شرایط بحرانی رسیده است که این امر سبب تعطیلی ادارات و سازمان‌های سطح شهر در چند روز گذشته شده بود.
متأسفانه به علت شدت طوفان شن چند روز قبل روستاهای زیادی در محاصره شن‌ها قرار گرفته‌اند.
فرماندار هیرمند از آغاز برداشت شن ها از خیابانها و منازل در روستاها خبر داد و گفت: همه در مجموعه فرمانداری، و مراکز بهداشتی شهرستان در تلاش هستیم تا بهترین خدمات را به مردم ارائه دهیم.
تردد در راه‌های مواصلاتی سطح شهرستان عادی بوده و یک الی دو مسیری هم که به علت شدت یافتن طوفان شن مسدود شده بود مجددا بازگشایی شده است.
دهمرده با اشاره به بروز بیمای های تنفسی ناشی از گردو خاک در منطقه گفت: شدت طوفان همراه با گرد و غبار غلیظ مشکلات تنفسی و بهداشتی زیادی را برای مردم منطقه به وجود آورده است و لازم است مردم در هنگام طوفان از منازل خود خارج نشوند و یا از ماسک استفاده کنند.

47282