امید کریمی: سربازی همیشه سوژه پر طرفداری بوده است و دغدغه همه خانواده ها. حداقل تا آنجا که در خاطرات نسل بعد از انقلاب نشسته، چنین چیزی را نشان می دهد. متولدان اواخر دهه ۵۰ و همه سال های دهه ۶۰ خوب یادشان هست که سر چهارراه ها و میادین بزرگ شهر، مجلاتی که دست فروشان فریاد می زدند، تا همین هفت هشت سال پیش فقط روزنامه سیاسی و ورزشی نبود. گذشت از آن روزهایی که فریاد می زدند؛ "روزنامه، روزنامه، خبرهای سیاسی، حوادث، قتل فلان بازیگر هالیوود ... روزنامه، روزنامه"
این داستان ها مال فیلم‌های سینمایی است که در شهرک‌سینمایی غزالی ساخته می شوند. اما دست‌فروشان مجله و هفته‌نامه در میدان ولی‌عصر، توپ‌خانه، انقلاب، ونک، چهارراه گلوبندک، راه‌آهن، ترمینال جنوب و ... یا مجلات آگهی استخدام می‌فروختند و یا قوانین جدید سربازی؛ فلان معافیت و تاریخ خرید خدمت و کم شدن مدت سربازی و کسرخدمت های مختلف و ...
خاطرات این‌چنینی وقتی کنار ولع جوانان امروزی برای خبرهای تازه ای از تحول هرچند کوچک در سربازی، قرار می گیرد، نشان می دهد حداقل در ۲۵ سالی که از جنگ گذشته، کم و کیف سربازی پسران چقدر برای جامعه اهمیت داشته و چقدر تغییر بزرگ در آن مهم بوده است. تغییری که البته تاکنون هم اتفاق نیفتاده.
تمام خبرهایی مثل؛
مصوبه کسرخدمت‌های سربازی ابلاغ شد
شرایط جدید معافیت به دلیل طلاق مادر
تسهیلات جدید برای مشمولان سربازی خارج از کشور
کسر خدمت ایثارگران برای متولدان ۱۳۷۲ به قبل پابرجاست
با شرط 3 سال زندگی در خارج از کشور؛ تردد مشمولان خارج از کشور به ایران آزاد شد
شرایطی که باعث کسر خدمت مشمولان و سربازان می شود
و همه خبرهایی مانند اینها (این صفحه را ببینید) هرچند بسیار پر مشتری هستند، اما وقتی با اظهارنظری اینجنینی سربازی اجباری است و چاره ای نیست مواجه می شود، انگار آب سردی است که روی امیدواری برای اتفاق جدیدی در سربازی ریخته می شود.
درست یا غلط، پسران جوان ایرانی پس از مقایسه کیفیت و کمیت سربازی در دیگر کشورها (اینجا، اینجا و اینجا) با ایران از خودشان می پرسند چرا نباید در قانون سربازی ایرانیان اتفاق دیگری بیفتد؟ حتی می گویند چرا سربازی در ایران تسهیل نمی شود و سخت تر هم می شود؟ نظرات مخاطبان خبرآنلاین در این زیر این خبر را بخوانید. نظراتی که البته در خبرهای دیگری سربازی هم به وفور یافت می شود و به افزایش مدت سربازی اعتراض می کند.
اما بادها خبر از تغییر فصل می دهند! یعنی شاید اتفاق دیگری در سربازی بیفتد. اتفاقی از همان جنسی که محسن رضایی در تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری داشت؛ حرفه ای شدن سربازی.
مرکز پژوهش های مجلس اعلام کرده است که تاریخ مصرف سربازان وظیفه که فقط نگهبانی می دهند خاتمه یافته است
و البته پیشنهاد هم داده که اتفاق دیگری برای سربازی بیفتد. مثلا حرفه ای شود یا حتی خرید خدمت هم وجود داشته باشد (اینجا)
تغییراتی که اگر اتفاق بیفتد باید از تک تک پسران جوان مشمول، شیرینی گرفت. هرچند که به نظر نمی رسد چنین تغییراتی به این زودی ها محقق شود. دلیل هم معلوم است؛ زاد و ولد در ایران رو به کاهش است. هرچند که هنوز هم جمعیت زیاد می شود. اما در دهه گذشته افت زاد و ولد در ایران بسیار بوده و دلیل اصلی حذف کسرخدمت های مختلف از سربازی همین کاهش موالید است. (اینجا و اینجا)
هرچند که چندی پیش برخی از این کسرخدمت ها برگشت (اینجا و اینجا) اما قطعا به این زودی ها سربازی نه حرفه ای می شود و نه خریدنی. ضمن اینکه قانون سربازی هم دو سال نیست که به روز شده و اجرا می شود و تغییر آن به این زودی ها امکان پذیر نیست.
البته سردار کمالی پیش از انتخابات ریاست جمهوری، پاسخ محسن رضایی را چنین داد: آن بنده خدایی که شعار می دهد سربازی را حرفه ای می کند، بودجه اش را دارد؟
به گفته او هر سرباز ماهی 250 هزار تومان خرج دارد برای نیروهای مسلح: فرض کنید که همه اینها سرباز حرفه ای شوند و متوسط ماهی یک میلیون تومان هم حقوق بگیرند. چقدر هزینه این کار می شود؟
و یک نکته باریک تر از مو که جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح به آن اعتراف کرده است: "ایراد اینجاست در قانون سربازی نوشته شده که همه تسهیلات در صورت وجود منابع مالی اجرا می شود." (اینجا) و البته باید توجه داشت که منابع مالی هم فعلا و شاید هیچ وقت وجود ندارد و بسیاری از تسهیلات مادی که در قانون فعلی سربازی دیده شده، قابلیت اجرایی ندارند.
اما روند رشد جمعیت ایران، تغییراتی که مرکز پژوهش های مجلس پیش بینی کرده است را حتمی نشان می دهد. یعنی مجلس مجبور به تصویب آن و نیروهای نظامی مجبور به اجرایش. به گفته رییس موسسه مدیریت جامع جمعیت اگر نرخ رشد فعلی جمعیت ادامه داشته باشد باید سربازی حرفه ای شود و یا دختران هم به سربازی بروند. (اینجا)
البته احتمال رسیدن به بخش نخست بسیار بیشتر از سربازی رفتن دخترهاست. چون نه تاکنون مجلس و نیروهای مسلح به سربازی رفتن دخترها فکر کرده اند و نه با توجه به فرهنگ ایرانی و اسلامی، در مخیله هیچ کسی نمی گنجد که دختران هم به سربازی بروند.
به هر حال برای تغییر بزرگ به نظر چندسالی باید صبر کرد. چه اینکه جمعیت پسران هنوز در حدی هست که بتواند نیروی انسانی مورد نیاز نیروهای مسلح را تامین کند و البته از رونق اقتصادی هم فعلا خبری نیست، فقط وعده اش داده شده.
۴۷۴۷
نظر شما