همراه شدن محمدعلی نجفی رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و برخی رویدادهای فرهنگی که در جریان سفر تیم دیپلماسی ایران به نیویورک رخ داد امید به گشایش در رابطه فرهنگی بین دو کشور را افزایش داده است. در ادامه این رویدادها حسن روحانی، رئیس‌جمهوری نیز پیشنهاد برقراری پرواز مستقیم بین دو کشور را مطرح کرده است. دستور بررسی امکان پرواز مستقیم بین ایران و واشنگتن اگرچه به منظور آسان‌سازی سفر ایرانیان خارج از کشور از سوی رئیس‌جمهور مطرح شده اما این امید را نیز زنده کرده است که این اقدام راهکاری باشد برای بهبود روابط ایران و امریکا و همچنین توسعه صنعت گردشگری کشور. طه هاشمی که در حال حاضر عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی است پیش از این در کمیسیون فرهنگی مجلس و سازمان جهانگردی و ایرانگردی فعالیت داشت. نام او به تازگی نیز به عنوان گزینه قائم مقامی وزارت ارشاد مطرح شده بود. با هاشمی در مورد دستاوردهای سفر دولت به آمریکا و زمینه‌های به وجود آمده برای بهبود روابط فرهنگی دو کشور و ایران با جهان غرب گفت‌وگو کردیم که متن آن را در پی می‌خوانید.
ارزیابی شما از سفر آقای نجفی رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و دستاوردهایی که این سفر می‌تواند برای ایران داشته باشد، چیست؟
به نظر من ترکیبی که آقای دکتر روحانی در هیأت همراه خود مشخص کردند دارای پیام بود. باتوجه به رویکردی که دولت در برنامه‌های خود برای توسعه گردشگری و دفاع از کیان فرهنگی ایران دارد و از سوی دیگر باتوجه به برخی اختلاف‌هایی که بین ایران و آمریکا در مورد برخی آثار وجود دارد، آقای دکتر نجفی در هیأت همراه قرار گرفت. قبل از هرچیز باید به یاد داشته باشیم که اقای نجفی رئیس سازمان میراث و گردشگری است و در هر دو حوزه مسئولیت دارد بنابراین این سفر هم از نظر میراث و هم از نظر گردشگری دارای اهمیت است. در مورد میراث به اختصار باید بگویم که حدود 70 سال پیش تابلت‌هایی در محوطه تخت جمشید کشف شد و تعداد آنها حدود 70 هزار تابلت اعلام شد پس از آن در قراردادی با دانشگاه شیکاگو قرار شد این تابلت‌های به آمریکا منتقل شوند تا در آنجا نوشته‌های روی تابلت‌های خوانده شود. البته بعدها بنا به ادعای آمریکایی‌ها تعداد زیادی از انها در هنگام حمل و انتقال‌‌ها از بین رفته و ظاهراً این مطلب را قبل از انقلاب به اطلاع ایران رسانده بودند. براساس گزارش نماینده اعزامی ایران به شیکاگو هنوز تعداد زیادی از این لوایح در اختیار این مؤسسه بوده و قبل و بعد از انقلاب تعداد کمی از این تابلت‌ها به کشور بازگردانده شده بود. متأسفانه چندین سال قبل در یک اقدام غیرقابل توحیه و نامعقول دادگاهی در ایلینویز آمریکا به ایان را محکوم کرد. و حکم کرد الواح ایرانی که به صورت امانت در اختیار دانشگاه شیکاگو بود مصادره شود در هان زمان هم وزارت خارجه آمریکا و هم دانشگاه شیکاگو این اقدام دادگاه علیه ایران را محکوم کردند و متعاقب آن رئیس دانشگاه شیکاگو در نامه‌ای به ایران اعلام کرد که با این حکم مخالف است و حتی براساس اطلاعاتی که من دارم دانشگاه شیکاگو در آن زمان 400 هزار دلار هزینه کرد تا رأی دادگاه را برگرداند. به نظر من سفر اقای نجفی به نیویورک می‌تواند زمینه‌ساز بازگشت این لوح‌ها به ایان باشد. این لوح‌ها ارزش تاریخی زیادی برای ایران دارند و نوشته های روی آنها بازتابی از تاریخ تمدن و فرهنگ ایران است و اطلاعات بسیار مهمی را به دست می‌دهد. امیدواریم فرآیند بازگشت تابلت‌ها به ایران ادامه پیدا کند.
آقای روحانی در سفر خود به نیوریورک پیشنهاد داده‌اند که بین ایران و آمریکا پرواز مستقیم برقرار شود. فکر می‌کنید این اقدام چه تأثیری روی تبادل گردشگر بین دو کشور و در عین حال توسعه صنعت گردشگری ایران داشته باشد؟
حتماً تأثیر بسیاری دارد. در درجه اول ایرانیانی که در آمریکا اقامت دارند و مشکلی برای بازگشت به ایران ندارند می‌توانند با پرواز مستقیم به راحتی برای بازگشت به وطن و دیدن خانواده خود به ایران سفر کنند. علاوه براین آمریکایی‌ها نیز بیشتر ترغیب می‌شوند که به ایران سفر کنند. وقتی که پرواز مستقیم بین دو کشور برقرار شود. این امکان نیز به وجود می‌آید که ویزای توریستی نیز در فرودگاه صادر شود به هر حال با برقرار شدن پرواز مستقیم بسیاری مشکلات تزانزیتی و دیگر مشکلات از بین می‌رود. علاوه بر اینها برقراری پرواز مستقیم خدمت مستقیمی به ایرانیان مقیم آمریکاست.
آقای هاشمی شما به مسائل گردشگری ایران اشاره کردید. فکر می‌کنید بهبود روابط ایران و آمریکا و تبادل گردشگر بین دو کشور چه تأثیری روی صنعت گردشگری ایران دارد؟
به هر حال اگر بتوانیم مشکلات مربوط به توریسم را با هر کشوری حل کنیم به این معنا که آن کشور را ترغیب کنیم که گردشگر به ایران بفرستد به طور مستقیم روی اقتصاد و درآمد ملی ما تأثیر خواهد گذاشت. به ویژه در مورد آمریکا که بیش از 30 سال رابطه‌ای با این کشور نداشتیم. بسیاری از آمریکایی‌‌های در حال حاضر ایران را با تصویری منفی می‌شناسند و با شروع مذاکرات دیپلماتیک ترغیب می‌شوند که به ایران سفر کنند.
با این جریان‌هایی که به تازگی به وجود آمده است فکر می‌کنید که رابطه فرهنگی ایران با آمریکا چطور پیش برود و این تغییرات چه تأثیری روی روابط فرهنگی بین‌المللی ایران بگذارد؟
به طور قطع دیپلماسی فرهنگی زمینه‌سازی دیپلماسی خارجی و ارتباطات سیاست خارجی است. در دولت آقای روحانی هر دو حوزه به موازات پیش می‌رود که این مطلوب است. به نظر من هرکدام از این زمینه‌ها یکدیگر را تقویت خواهند کرد و هر دو می‌تواند زمینه‌ساز بهبود روابط سیاسی باشد و از سوی دیگر حل مشکلات سیاسی می‌تواند به توسعه روابط فرهنگی و تبادلات فرهنگی بیانجامد. یعنی می‌توان از هرکدام از اینها برای تقویت دیگری بهره برد به نظر من با حرکتی که آقای روحانی آغاز کرده است. می‌توان امیدوار بود که به زودی تبادلات فرهنگی به ویژه گردشگری بین ایران و کشورهای غربی بهبود یابد.
در مورد کشورهای اروپایی چطور؟ فکر می‌کنید اقدام‌هایی که آغاز شده است می‌تواند به بهبود و توسعه روابط فرهنگی با کشورهای اروپایی منجر شود؟
بدون تردید، مشکلات ما با کشورهای اروپایی خیلی کمتر است. در چند سال گذشته هم با بیشتر کشورهای اروپایی رابطه داشتیم. البته این روابط فراز و فرودهایی داشته است و در عین حال رابطه ما با اروپا همیشه تحت‌تأثیر روابط ما با آمریکا بوده است. اگر براساس ضوابط و اصولی که اعلام شده است رابطه با آمریکا برقرار شود به طور قطع کشورهای اروپایی نیز وارد رقابت خواهند شد و برای توسعه روابط تلاش خواهند کرد.
45301
نظر شما