ورشکستگی واژه‌ای حقوقی است و معمولاً این دادگاه است که کسی یا شرکتی را ورشکسته اعلام می‌کند. به گفته اقتصاددانان؛ یکی از مشکلات بزرگ اقتصادی در ایران، این است که قوانین دقیق ورشکستگی در کشور وجود ندارد. قوانین ورشکستگی معمولاً به این علت طراحی نمی‌شوند که پایانی بر زندگی اقتصادی یک فرد یا یک بنگاه نگذارند، (گرچه گاهی چنین اتفاقی می‌افتد مثل قوانین ناظر بر فصل 7 ورشکستگی در آمریکا) بلکه چگونگی شروع مجدد مثلاً یک شرکت است که در مرکز این قوانین قرار می‌گیرد (مثل قوانین ناظر بر فصل 11 و 12 و 13 ورشکستگی در آمریکا). آنچه در ایران به ورشکستگی معروف است اتفاقی نیست مگر آنچه در غرب به آن insolvency می‌گویند (واماندگی در پرداخت بدهی) آنچه طی سال‌های گذشته در فضای جهانی اقتصاد رخ داده، نشان می‌دهد با‌وجود بحران ورشکستگی‌های دنباله‌دار، همچنان اقتصاد کشور‌های توسعه یافته به راه خود ادامه می‌دهد.
آمریکا
بانک لمن برادرز به عنوان یکی از مشهور‌ترین بانکهای آمریکا و جهان در سال 2008 اعلام ورشکستگی کرد، ورشکستگی لمن برادرز که از اعتبار بالایی نزد سرمایه‌گذاران و بازار‌های مالی جهان برخودار بود. ضربه سنگینی به اعتماد عمومی سرمایه‌گذاران به سیستم بانکی جهان وارد کرد. کارشناسان معتقدند، تأثیر این اتفاق به حدی شدت داشت که برای احیای اقتصاد جهان به سال‌ها زمان نیاز خواهد بود. به همین دلیل اقتصاددانان سال 2008 را سال سیاه برای بانک‌ها و موسسات مالی نامیدند. در آمریکا بیشتر از 9 بانک بزرگ که سابقه فعالیت برخی از آنها به بیش از 100 سال می‌رسید، در اثر ناتوانی در ادامه ایفا نقش از چرخه فعالیت اقتصادی و مالی کناره گرفتند. البته برخی از این بانک‌ها در این سال اعلام ورشکستگی نکردند ولی حجم زیان اقتصادی آنها به اندازه‌ای بود که عملاً توانایی لازم برای حضور در بازار را نداشتند.
انگلیس
بحران مالی و اقتصادی جهان «رویال بانک» انگلیس را در آستانه ورشکستگی قرار داد. این بانک میلیارد‌ها پوند کمک مالی از دولت انگلیس برای جلوگیری از ورشکستگی دریافت کرده بود. بیش از 70 درصد سهام این بانک پس از بحران مالی و اقتصادی در اختیار مالیات‌دهندگان انگلیسی قرار گرفته است و مابقی سهام آن در اختیار دولت انگلیس است. همچنین رویال بانک انگلیس به دنبال راه‌حلی برای خروج از بحران تصمیم گرفته است بخشی از دارایی‌ها و املاک خود در سراسر اروپا را به فروش برساند. بانک اچ باس نیز یکی دیگر از بانکهای مهم بریتانیا است که تا آستانه ورشکستگی پیش رفت. کارشناسان معتقدند که ورشکستگی بانک اچ باس نتیجه مستقیم سو‌مدیریت مسئولان این بانک بود. تصمیمات که هیأت مدیره گرفته بود. بانک را در مسیری قرار داد که بخت برخورد آن برای برخورد با صخره‌های را زیاد می‌کرد. همین مساله نیز اتفاق افتاد. بانک لویدز با حمایت و کمک دولت انگلیس بانک اچ‌باس را در سال 2008 از ورشکستگی نجات اد. در این سال بانک مرکزی انگلیس از برنامه‌ای با هدف جلوگیری از بحران و ورشکستگی بانکهای این کشور خبر داد. بانک مرکزی انگلیس، برنامه‌ای موسوم به «استرس تست» ارائه کرد که میزان سرمایه بانکهای این کشور را مورد ارزیابی قرار می‌دهد تا پیش از بحران تدابیر محتاطانه اتخاذ شود. دولت انگلیس مدعی است برنامه استرس تست می‌تواند کیفیت بانکهای بزرگ را افزایش دهد.
اسپانیا
از آغاز بحران اقتصادی در اسپانیا حدود هشت هزار شعبه بانکی در این کشور تعطیل شد. «بانکیا» به عنوان مهمترین بانک این شکور نمادی از بانکهای ورشکسته در اسپانیا. مدیران این بانک از کمک‌های حوزه یورو بهره برده‌اند. بحران مالی اسپانیا به حدی جدی است که نخست‌وزیر آن اعلام کرد ورشکستگی حتی یک بانک اسپانیا، کشور را به زانو در می‌آورد کمیسیون اروپا بارها با پرداخت وام برای نجات این بانک موافق کرد، در حالی که مدیران این شرکت را ملزم کرده تا یک سوم از شعب خود را تعطیل کنند، این در حالی بود که دولت برای نجات این بانک آن را به بخش دولتی واگذار کرد.
پرتغال
وضعیت بانکهای پرتغال چندان رضایت‌بخش نیست. عمق و دامنه بحران مالی در اروپا به کشور پرتغال هم رسید و منجر به ورشکستگی این سه بانک، در ماه ژوئن سال 2012 سه میلیارد یورو به بانک خصوصی، یک‌ونیم میلیارد یورو به بانک بی‌پی‌ای و یک میلیارد و 650 میلیون یورو به بانک سی‌جی‌دی تزریق کرد. اقدام دولت پرتغال به اصلاح ساختار بدهی‌های سه بانک خود، از طریق تأمین مالی دوباره و تبدیل وام‌های کوتاه‌مدت آنها به وام‌های بلند مدت، با مقررات اتحادیه اروپا در این زمینه سازگار بوده است. پرتغال برای تأمین مالی این بانک‌ها، مجبور شد از 78 میلیارد یورویی که از بانک مرکزی اروپا، صندق بین‌المللی پول و کمیسیون اروپا وام گرفته بود، 12 میلیارد یورو را به بانکهای خود اختصاص دهد.
یونان
وضعیت بانکهای یونان را تا چندی پیش «هر روز بدتر از دیروز» خطاب می‌کردند. وخامت بحران مالی یونان تا حدی بود که این کشور را تا مرحله انتخاباتی برای خروج از منطقه یورو پیش برد. کشور‌های اروپایی با کمک 110 میلیارد یورویی به یونان طی سه سال شرایط را برای بهبود وضعیت اقتصادی و مالی بانکهای این کشور مهیا کردند و این کشور را از آستانه ورشکستگی بانکهای دولت نجات دادند. ورشکستگی یونان تأثیر شدیدی بر تراز حساب بانک مرکزی اروپا می‌گذاشت. بانک مرکزی اروپا حدود 50 میلیارد یورو از اوراق قرضه یونان را در اختیار داشت. با ورشکستگی یونان، بانک مرکزی اروپا زیان می‌دید که معلوم نبود این ضرر را چگونه می‌تواند جبران کند. خالی شدن خزانه بانک‌ها از پول که در یونان مشاهده شد، تنها آغاز راهی است که در نهایت منجر به ورشکستگی و سقوط سایر بانک‌ها در کشور‌های دیگر اروپایی نیز خواهد شد. بنابراین در چنین شرایطی تمام سیستم بانکی یونان در معرض ورشکستگی کامل قرار گرفته است. صندوق بین‌المللی پول نسبت به احتمال بالای فرو‌پاشی این کشور اعتراف کرده است.
39301
نظر شما