امان از ریای اجتماعی

این پژوهشگر تاریخ معاصر در آغاز مطلبش نوشته است:
«از عوارض مهمی که می‌تواند فرهنگ عمومی را به زانو درآورد، شیوع «ریا» است. گسترش این خصلت مذموم پیکره جامعه را دچار بیماری پنهان، اما کُشنده‌ای می‌کند. البته کشندگی این بیماری رسیدن به مرگ معمول نیست، بلکه «ریامرگ» شدن است... روی صحبت ما با ریای اجتماعی است... از جمله عوامل مهمی که بیماری «ریا» را گسترش می‌دهد (چه در بُعد فردی و چه در وجه اجتماعی) اصالت دادن به ظواهر، بدون نگرش به پس زمینه‌های آن است. ارضا شدن با رفتارهای بیرونی که همان ظاهرنگری و ظاهرپسندی است کمک فراوانی در رسوخ این بیماری به پیکره جامعه می‌کند. رفتارهای بیرونی طیف وسیعی دارد. از برخوردهای اجتماعی گرفته تا به پا داشتن نماز، از اظهارات سیاسی گرفته تا پای‌بندی به ولایت و ... همه این رفتارها - البته به صورت مجرد - نه دارای ارزش الهی است و نه دارای اعتبار اجتماعی...»
این عضو وبلاگ نخبگان خبرآنلاین در ادامه مطلبش نوشته است:
«نکته گفتنی دیگر اینکه؛ همه آنانی که قدرت رفتارسازی دارند و در کوتاه‌مدت یا بلندمدت می‌توانند جهت‌بخش رفتار اجتماعی شوند می‌باید مراقب شیوه‌های کاری خود باشند تا رفتارسازی آنان منجر به شیوع بیماری «ریا» نشود... ناچاریم برای بیان روشن‌تر، چند نمونه بیاوریم: یک مدیر مدرسه می‌تواند با اهرمی مثل حضور و غیاب در نمازخانه، همه دانش‌آموزان را وادار به خواندن نماز کند. یک مسئول هنری با اهرمی مثل وام بلاعوض می‌تواند گروهی را وادار به ساختن فیلم‌هایی با موضوع خاص کند. یک مدیر دانشگاه می‌تواند با اهرمی مثل زور، زنان دانشجویش را وادار به پوشیدن چادر کند. یک مسئول فرهنگی می‌تواند با بهره‌جویی از ضعف معیشتِ نویسندگان، آنان را به نگارش موضوعاتی که می‌خواهد وادارد و ... این واداشتن‌ها چه بسا از سر نیک‌خواهی و خیراندیشی باشد، اما وارسی نتیجه‌های به دست آمده از این رهگذر نشان می‌دهد که همراه با ساخته شدن این رفتارهای بیرونی، «ریا» نیز گسترش و عمق یافته است.»
برای خواندن متن کامل این مطلب، لطفا اینجا را کلیک کنید.