افزایش مالیات لبنیات یعنی افزایش خرج دوا و دکتر

امید سلیمی بنی: حسین چمنی، مشاور انجمن صنایع لبنی کشور درباره افزایش مالیات بر لبنیات که قرار است از سال آینده به میزان 8درصد اعمال شود، معتقد است این کار باعث افزایش بیماری در مردم و سرانه درمان خواهد شد و هزینه دولت را بالا می برد.

گفتگوی روزنامه خبر با مشاور انجمن صنایع لبنی کشور را در این باره بخوانید؛

قرار است بخشی از درآمد مالیات بر ارزش افزوده در اختیار نظام درمان قرار گیرد. تحلیل شما از افزایش مالیات بر ارزش افزوده که قرار است از سال آینده بر همه کالاها از جمله لبنیات اجرا شود، چیست؟

فکر می کردم تمثیل این قصه چیست؟ مثل این است که شما بچه تان را کتک بزنید و بعد بروید برایش هدیه بخرید و از دلش دربیاورید. با این کاری که می شود، به ویژه درباره شیر، تمثیلی بهتر از این نداریم. ما می گوییم شیر را از مالیات بر ارزش افزوده معاف کنید، چون هر افزایش قیمتی کاهش مصرف به دنبال دارد، برخی، مصرف را کاهش می دهند و بعضی مردم از چرخه مصرف شیر و لبنیات حذف می شوند، در مجموع کاهش مصرف در جامعه خواهیم داشت. تبعات سنگینی از لحاظ بیماری در جامعه دارد و هزینه های سنگینی را به دولت و مردم تحمیل می کند. لذا بحث پیشگیری اقتصادی تر از درمان است.

یعنی می گویید نباید درآمد مالیات بر ارزش افزوده لبنیات را به درمان داد؟

اینکه ما بیاییم کاری کنیم که قیمت شیر برود بالا و مردم مصرف نکنند و بیمار شوند و در برگشت این پول، بخشی را بیاوریم و صرف درمان کنیم، نگاه بیمارمحور اس.. این میزان درآمد سازی، خیلی کمتر از هزینه هایی است که بابت این کار افزایش می یابد. حتی اگر مساوی بود باز هم خوب بود. در ایده آل ترین شرایط متصوره، این کار، کاملا غیراقتصادی است، چون هزینه هایی که به سیستم درمان تحمیل می شود، بسیار سنگین تر از هزینه های پیشگیری، یعنی ارزان کردن لبنیات است. در واقع شما، اولویت به درمان می دهید و این هزینه های چندبرابری به ما تحمیل می کند.

چطور به این تحلیل رسیدید؟

بانک جهانی برآورد کرده تبعات ناشی از سوتغذیه در کشورها چگونه است، به طور میانگین، 5دهم درصد از تولید ناخالص داخلی کشورها را این تبعات به خود اختصاص می دهد. بعد گفته اگر شما روی بهبود تغذیه مردم کار کنید، 3 دهم درصد از تولید ناخالص داخلی را باید هزینه کنید. برخی فکر می کنند فاصله این دو عدد، دو دهم درصد است، ولی تفسیر من این است که 8 دهم درصد است. شما برای سالم سازی بیمار، هزینه می کنید، دارو، پزشک، بیمارستان و ...صرف می کنید تا در حداکثر بازده ممکن، فرد را به نقطه صفر سلامتی (نوزاد تازه متولد شده) برسانید. در حالی که وقتی می گوییم روی بهبود تغذیه مردم کار کنیم، به شما رشد مثبت می دهد و شما را از صفر بالا می آورد. یعنی طول عمر همراه با سلامتی می دهد. این یعنی کارآمدی جمعیت کشور و افزایش تولید ناخالص ملی. یعنی از منهای 5دهم درصد تا مثبت سه دهم درصد، بالا آمده اید. یک گرم پیشگیری، بهتر از یک تن درمان است. چون محاسبه گر نیستیم، با افزایش قیمت شیر، چند برابر هزینه صرفه جویی شده را دوباره باید صرف درمان کنیم.

پیشنهاد شما در این شرایط چیست؟

دولت باید اولویتها را تعریف کند. یک سیاست کلان دارد که باید به آن سمت برویم، ولی باید در بخشهای مختلف، از جمله در صنایع شیر، این تبعات را بررسی کرد، در بحث شیر، اجرای سیاست همگانی، موجب کاهش سلامت مردم و تحمیل هزینه های چند برابری به دولت و ملت می شود. رئیس جمهور در بحث سلامت و مانند آن تاکید زیادی کرده است. باید سیاستها نیز در این راستا طراحی و اجرا شود، ولی وقتی شما سیاست اقتصادی تان مانند سیاست افزایش مالیات بر ارزش افزوده، در مقابل شیر مانند بنزین است، نقض غرض کرده اید. اگر سیاست افزایش مالیات درباره شیر و لبنیات اجرا شود، باعث افزایش قیمت می شود، چون نه دامدار نه صنایع نمی توانند این افزایش قیمت را تحمل کنند. صنعتی که 3 درصد سود دارد، نمی تواند دو درصد، افزایش قیمت را تحمل کند.

47232