امروز ۱۵ اردیبهشت ۹۳ ؛ آیا سلامت ایرانیان اولویت دار شده است؟

هادی معیری نژاد- برکسى یپوشیده نیست که در دولت قبل همزمان با بی برنامگی و تشتت در برنامه ریزی های سلامت ، انتقال بار تحریم ها به حوزه دارو و درمان بسیاری از مردم کشور را آزرد. چه بسیار خانواده هایی که با اعمال هزینه های یک عمل جراحی خط فقر را تجربه کردند و چه بسیار بیمارانی که به ناحق و تنها به دلیل کمبود امکانات دارویی و درمانی دچار معضلات لا علاج شده و یا به دیار باقی بشتابند.

اما با روی کار آمدن دولت جدید و حاکم شدن پارادایم عقلانیت و اعتدال به نظر می رسد کم کم معضلات سلامت و هزینه های که نقص در این بخش بر آینده این کشور تحمیل می کند در حال دیده شدن و از آن مهم تر برنامه ریزی شدن است.

کاهش شدید رتبه سلامت

جایگاه ایران در حوزه سلامت طی چهار سال گذشته به شدت نزول کرده و از رتبه زیر 100 در بین 192 کشور جهان به رده 123 رسیده است.

مهمترین شاخصها در رتبه بندی کشورها از نظر سازمان جهانی بهداشت سه عامل است که متاسفانه عملکرد هادر سالیان اخیر نشان می دهد در هر سه آیتم ضعیف عمل کرده ایم.

سهم سلامت از تولید ناخالص ملی، مشارکت مالی مردم در پرداخت هزینه های سلامت وبالاخره سطح هزینه های درمان به عنوان سه شاخص مهم سازمان جهانی بهداشت در رتبه بندی کشورها تلقی می شود. درواقع سقوط کشور ما در استانداردهای سلامت نتیجه کاهش در هر سه عامل است.

پیری جمعیت و سلامت سالمندان

با کاهش نرخ زاد ولد در کشور و هشدار نسبت به پیری جمعیت بیماری های مرتبط با افزایش متوسط سن جمعیت ایران نظیر فشار خون و چاقی نیز سلامت ایرانیان را نشانه رفته است.

بروز بیماری هایی نظیر دیابت ، افزایش سکته ها ی قلبی و مغزی وکاهش سن سکته و بالاخره سونامی سرطان همگی از تهدیدهایی هستند که علاوه بر افزایش هزینه های دوا و درمان سلامت ایرانیان را تحت الشعاع قرار داده است. بیش 55 درصد ایرانیان فشار خون دارند و بیش از 6 میلیون ایرانی نیز از دیابت رنج میبرند. همچنین موسسات رسمی از شش برابر شدن آمار انواع سرطان در ایران را می دهند و همچنین سالیانه تقریبا 50 هزار جراحی مرتبط با قلب در ایران انجام می شود.

بیمه سلامت طرحی که باید جدی گرفته شود

استقبال مردم از طرح بیمه همگانی سلامت نشاندهنده این نکته است که در حال حاضر نظام سلامت جامعه بر این پیش فرض مشغول برنامه ریزی است تا بتواند راهکارهای پیش روی آینده سلامت ایرانیان را برنامه ریزی کند .

وجود حدود 13 میلیون ایرانی که فاقد بیمه در مانی هستند و اکثرا هم به قشر محروم جامعه تعلق دارند نشاندهنده این نکته است که این جمعیت در صورت دیده نشدن در طرح بیمه همگانی با بروز کوچکترین بیماری زیر چرخ بی رحم مخارج له خواهند شد.

بیمه همگانی گام اولیه دولت برای دیدن این افراد در نظام سلامت است و باید امیدوار بود که گامهای بعدی دولت نیز سریعا و در همین راستا برداشته شود.

آیا 15 اردیبهشت روزی تاریخی برای نظام سلامت است؟

سید حسن هاشمی، وزیر بهداشت 15 اردیبهشت را زمان آغاز ایجاد تحول در نظام سلامت کشور اعلام کرده است.

او در نخستین نشست هم اندیشی معاونت پرستاری با اعضای هیئت مدیره های نظام پرستاری سراسر کشور دراین باره گفت: خدا را شاکریم، در شرایطی هستیم که این توفیق حاصل شده تا در حوزه سلامت با کمک مجلس و دولت در مسیری قرار گرفته‌ایم که بخشی از نگرانی‌ها و دغدغه‌های مردم در حوزه بهداشت و درمان کاهش یابد.

هاشمی در ادامه گفت: عمده این مسئله به تجمیع منابع، تولیت و بحث بیمه‌ها مربوط می‌شود اما آنچه دولت بسیار علاقه مند است تا به کمک همگان، طی سال جاری اتفاق بیفتد، این است که مردم به صورت واقعی و نه نمایشی، احساس کنند که مورد حمایت قرار گرفته‌اند و در پرداخت ها و هزینه‌هایشان در بخش درمان به آنها کمک شده است البته نمی‌گوییم که این اتفاقات دقیقاً از 15 اردیبهشت به طور 100درصدی و عالی اجرایی می شود اما پیش بینی شده است که از این تاریخ کار را شروع کرده و ظرف یک ماه بعد از آن 70 تا 80 درصد کار انجام شود و مابقی نیز طی 5 تا 6 ماه آینده به تدریج به وقوع بپیوندد و قطعاً این اتفاقات می تواند برکات زیادی داشته باشد و از بسیاری از فسادها که هم اکنون دامن برخی بخش ها در مراکز دولتی و غیر دولتی را گرفته است، جلوگیری کند و به کاهش پرداخت ها از جیب مردم بیانجامد.

اولتیماتوم وزارت بهداشت به بیمارستانها در نیمه اردیبهشت

همچنین رسول دیناروند رییس سازمان غذا و دارو ضمن اشاره به عزم وزارت بهداشت برای آغاز طرح تحول نظام سلامت از روز دوشنبه، ۱۵ اردیبهشت گفت: اساس این طرح آن است که بیمار در بخش بستری هزینه‌ای بیش از 10 درصد پرداخت نکند. پرداختی بیمارانی که از دفترچه روستایی برخوردار بوده و از طریق نظام ارجاع به بیمارستان مراجعه می‌کنند، تنها پنج درصد خواهد بود.

وی با اشاره به هزینه‌هایی که بیماران پیش از این در مراجعه بیمارستان‌های تخصصی پرداخت می‌کردند، گفت: بویژه در بیمارستان‌های قطب و تخصصی، داروها و وسایل پزشکی گران قیمت استفاده می‌کنند؛ چرا که اقدامات تخصصی و فوق تخصصی انجام می‌دهند تا روز پانزدهم اردیبهشت ماه بخش زیادی از پرداختی مردم صرف مابه التفاوتی قیمت وسایل و داروهایی خواهد بود که یا در فهرست تعهدات بیمه نیست یا قیمت آن بالاتر از قیمت پایه‌ای است که بیمه قبول داشته است.

به گفته دیناروند از روز پانزدهم تمام این موارد را خود بیمارستان بر عهده خواهد گرفت: در قبضی که برای بیماران صادر می شود، ذکر می‌شود که این هزینه‌ها از محل یارانه جبران شده است. جهت اجرای این طرح، پیش پرداختی لازم به دانشگاه‌ها ابلاغ شده و بودجه کافی را برای آغاز آن در اختیار دارند.

تفکیک هزینه بیماران و پرداخت از محل هدفمندی یارانه ها را البته ابتدا رییس جمهور روحانی در گفتگویی که هفته گذشته با مردم داشت، اعلام کرده بود.

بسته ای برای کاهش هزینه های درمانی مردم

در همین راستا سید حسن هاشمی در همایش روسای بیمارستان های تحت پوشش وزارت بهداشت اعلام کرد: از 15 اردیبهشت ماه، تمام روسای بیمارستان ها می توانند اولین بسته کاهش میزان پرداختی بیماران بستری در بیمارستان های تحت پوشش وزارتخانه را اجرا کنند.

وزیر بهداشت گفت: این کار آسان نیست و مردم انتظار ندارند بلافاصله شاهد ثمر بخشی تمام اجزای این بسته در روز اول باشند، بیماران در تمام بیمارستان های متعلق به وزارت بهداشت شاهد برخورداری از خدماتی خواهند بود که در گذشته ارائه می شد ولی در حال حاضر وضعیتی متفاوت خواهد داشت.

او گفت: امیدواریم تمام مردم بتوانند با این تصمیم به آرامش بیشتری برسند، به روسای دانشگاه ها توصیه می کنم با برگزاری جلسات متعدد با پزشکان، پیراپزشکان و پرسنل بیمارستان در مورد این بسته خدمتی توضیحات لازم را ارائه دهند تا هر کس از ظن خودش در مورد خدمات مربوط به آن قضاوت نکند. ضمن این که در حال حاضر یکی از مشکلات بیمارستان های دولتی و برخی بیمارستان های خصوصی عدم اطلاع رسانی و راهنمایی دقیق مراجعان است.

هاشمی گفت: در مورد بسته هتلینگ بیمارستان ها نیز ارزیابی ها باید بسیار دقیق و صحیح باشد تا بتوان در مورد این بسته اطلاعات واقعی ارائه کرد و موارد اصلاحی را مدنظر قرار داد. در آینده بسته های دیگری نیز معرفی خواهند شد که همگی مکمل هم هستند. ولی نباید فراموش کنیم که کار اصلی ما در حوزه بهداشت و پیشگیری باید متمرکز شود تا بتوانیم به یک شبکه بهداشتی یکپارچه دست یابیم و بیماران را از طریق سیستم ارجاع به سطح خدمات بعدی سوق دهیم. در این صورت است که می توانیم بار هزینه ها را از دوش بخش درمان برداریم.

آیا نظام سلامت کارآمد خواهد بود؟

گرچه مشکلات نظام سلامت عمق است و در چند سال گذشته بر مشکلات آن ابعاد جدیدی افزوده شده، اما به نظر می رسد با توجه به عزم ملی‌ای که برای تحول در این بخش مشاهده می شود و اهتمام ویژه مسئولان به این امر (با توجه به خطرات جمعیتی در آینده)، گام های اولیه طرح‌های تحول درست برداشته شده است.

اما اکنون باید منتظر بود که با پایان مهلت نام نویسی مردم فاقد بیمه و صدور دفترچه ها گام‌های بعدی در مورد پرداختهای مردم به بیمارستانها و اصولا کاهش پولی که از جیب مردم بابت سلامت پرداخته می شود چه اقداماتی اندیشیده شده است؟ چرا که چنان که اشاره شده و اکثر مردم نیز آنرا حس کرده اند هزینه های سلامت اکنون یکی از بزرگترین دغدغه های مردم ایران است. مردمی که انتظار دارند با توجه به شعارهای دولت همزمان با تعیین تکلیف مذاکرات خارجی و رفع تحریمها تغییرات را در زندگی روزمره خود مشاهده کنند.

4646