اگر مویی از سر شیخ نمر کم شود...

روابط تهران و ریاض چند سالی است که به واسطه تقابل رفتاری سیاست های دوکشور در منطقه و حوزه هایی چون عراق، لبنان و سوریه به سردی گراییده است.

در یکسال و اندی که از آغاز دولت حسن روحانی می گذرد، امیدواری هایی برای تکرار ماه عسل دوکشور که اوج آن در دوره اصلاحات و اوایل دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد بود به وجود آمد.

اینک اما صدور حکم اعدام برای نمر باقر النمر روحانی برجسته شیعه عربستان و افزایش نگرانی های علما و مراجع شیعه از احتمال اجرای این حکم، روابط دوکشور بر لبه پرتگاهی بزرگ قرار گرفته است.

اگرچه اتهام عنوان شده از سوی دستگاههای امنیتی عربستان، اقدام علیه امنیت ملی است ولی نگاهی به عملکرد نمر باقر النمر نشان از رفتاری صرفا از جایگاه یک «مجتهد» و «عالم» دینی از سوی وی است. آنچه امروز این روحانی برجسته زاده عربستان را در جایگاه متهم نشانده و دستگاه عریض و طویل و شاهزاده پرور سعودی را در پی قتل وی کشانده، نگاه صرفا تبعیض آمیز «آل سعود» به اقلیت های مذهبی این کشور است.

شیخ نمر چندبار توسط نیروهای امنیتی عربستان بازداشت شد که بار اول اتهاماتی چون درخواست رسیدگی به وضعیت قبرستان بقیع، به رسمیت شناختن مذهب تشیع و در نهایت اعتراض وی به شیوه تروریست پرور آموزشی عربستان بود. بر کمتر کسی پوشیده است آنچه امروزداعش،القاعده، طالبان و سایر گروههای تروریستی «به نام خدا» انجام می دهند، پایه ریزی تئوریک آن در مدارس مذهبی عربستان سعودی انجام می شود و ثمره اش آن شد که همه شاهد آن هستیم.

جالب آنکه در میان سخنان شیخ نمر بیش از همه شاهزادگان و حاکمان آل سعود تیغ تیز انتقادات وی متوجه نایف بن عبدالعزیز ولیعهد سابق آل سعود است که این روحانی شیعی در یکی از مشهورترین سخنرانی هایش وی را به دلیل خشونت علیه شیعیانطاغوت و ستمگری خواند که در قبرش شکنجه خواهد شد و آتش او را خواهد سوزاند و کرم‌ها او را خواهند خورد. او در همین خطبه تأکید کرد که از مرگ نایف خوشحال خواهد شد.

حکم اعدام شیخ نمر اگر اجرا شود آخرین «عملیات انتحاری» آل سعود در تخریب روابط ایران و عربستان خواهد بود. با توجه به حساسیت شدید حوزه های علمیه و مراجع بعید است در صورت اجرای حکم این مجتهد شیعه عربستانی تا سال هاغ دیپلمات های ایرانی بتوانند سخنی از بهبود رابطه با عربستان برزبان آورند یا پاسخی مثبت به سیگنال های ارسالی از سوی ریاض بدهند.

به عبارت دیگر اگر مویی از سر شیخ نمر کم شود نه ظرافت ظریف و نه کلید روحانی نمی تواند تا لااقل سال های دراز قفل زده شده بر روابط ایران و عربستان را باز کند. از سوی دیگر افزایش نقش ایران در تحولات منطقه و گره گشایی از ارتباطات ایران در عرصه بین الملل، به عربستان فشار زیادی وارد خواهد کرد.

در ماجرای شیخ نمر آنچه بیش از همیشه خودنمایی می کند، نبود یک «مغز تصمیم گیر» در دستگاهی است که هفت هزار شاهزاده سعودی بر آن چنبره زده اند که اگر غیر این بود کار به اینجا نمی رسید و ماجرا برای طرفین حیثیتی نمی شد.