مینا علی اسلام: رئیس جمهور مصر در خصوص رابطه با ایران سخنانی تازه گفته است؛ او معتقد است که کشورش با هیچ یک از کشورهای جهان از جمله ایران مشکلی ندارد. حسنی مبارک در کفرالشیخ این سخنان را به زبان آورد اما در ادامه به مشکلی اشاره کرد که در قامت یک مانع بزرگ بر سر راه روابط ایران و مصر ظهور یافته و حذف آن زمینه ساز برقراری مجدد ارتباط است.
او گفت که در ملاقات‌های اخیر خود با علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی و پیش از آن با منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ایران از آن دو خواسته است تا ابتدا مشکلات امنیتی موجود میان دو کشور را برای بازگرداندن روابط حل کنند.
این اظهار صریح مقام اول مصر نشات گرفته از همان دیدگاه امنیتی است که مصر به کلیه جوانب و ابعاد رابطه با ایران دارد و این همان دیدگاهی است که بسیاری از تحلیل‌گران مسائل ایران و مصر باور دارند مانع اساسی بازگشایی مجدد باب روابط دیپلماتیک میان دو کشور بوده است.
اما اکنون مبارک برای شفاف شدن اثرات گفت و گوهای اخیر مقام‌های ایرانی و مصری راسا ایران را خطاب قرار داده و پیشنهاد می‌کند که برای آغاز مجدد، به موانع امنیتی روابط دو جانبه توجه شود.
این موانع یا مشکلات امنیتی چیست؟
از دید مصر ایران حامی گروه‌های مقاومت چون حماس و حزب الله است، این نکته‌ای است که ایران خود بر آن تاکید دارد اما تفاوت دیدگاه تهران و قاهره بر سر برداشتی است که از فعالیت گروه‌های مقاوت می‌شود. از دید تهران گروه‌های فرا ملی حزب الله و حماس در جهت احقاق حقوق ملت مظلوم کشورهای خود در برابر رژِم صهیونیستی مقاومت می‌کنند اما از دید مصر فعالیت این گروه‌ها بویژه حماس برای امنیت و ثبات مصر خطرناک است.
اشاره مصری‌ها برای اثبات مدعایشان به دستگیری گروهی است که گفته می‌شود در صدد انجام اقداماتی خلاف امنیت ملی مصر بوده و ادعا می شود یکی از چهره‌های مهم حزب الله در میان آنها بوده است.
گام هایی در مسیر ارتباط
با این حال تهران در سفرهای اخیر مقامات ایرانی به قاهره نشان داده است که برای رابطه با مصر اهمیت فراوانی قائل است. این نکته بویژه پس از تیره شدن روابط ایران و عربستان به دلایل مختلف بیشتر در کانون توجه تصمیم گیران دیپلماسی کشور قرار گرفته است. بسیاری صاحب نظران باور دارند که ارتباط کشورهای خاورمیانه از جمله ایران با یکی از دو قدرت برتر جهان عرب یعنی مصر و عربستان برای حفظ تعادل در مناسبات منطقه‌ای ضروری است.
یکی از وقایع مهم در روابط ایران و مصر سفر علی لاریجانی به قاهره و گفت و گوی نود دقیقه‌ای وی با حسنی مبارک بود؛ علی لاریجانی در پایان این دیدار مذاکرات خود را با حسنی مبارک را خوب و سازنده توصیف کرد و گفت که نگاه دو کشور به گسترش روابط دوجانبه مثبت است.
شاید برخی شواهد حاکی از اقدامات تهران برای تسریع روند تعامل با مصر و رفع موانع موجود در این مسیر با توجه به شفاف نبودن شرایط ارتباطی ایران با کشورهای عرب منطقه بویژه عربستان باشد اما چنین به نظر می‌رسد که مصر همچنان بر اولویت مسائل امنیتی در تعامل با تهران تاکید دارد.
این تاکیدی است که تهران باید برای مناسبات سودمند و دو سویه بر اساس احترام متقابل با مصر مد نظر قرار دهد و تنها در سایه اهتمام طرفین به رفع موانع است که می‌توان انتظار آینده‌ای مثبت برای روابط دیپلماتیک میان تهران و قاهره را داشت. در مقابل مصر نیز باید برای جلب اعتماد ایران قدمی بردارد. حال پاسخ این سوال که کدام طرف باید در مسیر تعامل بیشتر تلاش کند، به اولویت‌های منافع ملی هر طرف و قدرت بازی و تحرک آنها در مسائل منطقه‌ای باز می‌گردد.
نظر شما