مهدی خاکی فیروز:دسترسی به آماری از تعداد دانش آموزان معتاد، که مورد توافق دستگاه های مختلف اداری باشد، کار دشواری است. امیدوار کننده ترین آمار در این زمینه، از سوی علی عباسپور رییس کمیسیون آموزش بیان شده است. او بر این نکته پافشاری می کند که از میان یک میلیون و دویستهزار معتاد ایرانی، صرفاً 2400 نفر از آن‌ها از میان دانش‌آموزان هستند.
اما آمار اعلامی از سوی اعضای کمیسیون آموزش و پرورش، اختلاف فاحشی با آمار کمیسیون بهداشت مجلس دارد. علی اصغر حسنی این آمار را 30هزار نفر اعلام کرده و از وظیفه خانواده‌ها در نظارت بیشتر بر فرزندان سخن می گوید.
اعتراض آقای وزیر
وزیر آموزش و پرورش با انتفاد از آمارهای ارائه شده در مورد اعتیاد در مدارس، این آمار را دروغ و به ضرر تعلیم و تربیت کشور خواند.
حمیدرضا حاجی‌بابایی در گفت‌وگو با ایلنا، در پاسخ به این سئوال که «آیا آماری که به تازگی از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در مورد وجود بیش از 30 هزار دانش‌آموز معتاد در مدارس ارائه شده است، صحیح است یا خیر؟» گفت: آموزش و پرورش یک باغ گل است اما این روزها خبرهایی همچون باد آتشین می‌آید مبنی بر این که در آموزش و پرورش 30 هزار دانش‌آموز معتاد وجود دارد و هر کسی این را گفته دروغ است.
او در حالی آمار رسمی ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری را با قاطعیت تکذیب کرد که خود را نسبت به تعداد واقعی دانش آموزان معتاد ناآگاه معرفی کرد.
وزیر آموزش و پرورش که به نظر می رسد از اطلاعات بسیار کمی در مورد شیوه های آمارگیری برخوردار است، همچنین افزود: اینکه کسی اعلام کرده است، چند نفر سیگاری و معتاد در مدارس داریم، مستلزم آن است که آن شخص یکی یکی مدارس را بررسی کرده باشد و بگوید در آموزش و پرورش 30 هزار دانش‌آموز معتاد وجود دارد، اما این موضوع با منطق جور در نمی‌آید.
وی در پاسخ به این که «آموزش و پرورش به عنوان مرجع برنامه‌ریزی و پیشگیری از اعتیاد در مدارس، آیا آماری در این‌باره دارد که آمار ستاد مبارزه با مواد مخدر را دروغ می‌خوانید» اظهار کرد: اصلا اگر آموزش و پرورش بررسی کرد که مثلا در یک مدرسه یک معتاد نیز هست آیا درست است که به خانواده‌ها بگوییم که در کشور این قدر معتاد دانش‌آموز وجود دارد. در آموزش و پرورش با این جایگاه رفیع اگر به طور استثنا چند نفر دچار مشکل هستند از نظر روانی، اخلاقی و جامعه‌شناسی این درست است بیان شود، قطعا همان طور که در جامعه معتاد هست در آموزش و پرورش هم هست.
البته برخی کارشناسان می گویند حتی تعداد 30 هزار دانش آموز معتاد نیز نمی تواند عمق فاجعه را به خوبی نشان دهد زیرا آموزش و پرورش با اخراج دانش آموزان معتاد، هر سال از تعداد دانش آموزان معتاد می کاهد بی آن که تعداد نوجوانان معتاد کاهش یابد.
آمار نگران کننده
مدیرکل دفتر فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر، این هفته آمار نگران کننده ای را درباره مصرف سیگار و مواد مخدر در بین دانش آموزان ارائه کرده است.
هومن نارنجیها در گفتگو با مهر با اشاره به پژوهشهای صورت گرفته در ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره میزان گرایش دانش آموزان به مواد مخدر طی سالهای گذشته گفت: طی تحقیقی درباره ارزیابی سریع اعتیاد در کشور دریافتیم که هفت دهم درصد جمعیت معتادان را دانش آموزان تشکیل می دهند.
او درباره تناقض آمار ارائه گفت: اصل آمار دست ما است و مسئولان باید برهمین آمار استناد کنند. نارنجیها با اشاره به پژوهش دکتر صدیق سروستانی که طی سال 82 در سطح ملی انجام داده است اظهار کرد: طی این تحقیق مشخص شد که 13.3 درصد دانش آموزان در مقطع راهنمایی و متوسطه در معرض خطر مصرف مواد مخدر قرار دارند.
نارنجیها همچنین با بیان اینکه مدارس شهر تهران از لحاظ اعتیاد در وضعیت بدتری نسبت به سایر مدارس کشور قرار دارد گفت: طی تحقیق دکترمحمد خانی در سال 1386 از دانش آموزان تهرانی معتاد 1.3 درصد تریاک، چهار دهم درصد هروئین، 2.3 درصد حشیش و 1.9 درصد قرص اکس مصرف می کنند.
حسن ضیاء الدینی مدیرکل دفتر سلامت وزارت آموزش و پرورش اما از ارائه آمار دانش آموزان معتاد سرباز زد و در این رابطه به مهر گفت: «در این زمینه هیچ مسئولیتی ندارد و از خود ارائه کنندگان آمار سئوال کنید و من نباید در این زمینه پاسخگو باشم.»
پاک کردن صورت مساله، فایده ای ندارد
یک عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی و پژوهشگر حوزه اعتیاد اظهار کرد: متاسفانه در مورد مواد مخدر و اعتیادآورهای صنعتی جدیدی که هر از چند گاهی با نام‌های متفاوت وارد بازار ایران می‌شود، مسوولان صرفا به تکذیب ورود این مواد به بازار عرضه و تقاضای مواد مخدر کشور بسنده کرده‌اند که متاسفانه پاک کردن صورت مساله در حوزه اعتیاد هرگز کارگشا نخواهد بود.
دکتر نیما آبتین با هشدار نسبت به هجوم مواد اعتیادآور جدید به بازار ایران، تصریح کرد: ورود و حتی تولید سرسام‌آور اعتیادآورهای صنعتی جدید و افزایش حجم تهدیدی که در این زمینه متوجه جوانان این کشور است، در حالی صورت می‌گیرد که مسایل و معضلات مربوط به این آسیب و در مجموع چالش‌های مرتبط با حوزه اعتیاد به طور شفاف با مردم در میان گذاشته نمی‌شود و متاسفانه برخی از مدیران هنوز بر این باورند که با تکذیب مصرف فلان ماده جدید در کشور، حجم تهدید را نیز می‌توان کاهش داد.
وی با بیان این که ضرورت شفاف‌سازی اطلاعات در حوزه مواد مخدر و اعتیاد بارها در قالب بیانیه‌ها و مصاحبه‌های گوناگون به مسوولان اجرایی تذکر داده شده است، خاطر نشان کرد: خوشبختانه امروز از برخی نهادهای مسوول از جمله ستاد مبارزه با مواد مخدر نوای شفاف‌سازی اطلاعات برای مردم در حوزه اعتیاد به گوش می‌رسد، اما نکته اینجاست که این امر به عنوان یک وظیفه عمومی باید در بین سایر دستگاه‌های اجرایی و مسوول نیز تسری داده شود.
نظر شما