چهار کتیبه از چهار پادشاه در مسجد جامع اصفهان

هرچه در باره این مسجد بزرگ و عزیز گفته شود اندک است، اما آنچه در پی می آید تنها چند عکس از چند کتیبه آن است، حاصل یک گذر، آن اندازه که علاقه مندان به هنر را که موفق به بازدید این مسجد نشده اند تحریک کند تا از آنجا دیدن کنند.

در سفری که 20 آذر 93 به اصفهان داشتم و گزارش آن را تحت عنوان گشت نیم روزه در اصفهان با تصاویر دیدنی نوشتم، روز بعد، یعنی صبح جمعه یعنی 21 آذر همراه با فرزندم جعفر سری به مسجد جامع و زیارت مقبره علامه مجلسی زدم. مسجد جامع واقعا جای باشکوهی است. بسیار زیبا و دیدنی. از بهترین آثار موجود در ایران. گشت ما کوتاه بود. اما موفق شدم چهار عکس از چهار کتیبه مربوط به چهار پادشاه بگیرم. به هر حال قدمای از شاهان و امیران، برای ساختن بناها مایه گذاشته اند و تلاش کرده اند. در کنار آن لابد مسائل دیگری هم بوده که در تواریخ نوشته اند. برای هر کدام باید حسابی باز کرد و جمع و منهای آنها هم قدری با مورخان است و بعدش هم با خدای متعال. برای من جالب بود که در یک مسجد چهار کتیبه از چهار پادشاه باشد که همه هم شیعه هستند، با این که اصل این مسجد سلجوقی است و ایوان نظام الملک آن هم شناخته شده.

نخست اثر از سلطان محمد خدابنده نخستین پادشاه شیعه در دولت ایلخانی که محراب او در این مسجد از زیباترین محراب های گچبری ایران است. نام او با این القاب در میانه این محراب با تعبیر «غیات الدنیا و الدین ظل الله فی الارضیین» آمده و سپس نام وزیر او محمد ساوی. شرح کامل این کتیبه را مرحوم هنر فر آورده و نوشته که نام دوازده امام هم در آن آمده است: این هم عکس محراب:

رسول جعفریان

کتیبه دوم از شاه طهماسب صفوی (م 984) است که بیش از پنجاه سال بر ایران فرمانروایی کرد و در مذهبی کردن ایران بیشترین نقش را داشت:

رسول جعفریان

کتیبه دیگر از شاه سلیمان صفوی (م 1105) است که فرزند عباس دوم و پدرس شاه سلطان حسین صفوی از سلاطین بنام دوره صفوی است که علامه مجلسی در دوره وی شیخ الاسلام شد و در دوره پسر او هم شیخ الاسلام بود تا آن که در سال 1110 درگذشت:

رسول جعفریان

کتیبه دیگر از چهارمین پادشاه یعنی شاه سلطان حسین صفوی (سلطنت تا 1135) و کشته شده در سال 1137 بدست مهاجمان افغان است و مدفون در حرم حضرت معصومه (س) همراه با 34 تن از شاهزادگان که در آن واقعه کشته شدند.

رسول جعفریان

تفصیل اطلاعات مربوط به این مسجد در جاهای مختلف آمده که از آن جمله کتاب ارجمند گنجینه آثار تاریخی اصفهان اثر مرحوم استاد لطف الله هنرفر است که خدایش بیامرزد و اگر کسی تحریر جدید این اثر را که (خود در دستانشان دیدم) دست کم سه برابر شده بود در اختیار دارد برای چاپ آماده سازد.

رسول جعفریان

کد خبر 391678

خدمات گردشگری

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
0 + 0 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 11
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام IR ۱۴:۳۱ - ۱۳۹۳/۱۰/۰۳
    9 8
    آدرس خوبی برای دزدان بود که برنامه ریزی کنند برای سرقت.
  • بی نام EU ۱۵:۰۸ - ۱۳۹۳/۱۰/۰۳
    4 86
    این علاقه آقای جعفریان به زنده کردن یاد شاهان ظالمی که هفت کفن پوسانده اند عجیبه.آقای جعفریان فراموش نکنید که امام خمینی تاریخ 2دو هزار و پونصد ساله ظلم و ستم و سلطنت را به زباله دان تاریخ انداخت.
    • بی نام A1 ۱۶:۴۸ - ۱۳۹۳/۱۰/۰۳
      28 3
      پدرجان اینها پادشاهانی هستند که علامه حلی و علمای عصر صفوی دایما با هزار لقب از اونها در کتابهاشون یاد می کردند.
  • ایرانی A1 ۱۵:۳۷ - ۱۳۹۳/۱۰/۰۳
    10 5
    البته سلطان محمد خدابنده معروف به الجایتو سنی بوده که شیعه میشه ولی دوباره سنی میشه و میمیره.
    • بی نام A1 ۱۶:۴۰ - ۱۳۹۳/۱۰/۰۳
      4 6
      به نظرم ایشون از دیدگاه های دیگر آگاهی ندارند. بهتر است در این باره آنچه در تاریخ تشیع در ایران آمده را ملاحظه کنند. البته در دایره المعارف بزرگ این اشتباه آمده در حالی که اساسا حتی رساله ای را که آقای رحیم لو از خود خدا بنده در باره علت تشیعش چاپ کرده ندیده اند.
  • ساناز A1 ۱۶:۴۸ - ۱۳۹۳/۱۰/۰۳
    20 3
    این شاه حسین از جمله شاهانی است که لایق لعنت است.افغانی ها افغانستان آن موقع جزو ایران بودهاز هرات برای شکایت از حاکمشان می آیند اصفهان،گوش شنوایی نمیابند.میبینند هرکی به هرکی هست،سپاهی گرد می آورندوبه اصفهان می آیند.جناب شاه بجای آماده کردن سپاهی برای مقابله،با درباریان وسپاهیان دور کاخ ها میگشته وباذکر و اوراد از ظعفرضعفر؟جنی برای دفع شر کمک میخواستهجنابی که فرمودی چرا آقای جعفریان به شاهان میپردازد،پرداختن به تاریخ هویت سازی میکند،دیدی برای قضاوت حال ایجاد میکند،تاریخ یک ملت هویت آن ملت است وپرداختن به تاریخ توصیه اسلام هم هست.
  • بی نام IR ۱۷:۴۵ - ۱۳۹۳/۱۰/۰۳
    1 2
    البته در قسمت اندرونی مسجد هم نام خلفا نوشته شده که از مردم پنهان می کنند البته اقای جعفریان بی انکه صراحتی بخرج دهند از دوران سلجوقی و خواجه نظام الملک که همه بر دین اهل سنت بودند یاد کردند اصلا بگذریم گفتن این حرفا چه سودی داره
    • بی نام A1 ۲۰:۳۶ - ۱۳۹۳/۱۰/۰۷
      4 0
      اولا اونجایی که شما میگی قسمت اندرونی مسجد نیست ، مدرسه پیوست شده به مسجده که اسم سه تا خلیفه توش ذکر شده. ثانیا این مدرسه یه در مستقل داره و یه در هم از مسجد به اون میرسه که هر دوتاش برای بازدید مردم بازه و من خودم اونجا رفتم. ثالثا چه دلیلی داره نذارن مردم برن اونجا؟
  • مهرداد A1 ۰۵:۰۱ - ۱۳۹۳/۱۰/۰۴
    11 1
    حالا همه شدن علامه.ببینم میتونین دوران طلایی عصر صفوی رو زیر سوال ببرین؟| زمان صفوی تنها برهه ای از تاریخ که همش پیشرفت بود. کسی هم نتونست آسیبی به کشور وارد کنه.. مطالعه کنین......این مسجد هم شاهکار معماری چندین عصر. یه شبستانم زمان صفوی بهش اضافه شده
  • سید محمد حسن رضوی EU ۰۸:۴۰ - ۱۳۹۳/۱۰/۰۴
    1 0
    جناب جعفریان باسلام وعرض تحیت....کتاب کلک وکتاب جنابعالی که مشحون از اطلاعات گرانبها است امروز تهیه کردم ومشغول مطالعه هستم واقعا باید دست مریزاد گفت به شما با این ذوق وابتکار....خواستم در حد خودم از شما تشکرکنم وکمتر کسی را سراغ دارم که مثل شما در این زمانه به فکر اعتلاء فرهنگ وتمدن وعلم باشد....آرزویی که دارم اینست که جلد دوم میراث مکتوب شیعه هم از زیر دستان شما بیرون آید وچشما ن ما به جمالش روشن شود .ایام عزت مستدام
  • بی نام A1 ۲۰:۳۹ - ۱۳۹۳/۱۰/۰۷
    4 0
    الجایتو که در کودکی با نام مسیحی نیکولا تعمید یافته بود پس از چندی به آیین بودایی درآمد و سرانجام قبول اسلام کرد و پیرو مذهب ابوحنیفه گردید، ظاهراً مناظره زشتی که در حضور ایلخان بین فقهای مذاهب حنفی و شافعی درگرفت در تغییر مذهب الچایتو به شیعه بی‌تاثیر نبوده‌است. نمایندگان این مکاتب فقهی آنچنان اتهامات زشت و ناروایی بر یکدیگر وارد ساختند که الجایتو از هردو رنجیده خاطر گشت.پس از مناظره با علامه حلی و نظام‌الدین مراغه‌ای مذهب تشیع را اختیار کرد. الجایتو نخست دستور داد که نام ابوبکر، عمر و عثمان از خطبه‌های نماز جمعه و از سکه‌ها برداشته شود. الجایتو در سن سی و شش سالگی وفات یافت و پیکرش در سلطانیه به خاک سپرده شد. در هیچ جا اثری از برگشت وی از مذهب تشیع وجود نداره.