زهرا موسوی: سجاد افشاریان
یکی از چهار کمدینی بود که هفته‌ی گذشته در مسابقات « خنداننده‌ی برتر » با هم‌گروهی
خود سپند امیر سلیمانی به رقابت پرداخت. افشاریان که خود یکی از نویسندگان برنامه‌ی
«خندوانه» است، ایده پرداز لیگ « خنداننده‌ی برتر» نیز بوده است.
درباره این مسابقه و حضورش به عنوان کمدین با او گفت‌وگویی کرده‌ایم که می‌خوانید:
با کلیت مسابقات« خنداننده‌ی برتر» شروع کنیم.این طرح از کجا شروع شد؟
از آنجایی که در دو فصل خندوانه به عنوان نویسنده و ایده پرداز حضور دارم به خاطر رشد استندآپ کمدی ، ایجاد اتفاق های جدید و جدی در کمدی و جایگاه کمدین‌ها این مسابقه را طراحی کردم که مورد توجه رامبد جوان عزیز قرار گرفت و اجرایی شد .
«خندوانه» به عنوان بنیان‌گذار استندآپ کمدی در ایران شناخته می شود ؛ اگر بخواهیم تعریف دقیقی از استندآپ کمدی ارائه بدهیم، چه چیزی می‌توان گفت؟
نوعی از کمدی است که در آن اجرا کننده بدون وجود دیوار چهارم بصورت مستقیم با شنوندگان صحبت میکند. این کمدی معمولاً توسط یک نفر اجرا میشود. در این نمایش کمدین با اجرای سریعی از داستان گویی، لطیفه و شوخی‌های کوتاه و گذرا و بداهه‌سازی‌هایی که جمع تماشاگران پذیرای آنها باشند به انتقال مضامین می‌پردازد. اجراکننده معمولاً سرنوشت مسائل و معضلاتی را که بسیار مهم و جدی هستند و اجتماع را درگیر خود ساخته به چالش می‌کشد، به این امید که باعث شگفتی و خنده تماشاگران شود و مشکلات اجتماع را با لبخند تبدیل به آرامش کند.
از لحاظ محتوایی چطور؟ استندآپ کمدی میتواند شامل چه موضوعاتی باشد؟
در استندآپ کمدی به لحاظ محتوایی مسایل مختلفی مطرح میشود. خیلی از اوقات استندآپ کمدی بر اساس تجریه خود کمدین شکل میگیرد. یعنی کمدین مسایلی که در طول زمان با آنها مواجه میشود را منظم و تدوین میکند و با استفاده از اغراق، تیپ خاص یا بیان خاص آن را به کمدی تبدیل میکند.
محوریت استندآپ شما شیراز بود. موضوعی که همیشه بر سر استفاده‌ی آن در طنز بحث وجود دارد. چرا این موضوع را انتخاب کردید؟
استندآپ بخش‌ها و گونه‌های مختلف دارد و به جرات می‌توان گفت استندآپ کمدی با برنامه‌ی خندوانه جایگاه خودش را در ایران پیدا میکند. بیشتر مردم ما با مدل خاطره گویی آشنایی پیدا کرده‌اند و در طول مسابقات، ما کم کم با شکل‌های دیگر استندآپ کمدی آشنا شدیم. مثل اجرای آقای کربلایی، اجرای آقای ژوله و یا اجرای خانم دهقان. من دلیل واضحی برای این کار داشتم. در طول این سال‌ها اگر سریالی ساخته میشد که درباره‌ی حرفه یا شهر خاصی بود، با اعتراضات زیادی مواجه میشد.
آقای قاسم خانی یکبار حرف خوبی زدند.گفتند: « نمی‌دانم چرا ما تهرانی‌ها از اینکه این همه سریال و فیلم با لهجه‌ی ما ساخته میشود، ناراحت نمی‌شویم.» بر این اساس من در استندآپی که اجرا کردم، تمام این مسایل را در نظر گرفتم و با شهری شروع کردم که عاشقش هستم و از وجب به وجب آن خاطره دارم.و در وهله‌ی اول به عنوان یک دلیل قاطع برای درک شوخی طبعی مردم شهرم، یک دقیقه از فیلم آقای همساده را گذاشتم. در کنار همه‌ی اینها من علاوه براین که به خلق موقعیت‌های کمدی فکر کرده بودم، نگاه اجتماعی را هم مدنظر داشتم. برای مثال به اینکه چرا شهر من یک سالن تخصصی اجرای تئاتر ندارد، فکر کرده بودم. یا اینکه چرا موسیقی محلی بوشهر در شهر بوشهر اجازه اجرا ندارد؟ چرا دو تیم باسابقه از فوتبال کشور در لیگ برتر نیستند؟ چرا حال دریاچه‌ی پریشان، دریاچه‌ی نمک و دریاچه‌ی ارومیه که بیشتر مردم با آنها خاطره دارند،خوب نیست؟
ولی باز هم مثل همیشه عده‌ای به این استفاده از قومیت معترض بوند.
من در فضای مجازی هم با برخوردها مواجه بودم. شاید از هر 200 نفر، یک نفر از این موضوع ناراحت بود که آن هم به خاطر نگاه یک بعدی است که وجود دارد. چرا که در طول سال‌هایی که سریال نوشتم و تئاترهای کمدی ساختم نگاه درستی به مقوله‌ی طنز دارم و کاری نمی‌کنم که سمت و سوی توهین قومیتی پیدا کند.
بعد از اجرای استندآپ کمدی، پشت صحنه‌ای از شما پخش شد که در آن لحن شما به گونه‌ای بود که این برداشت را به وجود آورد که تا حد زیادی به صعودتان از گروه و رد شدن از آقای امیرسلیمانی مطمئن بودید. واقعا این‌طور بود؟
این را در نظر داشته باشید که بخش زیادی از کار کمدین ها شو است و از طرفی هم قسمت‌هایی که در پشت صحنه استفاده میشود تدوین میشود و متاسفانه گاهی باعث میشود تا جان کلام ادا نشود.
من گفتم قرار نبود در این لیگ شرکت کنم. کمدین هایی قرار بود بیایند که نیامدند و من به خاطر تجربیاتی که داشتم، به این 15 نفر اضافه شدم که این لیگ شکل بگیرد و راه بیفتد. اصلا وقتی قرار نبوده شرکت کنم چطور می‌توانم این دید را داشته باشم که حتما برنده می‌شوم؟
از طرف دیگر به شوخی گفتم که همانطور که در جام جهانی، کشور میزبان خودش یک تیم دارد،من هم تیم کشور میزبان هستم. پس تمام تلاشم را میکنم که از نشان کمدین که به من اهدا شده دفاع کنم و سربلند بیرون بیایم. و اینکه طبیعی است وقتی در تورنمنتی شرکت می‌کنیم، تمرین می‌کنیم، کار می‌کنیم و برای آن تلاش می‌کنیم.
با توجه به این نکته که اگر شما از گروه خودتان صعود کنید، دومین نویسنده‌ای هستید که در جمع هشت کمدین برتر قرار می‌گیرید و خانم دهقان هم با استفاده از کمک یک نویسنده صعود کردند، به نظرتان وجود نویسنده در استندآپ کمدی چه تاثیری دارد؟
قطعا وجود نویسنده میتواند نقش خیلی مثبتی داشته باشد. نویسنده در هرجایی که رنگ و بویی از اجرا وجود دارد میتواند تاثیر به‌سزایی داشته باشد. نویسنده مدام با کلام، تفکر و اندیشه سروکار دارد و قطعا اینها میتواند به آدم قدرت بدهد.
با این حساب می‌توانیم انتظار داشته باشیم که حداقل یکی از نویسنده‌ها را در جمع چهار کمدین برتر ببینیم؟
بستگی به اجرا دارد. مثلا در مورد آقای صحت، سابقه‌ی نویسندگی ایشان از بازیگری یا کارگردانی خیلی بیشتر است و نویسنده‌ی درجه یکی هستند. «بزنگاه» و «زیر آسمان شهر» را نوشتند ولی خب طبیعتا آرا تا الان بخشی از نتیجه را نشان می‌دهند که نتیجه به چه شکل است.
البته خیلی وقت ها هم نتیجه غیر قابل پیش بینی است. خیلی وقت ها محبوبیت تعیین کننده است یا زمان هایی هست که آراء احساسی است مثل شرایطی که گروه‌ها در ابتدا تجربه کردند.
گروهی که شما باید با برنده‌ی آن رقابت کنید یکی از عجیب‌ترین و سخت‌ترین گروه‌های مسابقه است. فکر می‌کنید رقیب شما چه کسی خواهد بود؟ نادر سلیمانی یا مهران غفوریان؟
واقعا نمی‌توان پیش بینی کرد. چون نادر سلیمانی را تا به حال در قالب استندآپ کمدین ندیدیم و کاملا غیرقابل پیش بینی است و نکته دیگری هم که وجود دارد این است که در نهایت رای مردم برنده‌ها را تعیین میکند و هیچ‌چیز مشخص نیست.
۵۷245
نظر شما