داروی تلخ تحول

جمشید پژویان، استاد کرسی بخش عمومی دانشگاه علامه طباطبایی و دبیر همایش "طرح تحول اقتصادی در افق چشم انداز" ضمن تاکید بر تلاش دولت ها برای دور ماندن از هر نوع نارضایتی عامه مردم گفت:هیچ یک از دولت ها تا به امروز حاضر نبوده اند برای درمان قطعی اقتصاد ایران داروی تلخ تحول را به مردم بدهند وهمواره با مسکن هایی که کمی هم شیرین شده است به تسکین موقت دردها پرداخته اند زیرا دولت ها همواره نگران هستند در صورت نارضایتی عمومی نتوانند آرای مردم را کسب کنند.

وی افزود: همین ملاحظات باعث شد طرح تثبیت قیمت ها که تنها برای یک سال به تصویب مجلس رسیده بود بیش ازسه سال همچنان اجراء شود؛ البته شاید هم دولت ها هشیار بوده اند که نمی توان ساختار اقتصادی را تنها با افزایش قیمت حاملهای انرژی ممکن نیست. ما نیاز به یک بسته سیاست های اقتصادی داریم تا بتوانیم اقتصاد را بحرکت درآوریم واین کار با یک سیاست مانند اصلاح قیمت حاملهای انرژی ممکن نیست.

پژویان بسیاری از نظام‌های در گیر در بخش اقتصاد را ناکارآمد دانست وبا اشاره به نظامهایی مانند تامین اجتماعی، قانون کار و عدم ارتباط بین دستمزد و بهره‌ وری را از جمله مشکلات ساختاری اقتصاد ایران ارزیابی کرد و گفت: حضور دولت ناکارآمد در اقتصاد ناکارآمدی نظام یارانه‌ها و قیمت‌گذاری کالاها باعث شده تکنولوژی انرژی بر و ناکارآمد بخش صنایع را زیر سلطه بگیرد و به دنبال آن اختلال‌هایی مانند فضای کسب و کار نامتناسب، فضای غیررقابتی و نبود قانون ضد انحصار و نیز فقدان تشکیلاتی برای حمایت مصرف کننده بر مشکلات اقتصاد ایران افزوده شد.

او تخصیص ندادن اعتبارات بانکی بر اساس معیارهای ناکارآمدی، ناکارآمدی نظام مالیاتی در تعیین ساختار نرخ‌ها، وجود مشکل در قانون مالیات‌های مستقیم و سرازیر شدن درآمدهای نفتی به خزانه به جای اخذ مالیات را از دیگر این مشکل‌ها ارزیابی کرد و گفت: ناکارآمدی دولت در فعالیت‌های اقتصادی به ناکارآمدی بازار و کاهش سرمایه‌گذاری غیر دولتی منجر شد. در نتیجه رشد سرمایه‌گذاری بخش خصوصی بسیار پایین آمد و نظام اجتماعی و عدالت اقتصادی آسیب‌پذیر شد.

اعتیاد به منابع ارزان بانکی

دبیر همایش تحول اقتصادی در افق چشم انداز با اشاره به ضرورت اصلاح ساختار مالیاتی کشور گفت: قانون مالیاتها باید با اصلاح موقت نرخ استهلاک همراه شود یعنی شما برای اینکه صنایع خود را با شرایط جدید هماهنگ کنند باید کمک کنید به صنایع تا بتوانند عقب ماندگی هایشان جبران شود.

وی افزود: منابع مالی بنگاههای اقتصادی ما خشک شده است یکی از دلایل آن هم ترجیح صنایع است در وابستگی به منابع ارزان بانکی؛ به جای آنکه از منابع داخلی خودشان استفاده کنند که هزینه فرصت بالایی برایشان دارد. شما برای اینکه بتوانید صنایع را در گذر از شرایط جدید حمایت کنید باید با اصلاح موقت نرخ استهلاک و با قیمت های تشویقی برای صنایعی که با سرعت بیشتری خود را از نظر تکنولوژیکی روز هماهنگ می کنند شرایط را برای واحدهای صنعتی فراهم کنید تا بتوانند با ساختار جدید مالیاتی و اقتصادی بعد از تحول هماهنگ شوند. و بدیهی است که در کنار این فرایند نظام بانکی هم باید متحول شود تا بتواند منابع مورد نیاز این کار را فراهم کند.

وی همچنین با اشاره به ابلاغ سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی با بیان اینکه هنوز برای واگذاری شرکت‌های دولتی به بخش خصوصی اولویت‌ها نامشخص است گفت: آزاد سازی یعنی اینکه دولت از بازارها خارج شود در حالی که آنچه تاکنون انجام شده این است که دولت منابع را از دستی به دست دیگر خود داده است.

وی در پایان وجود قانون ضد انحصار و ایجاد رقابت در بازار اقتصادی و نیز لزوم تغییر سازمان حمایت مصرف کنندگان به یک سازمان غیر دولتی و در نهایت اصلاح ساختاری اقتصاد ایران را لازمه‌ روانسازی فعالیت‌های اقتصادی دانست.

قابل ذکر است "همایش طرح تحول در افق چشم انداز" امروز در سالن همایش های وزارت کشور با حضور جمعی از کارشناسان اقتصادی با سخنرانی  جمشید پژویان دبیر همایش و سید شمس الدین حسینی وزیر امور اقتصادی ودارایی برگزار شد.