«ابوجواد» از کشاورزان منطقه «چنانه» شوش به همراه همسر و فرزندانش ماه‌ها روی زمین کشاورزی خود عرق ریختند تا خربزه و هندوانه مرغوبی برداشت کنند. حالا که محصول با کیفیت و باب میلشان به مرحله برداشت رسیده است، بازار رکود دارد و تقاضایی برای خرید محصول نیست...
مرز چذابه برای صادرات بسته شده و قیمت هندوانه و خربزه در بازار بسیار
ارزان است. حالا ابوجواد مانده و هزاران قرض و بدهی و برنامه‌هایی که برای
زندگی چیده بود. نه مشتری خوبی برای خرید محصولش وجود دارد و نه راهی برای
صادر کردن آن.
تسلیم شرایط
در منطقه «صرخه» و «چنانه» بر اساس آمار حدود هزار هکتار هندوانه و خربزه
کاشته شد كه همه این محصول بر زمین مانده و خوراک گوسفندان شده است. این
اتفاق بارها برای کشاورزان این منطقه رخ داده و همه کشاورزان را تسلیم
شرایط موجود کرده و راهی برای حل آن اندیشیده نشده است.
در میان محصولات کشاورزی، هندوانه محصول بسیار پرطرفداری است، اما کشت آن
آب بسیار زیادی می‌طلبد و پس از کاشتن هندوانه 2 یا 3 بار آن را برداشت
می‌کنند. این در حالی است که آب با ارزشی پای آن رفته تا هندوانه عمل بیاید
كه حال با ارزان‌ترین قیمت به فروش می‌رود.
هندوانه که پر حاشیه‌ترین محصول صادراتی امسال نیز بود، با کاهش ۴۰ درصدی صادرات در بهار امسال مواجه شد.
بازار هندوانه صادراتی نشان می‌دهد این محصول آب‌بر و ارزان در بهار امسال
تغییر و تحولات بسیاری را تجربه کرده است. بر اساس آمار گمرک بهار امسال
۲۴۸ هزار و ۴۰۰ تن هندوانه به ارزش ۵۶ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار به ۲۸ کشور
گرجستان، بلاروس، جمهوری آذربایجان، آلبانی، آلمان، اتریش، ارمنستان،
استونی، افغانستان، امارات متحده عربی، انگلستان، بلغارستان، تاجیکستان،
ترکمنستان، ترکیه، رومانی، سوئد، سوئیس، عراق، عمان، روسیه، قبرس،
قزاقستان، لهستان، مجارستان، کویت، نروژ و هلند صادر شده که از نظر وزنی و
ریالی نسبت به 3 ماه نخست سال گذشته بیش از ۴۰ درصد کاهش داشته است.
گره‌های در هم تنیده
رئیس انجمن صنفی کشاورزان شوش در توضیح وضعیت کنونی کشاورزانی که خربزه و
هندوانه کاشته اند، گفت: مشکلات کشاورزی كم نیست و به ویژه در خوزستان و
شوش که همواره مسئولان شعار قطب کشاورزی را به آن می‌دهند، این مشكلات دیده
می شود.
«عبدالرحیم رحیمی نیا» با تاكید بر این كه كشاورزی پایه اقتصاد مقاومتی
است، افزود: عوامل مختلفی در وضعیت کاشت خربزه و هندوانه دخیل هستند كه از
آن جمله می توان به نبود الگوی کشت اشاره كرد. البته تعریف دقیقی به نام
الگوی کشت نداریم و کشاورزان بهتر است برای کاشت محصولات خود از مسئولان
مربوطه مشورت بگیرند تا از میزان نیاز بازار با خبر شوند و با هماهنگی
مراکز خدماتی و مسئولان سطح کشتشان را تعیین کنند.
وی با بیان این كه مشکلات جامعه کشاورزی با سازمان‌های مختلفی گره خورده
است، ادامه داد: فراز و نشیب و تنش‌های اقتصادی داخلی و بین المللی و
مدیریت‌های متغیر در بخش کشاورزی نیز تاثیر مستقیمی بر وضعیت کشاورزان کشور
و به دنبال آن شوش می‌گذارد.
به گفته رحیمی نیا، در منطقه صرخه و چنانه اغلب مشکل بر زمین ماندن خیار،
گوجه، پیاز، خربزه و هندوانه را داشتیم و باید برای بهبود این وضعیت برنامه
ریزی جدی انجام شود.
رئیس انجمن صنفی کشاورزان شوش اظهار کرد: در منطقه صرخه 200 هکتار هندوانه و
200 هکتار خربزه و در منطقه چنانه 500 هکتار خربزه و 400 هکتار هندوانه
کاشته شده است که محصولات خوب و مرغوبی هستند ، اما اغلب خوراک دام شدند.
رحیمی نیا گفت: وقتی بهای هندوانه کیلویی 100 تومان یا خربزه 400 تومان یا
کمتر باشد، هزینه کشاورز تامین نمی‌شود و برای او صرفه اقتصادی ندارد و
بدون شک این ضرر، تبعات و آسیب‌های اجتماعی مختلفی به دنبال خواهد داشت.
شوش میدان تره بار ندارد
این مقام مسئول افزود برای رفع مشكلات كشاورزان و تامین سود آنان باید به
سمت محصول سالم برویم تا بتوانیم آن را صادر كنیم، اما چون برخی محصولاتمان
از نظر کیفی سطح پایین هستند، کشورهای همسایه از آنها استقبال نمی‌کنند.
وی به راه اندازی بازارچه مرزی اشاره کرد و گفت: بازارچه مرزی که در مرز
عراق است، می‌تواند در ارتقای کشاورزی منطقه موثر باشد. رحیمی نیا در بخش
دیگری از سخنان خود به نبود میدان تره بار در شوش نیز اشاره كرد و گفت:
میدان تره بار می‌توانست نقش خوبی در رونق كشاورزی شوش داشته باشد. زیرا
واسطه های شوش ناچار هستند برای خرید محصولات به دزفول بروند و این کار
موجب می‌شود محصولات خودمان در شوش گران‌تر از دزفول به فروش برسد.
رحیمی نیا گفت: برای تشكیل میدان تره بار چند جلسه در فرمانداری داشتیم
اما، این موضوع به حال خود رها شد و تصمیم جدی برای این موضوع از سوی
مسئولان گرفته نشد.
حمایت از كشاورزان
عضو شورای شهر فتح المبین (صرخه) و فعال کشاورزی درباره کاشت خربزه و
هندوانه در شوش گفت: کاشت این محصولات برای کشاورزان ریسک است و سوددهی آن
مشخص نیست. کشاورزان چند سال است که محصولاتی مثل خربزه، پیاز و هندوانه
می‌کارند، اما در نهایت جز ضرر حاصلی نمی‌بینند.
«رحیم صرخی» افزود: قیمت خرید محصولات پایین است و سودی برای کشاورز ندارد و
به همین دلیل خربزه و هندوانه خوراکی برای گوسفندان شده است.
عضو شورای شهر فتح المبین ادامه داد: کشاورزان به حال خود رها شدند. بخش
زیادی از آنها انسان‌های ساده ای هستند که از حقوق خود بی خبرند و حتی
نمی‌توانند از روش‌های نوین برای کشاورزی بهره ببرند و در این شرایط لازم
است نهادی آنها را هدایت کند.
ریسکی که همیشه ضرر داده
با توجه به شرایط شرح داده شده گویا مسئولان نیز از حل چنین معضلی ناتوان
هستند،در حالی كه بسیاری همچنان چشم به دولت و نماینده دولت در شهرستان
دارند.
دبیر نظام صنفی کشاورزان و منابع طبیعی شوش نیز در این باره گفت: تمرکز
کشاورزانی که خربزه و هندوانه می‌کارند، بر صادرات است، اما امسال صادرات
به عراق از مسیر چذابه انجام نشد و از این رو، همه کشت‌های این فصل بر جای
خود ماندند.
«حکیم خنیفر» با بیان این‌که دولت فقط برای محصول گندم و ذرت خرید تضمینی
در نظر گرفته است، گفت: بیمه کشاورزی شامل محصولاتی مثل خربزه و هندوانه
نمی‌شود و اتفاقا خود صندوق بیمه کشاورزی نیز ورشکسته شده و متکی به
کمک‌های دولت است و با این وجود امسال بسیاری از کشاورزان مزارع خود را
بیمه نکردند.
وی افزود: برای بهبود وضعیت کنونی نیاز به حمایت و بسیج همگانی است تا
کشاورزانی که ماه‌ها برای محصول خود وقت و هزینه می‌کنند دچار مشکل نشوند.
به گزارش همشهری، بر اساس آمار ارائه شده حدود هزار هکتار از زمین های شوش
مرغوب‌ترین محصول هندوانه و خربزه را دارند، اما به دلیل ارزان بودن این
محصولات در بازار و بسته شدن مسیر صادرات، کشاورزان تصمیم گرفتند هزار
هکتار را برای خوراک دام‌ها در نظر بگیرند. با این حساب خانواده‌هایی مثل
ابوجواد باید 6 ماه دیگر با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم کنند تا شاید در
محصول بعدی سودی عایدشان شود.
گزارش، قاسم منصور آل کثیر، روزنامه همشهری
نظر شما