مشت را باز کرد، گفت: وجب

اول: در یکی ، دو هفته اخیر ، به دلیل برگزاری جشنواره موسیقی فجر، فرصتی فراهم نیامد تا به اخبار دیگر حوزه‌های فرهنگ و هنر(به خصوص حوزه کتاب و نشر که دغدغه اصلی من است) با دقتی افزونتر سرکشی کنم؛ تا یکی، دو روز اخیر که مصاحبه ‌آْقای ططری، رئیس مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی را درباره کشف و پخش صدای مرحوم دهخدا خواندم. خبری که در بادی امر بسیار خرسند‌کننده‌ است، و هر کسی که دل در گرو فرهنگ این مرزو بوم دارد ،اگر سابقه‌تاریخی چنین موضوعاتی را نداند طبیعی‌است که از چنین رخداد و کشفی به شعف و شور آْید، به خصوص درباره مرحوم دهخدا که ادیب و پژوهشگری ذوفنون بود و نام و آوازه‌ای بلند در میان علاقه‌مندان به فرهنگ و ادب فارسی‌داشته و دارد.نگارنده اما، پیش از این صدای مرحوم دهخدا را در سی‌دی لغت‌نامه و آن هم در چند سال قبل شنیده بود، از این امر تعجبی نکردم،اگر چه از این مصاحبه و نحوه پوشش خبری‌آن سخت شگفت‌زده شدم.بعد دریافتم روزنامه‌ای هم چنین کشفی! را با تیتری درشت کار کرده است و طبیعی‌است که آن روزنامه و دست‌اندرکاران آن هم در چنین فضای بی‌خبری و هول و هراسی که این روزها دامن هر روزنامه‌ای را گرفته‌است،فکر کردند واقعا کشفی شگفت‌انگیز رخ داده و برای انعکاس این کشف هم سنگ تمام گذاشتند.

دوم: اما اصل ماجرا چه بود.تا آنجایی که نگارنده به یاد دارد و در تماس با یکی از دست‌اندرکاران موسسه دهخدا،به یقین رسید،صدای زنده‌یاد دهخدا بیش از 15 سال قبل منتشر‌شده بود. آن هم توسط موسسه دهخدا که تمامی وسایل شخصی و حتی نسخه‌هایی از آثار منتشر نشده‌اش در این موسسه محفوظ است و هر ساله هم دست‌اندرکاران این موسسه مراسمی را هم در یادبود از کار سترگ آن زنده‌یاد برپا می‌دارند که اخیرا هم به مناسبت صد و سی‌‌امین سال تولد آن مرحوم مراسمی وزین در همین موسسه برگزار شد که نگارنده هم در همین سایت یادداشتی نوشتم و اتفاقا اشاره‌ای هم به برخی از آثار منتشر نشده دهخدا،‌از جمله فرهنگ فارسی به فرانسه مورد اشاره آقای ریئس مرکز اسناد ،کردم.  در هر حال آن دوست همکار موسسه دهخدا شرح به دست آوردن صدای آن زنده‌یاد  را این گونه شرح داد.« پس از پایان چاپ کامپیوتری لغت‌نامۀ دهخدا، مؤسسۀ لغت‌نامۀ دهخدا تصمیم گرفت لوح فشردۀ آن را نیز تهیه و در دسترس همگان قرار دهد؛ برای این منظور در تلاش بودیم که فیلم یا نواری از دهخدا پیدا کنیم تا بتوانیم لوح فشرده را بدان بیاراییم تا این که استاد سیدمحمد دبیر سیاقی، همو که در نوار، دهخدا نامش را بر زبان رانده است، نوار مغناطیسی مصاحبۀ علامه دهخدا را به دور از هرگونه تبلیغاتی در اختیار مؤسسۀ قرار دادند. نوار به همیاری انتشارات روزنه و صداوسیما پیاده شد و صدا و متن آن در همان روایتِ نخست لوح فشرده جایگزین شد بدون هیچ سروصدا و تبلیغاتی، این نیز رسم مؤسسۀ لغت­نامۀ دهخدا است به تأسی از مؤلفان بزرگوار آن.

 این مصاحبه در آبان‌ماه 1334 به پایمردی فرزند مرحوم دکتر محمد پروین گنابادی که در آن زمان در رادیو و تلویزیون کار می‌کرده تهیه شده است.»

سوم: شاید اگر کسی جز مدیر مرکز اسناد مجلس چنین کشفی!را با چنین ذوق‌زدگی فریاد می‌کرد،بر وی حرجی نبود،اما از یک مدیر در چنین جایگاهی بعید است لقمه‌ای را نجویده قورت دهد و بی‌تحقیق و پژوهش چنین خطایی از وی سر زند. در این گونه موارد طبیعی‌ است آدم خبره و باتجربه، بی‌هیچ ذوق زدگی و هیجانی سعی می‌کند تمامی جوانب کار را بسنجد و با چند تن از بزرگان و سند شناسان،‌که اتقاقا در همان کتابخانه مجلس هم کم نیستند( مثل استاد حائری) اصل ماجرا را جویا شود و بعد از کسب اطمینان از این کار داد سخن دهد و کار را به مطبوعات و رسانه‌های گروهی بکشاند.