هشت سالی از مریم مجتهد زاده کارشناس پرستاری یا همان معاون امور زنان ریاست جمهوری دولت دهم کوچکتر است. هرچند در کارنامه کاری خانم حقوقدان فعالیت در معاونت امور زنان و خانواده دولت اصلاحات مشاهده می شود اما معرفی وی توسط معصومه ابتکار به حسن روحانی توانست شهیندخت مولاوردی را روی صندلی سبز رنگ اتاق طبقه ۶ ساختمان خیابان استاد نجات اللهی تهران بنشاند. سومین بانوی کابینه تدبیر و امید ۵۰ ساله و اهل شهر خوی از توابع استان آذربایجان غربی است که نامش به عنوان دبیرکل تشکل حمایت از حقوق بشر زنان هم ثبت شده است اما به دلیل پست دولتی که دارد فعلا این جمعیت غیرفعال است.
خانم معلم مدارس منطقه ۳ تهران که کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه علامه در رشته حقوق بین الملل اخذ کرده این روزها کار سیاسی و حزبی را کنار گذاشته و به گفته خودش روی میزکارش با اطلس آسیب های زنان در کشور در حال برنامه ریزی و هماهنگی میان دستگاه ها برای احقاق حقوق زنان است.
پرده ها و صندلی های نه چندان مدیریتی به رنگ سبز روشن، چند بسته شکلات، میزکار کوچک و اتاقی تقریبا ۲۰ متری فضای کار معاون رئیس جمهور است که خودش هم می گوید به همین قانع هستیم. اما قبل از آغاز گفتگو اجازه گرفتند تا کمی در مورد سوالات و محور گفتگو صحبت کنیم.
هرچند تصمیم داشتیم محور سوالات بیشتر حقوقی باشد اما ناگذیر مجبور شدیم کمی هم وارد حوزه عملکرد مرکز امور زنان ریاست جمهوری شویم.
*فکر کنم سال گذشته همین روزها بود که شما با پاپ فرانسیس در واتیکان دیدار داشتید؟
بله در ایام دهه فجر و ایام بهمن ماه بود.
*این دیدار را چه نهادی ترتیب داده بود؟
این دیدار توسط شورای پاپی امور خانواده واتیکان انجام شد که ماه ها قبل پیگیر بودند. برای همین در این سفر با رهبرکاتلیک های جهان و نخست وزیر واتیکان دیدار کردم.
*خروجی مثبتی هم داشت؟
ابتدا دعوت رسمی از رئیس شورای پاپی امور خانواده واتیکان کردیم تا به ایران سفر کنند. که زمان این سفر به اوایل سال ۱۳۹۵ موکول شد. صحبت های ما هم با توجه به توهین به پیامبر اکرم(ص) و سوء استفاده از دین و آزادی در جهان حول این محورها بود. البته در موضوع تحکیم خانواده و مذاکرات هسته ای هم صحبت کردیم که اشاره ایشان هم جاری سازی روح زنانه و نگاه مادرانه در اداره جهان بود.
*غیر از این سفر سفرهای خارجی دیگری هم داشتید؟
برای حضور در اجلاس سازمان ملل (کمیسیون مقام زن) ۲ بار به نیویورک رفتم. سفری هم به باکو داشتم برای حضور در نشست وزرای امور زنان کشورهای اسلامی داشتم. در نشست مجمع جهانی زنان هم در پاریس شرکت کردم که به داوس زنان معروف است.
*این سفرها تشریفاتی است یا تاثیری هم دارد؟
قطعا موثر است. مهمتر از خود سفرها حاشیه ها و برنامه های جانبی آن است. از ملاقات و دیدارهای دو جانبه تا انعقاد تفاهم نامه ها که بسیار اهمیت دارد.
*ابتکار، امین زاده، مولاوردی؛ تعامل و رفاقت این سه زن در کابینه چگونه است؟
دوست هستیم.
*این دوستی و صمیمیت بر اساس دیدگاه ها و خط فکری مشترک تان است؟
خانم امین زاده که همکلاسی و هم دوره ای من در دوره دانشگاه هستند که از سال ۶۳ دوستی ما آغاز شده است. البته بعدش برای تحصیلات به خارج از کشور رفتند و بعد هم نماینده مجلس شدند اما در این سالها باز از هم بی خبر نبودیم. خانم ابتکار هم که سالهاست می شناسیم.
*جدای از دوستی و رفاقت و تعامل شما ۳ بانوی کابینه به نوعی می توان گفت که خانم ابتکار و خانم امین زاده از نظر مدیریتی و حضور در رسانه کمی قوی تر از شما هستند؛ قبول دارید؟
نمی دانم شاید نظر شما باشد. اتفاقا یکی از ایراداتی که به ما می گیرند این است که خیلی رسانه ای هستیم.
*تعجب نکنید کمی سوالات پراکنده است؛ اما آرام آرام به جریان اصلی گفتگو بر می گردیم؛ سوال بعد این است که چرا سهم زنان در لیست ائتلاف اصلاح طلبان کم بود؟ البته از لحاظ حضور چهره های تاثیر گذار تر مطرح می کنم؛
خب باید شرایط را درنظر بگیرید. اگر ۳۰ درصد را در نظر بگیرید به جای ۹ نفر ۸ نفر در لیست بودند اما چهره ای نبود که در لیست باشد.
*خانم مولاوردی؛ این داستان و ماجرا و قصه مرخصی زایمان زنان قرار نیست کامل اجرایی شود؟
در خیلی نهادها مانند آموزش و پرورش این قانون در حال اجراست اما سازمان تامین اجتماعی می گوید بودجه اجرای این قانون را تامین کنید تا اقدام کنم. حالا با توجه به وضعیت بودجه دولت و برآوردهای بالای تامین اجتماعی کمی اجرای این قانون با سختی روبرو شده است. امیدواریم با توجه به اجرای برجام این قانون هم با سرعت بیشتری اجرایی شود.
*آمارها نشان می دهد که حدود ۱۰۰ هزار خانواده زندانی نیازمند در کشور داریم. همانطور که خودتان می دانید بخش کمی از این خانواده ها تحت پوشش کمیته امداد و انجمن های حمایت هستند. هرچند مبلغ کمی از مرکز امور زنان ریاست جمهوری برای حمایت از این خانواده ها پرداخت شده اما باید قبول کرد که اگر واقعا به این خانواده ها توجه نشود قطعا بستر وقوع آسیب های اجتماعی و جرم به وجود می آید. برنامه ای دارید؟
اینکه بگوئید ما مسئول مستقیم این خانواده ها هستیم با توجه به اساسنامه سازمان زندانها و کمیته امداد درست نیست. ماموریت ما پیگیری و هماهنگی دستگاه ها در حوزه زنان است. اما توانمند سازی خانواده زندانیان و زنان زندانی را در دستور کار قرارداده و با سازمان زندانها هم تفاهم نامه ای امضا کردیم. البته این کار تازه شروع شده و در چندین استان پایلوت اجرایی می شود. در کنار آن هم به انجمن حمایت خانواده زندانیان مرکز هم کمکهایی کردیم که استمرار دارد. تفاهم نامه سازمان زندانها هم به تازگی امضا شده که توانمند سازی زنان و خانواده زندانیان و اشتغال زایی در این تفاهم نامه ذکر شده است.
*اگر قرار باشد قانون تغییر کند آیا می پذیرید وظیفه حمایت از خانواده زندانیان را به عنوان رئیس مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری برعهده بگیرید؟
نه؛ همان سیاستگذاری و هماهنگی راهکار بهتری است چون وظایف دستگاه ها در این خصوص تعریف شده است.
*مدعی هستید که وظیفه هماهنگی و سیاستگذاری و پیگیری امور مرتبط با زنان به ویژه خانواده های زندانی را برعهده دارید؛ آیا این هماهنگی با سازمان زندانها و کمیته امداد انجام شده؟ یعنی دور یک میز نشسته اید؟
با کمیته امداد در مورد خانواده های زندان ها جلسه ای نداشتیم اما با سازمان زندانها گفتگو کردیم. با این حال این همکاری شبکه ای در کشور وجود ندارد و همه باید داشته های خود را با هم بانک کرده و بر اساس آن تصمیم گیری انجام شود.
*در برنامه چهارم توسعه موضوع حمایت از خانواده اعدامیان ذکر شده بود اما اجرایی نشد و حالا شما این موضوع را در برنامه ششم توسعه پیشنهاد دادید؛ این برنامه چه هدفی دارد؟
در این برنامه موضوع حمایت خانواده زندانیان اعدامی بیشتر معطوف شده است. زنان و کودکانی که قربانی جرم سرپرست خانواده شده اند. هنوز تصویب نشده اما اگر تصویب شود حمایت از این خانواده ها برای دستگاه های مرتبط الزامی می شود.
*اجازه دهید از بحث حمایت از خانواده اعدامی ها وارد موضوع مجازات اعدام برای قاچاقچیان مواد مخدر شویم. در هر حال بیشتر اعدامیان کشور بعد از احکام قصاص مواد مخدر هستند و حالا طرحی متولد شده مبنی بر اینکه مجازات اعدام برای قاچاقچیان مواد مخدر از قوانین حذف شود. هر چند موافق و مخالف هایی دارد اما نظر شما بعنوان متولی حمایت از خانواده و یک حقوقدان هم قابل تامل خواهد بود؟
به نظر می رسد بعد از سالها سیستم قضایی و حقوقدانان و برخی نمایندگان مجلس به این نتیجه رسیده اند که اعدام قاچاقچیان تاثیری نداشته و بازدارندگی لازم را نداشته و این طرح را رقم زده است. البته ناگفته نماند که غیر از بازتاب های بین المللی و تحریک حقوق بشر همین مجازات ها قطعا تاثیر منفی بر خانواده اعدامی ها گذاشته که متاسفانه دیده نشده است. این یک طرح است و هنوز ...
*چند بار با زنان زندانی ملاقات داشته اید؟
در سفرهای استانی تلاش می کنم این ملاقات ها انجام شود. بازدیدی هم از ندامتگاه زنان در تهران داشتیم. درخواست هایی دارند که پیگیری می کنیم اما متاسفانه تعداد زندانیان خانم در جرایم مواد مخدر کم نیست که باز بر می گردد به همان هماهنگی های لازم برای یک اقدام ملی و جمعی در کاهش آسیبها در حوزه زنان و خانواده
*اطلس آسیب های اجتماعی در حوزه زنان هم دارید؟
بله؛ سال گذشته این اطلس تهیه شد. اما نمی شود هر روز آن را به روز کرد.
*نمی شود مانند سایت گنج انسان در وزارت دادگستری که اطلاعات حوزه کودک را جمع آوری کرده شما هم چنین پایگاهی برای زنان داشته باشید؟
مرکز رصد وضعیت زنان را قرار بود راه اندازی کنیم. بعد متوجه شدیم چنین مرکزی در وزارت کشور داریم. حالا قرار است با وزارت کشور در این خصوص همکاری داشته باشیم.
*خانم مولاوردی؛ حضور در دادگاه های خانواده بعنوان خبرنگار مواردی را هشدار می دهد و آن اینکه یکی از مهمترین دلایل طلاق زوجین عدم آشنایی با روابط زناشویی و بعد هم موضوع اعتیاد یا فرازناشویی است. هر چند بهزیستی، وزارت ورزش و جوانان یا نهادهای دیگر در حال آموزش های پیش از ازدواج هستند اما قطعا موفق نبوده است؛ شما وارد نمی شوید؟
این بحث ها از تابو عبور کرده و امروز باید عمیق تر وارد این آسیب ها شد. چون این نوع روابط ها دیگر عادی شده اما یکی از دلایل همان پراکندگی مراجع در این خصوص است. هر نهادی پروژه های خودش را اجرا می کند. تصمیم داریم این هماهنگی توسط این نهاد رخ دهد هرچند نمی توانیم ادعا کنیم که در مسیر درست قرار گرفته ایم. اما انتظار نداشته باشید کل کار با مرکز امور زنان باشد.
*اورژانس خانواده؛ شماره ۳ رقمی که می تواند نقش ریش سفیدی و گیس سفیدی از دست رفته در میان خانواده ها را ایفا کند قطعا می تواند طرح خوبی باشد برای کاهش طلاق و آسیب ها و تحکیم خانواده؛ به اعتقاد شما خوب است؟
قطعا لازم است. حتی در برخی کشورها این خطوط تلفنی را دارند. ما هم سامانه پیامکی ۱۰۱ داریم اما آن لاین پاسخگو نیستیم. متاسفانه دیگر خبری از مامان بزرگ و بابا بزرگ ها در آپارتمانهای شهری نیست در حالی که همین ریش سفیدها و گیس سفیدها اورژانس خانواده بودند.
*در کانال ها و گروه های تلگرامی در سالهای اخیر طنزها و طعنه هایی تحت عنوان دختران ترشیده، به دنبال شوهر، قحطی شوهر در کشور و حتی ساخت تاترهای طنز در این خصوص خیلی زیاد شده و قطعا شما هم دیده و شنیده اید. علت هم بالا رفتن سن ازدواج دخترهاست. البته دخترهایی هم هستند که قصد ازدواج ندارند. این موارد هم جزو دستور کارهای مرکز است؟
بله؛ سن زیستی دختران ۳۵ ساله امروز مانند ۲۰ ساله ۵۰ سال قبل است. البته برای پسران هم همینطور است. برای همین اتفاقا در کارگروه تعمیق باورهای دینی بر اساس طرحی از زندگی حضرت معصومه(س) بانویی که ازدواج نکردند در قالب طرحی فرهنگی در جامعه مطرح خواهیم کرد.
*در دولت قبل طرح رحمت با قوت خوبی پیش رفت و خانواده ها با مسائل زناشویی آشنا می شدند چرا این طرح متوقف شد؟
ارزیبابی شد تا طرح های جایگزینی اجرا شود. حتی طی تفاهم نامه ای با وزارت کشور آموزش ویژه به مدیران زن هم خواهیم داشت.
*عملکرد مدیران سابق مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری را چگونه ارزیابی می کنید؟
دست آنها از نظر اجرای طرح و بودجه های خوب بسیار باز بوده است. بهتر است عملکردها را با بودجه ها بسنجیم. اصلا هم نباید دولت ها را مقایسه کرد چون رویکرد دولت ها متفاوت است.
۴۲۴۲
نظر شما