یک ناشر کوچک چه انتظاری ممکن است از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داشته باشد؟ وزارتی که کل فعالیت های فرهنگی کشور را زیر نظر دارد و تصمیم های آن تاثیر بلاواسطه و مستقیم بر ساز و کارهای فرهنگی سرزمین‌مان می‌گذارد.
طبیعی است که وزارتخانه‌ای با این درجه از اهمیت، بیش از آن که شنوای درخواست ها یا نظرات ناشری کوچک باشد تابع سیاستگذاری های کلان فرهنگی است، بنابر این بیشترین خوش اقبالی، آن خواهدبود که اگر وزارت ارشاد تاثیری یا نقشی در سیاست گذاری های یاد شده دارد، نقطه نظرات ناشران باتجربه را نیز لحاظ کند و لااقل آن را به مسئولان رده بالا انتقال دهد.
مثال‌های ملموس و به قول معروف مبتلا به فراوانی وجود دارد که همکاران ناشر جملگی به آنها وقوف دارند و می‌دانند که چه بی دلیل فضای فرهنگی کشورمان در نتیجه دریافت های نادرست برخی مسئولانی که اصولا حوزه کتاب و مخاطبان آن را چندان نمی شناسند، دچار ضعف و بی رمقی می شود.
برای نمونه این که اغلب منابع دانشگاهی در رشته علوم انسانی را ناشران بخش مخصوصی تهیه می کنند و این موضوع فارغ از جهت‌گیری های فلسفی و سیاسی خاصی صورت می‌گیرد، برای همه ما بدیهی است. اما اگر در این میان یک فرد مسئول، ولو بیرون از وزارت ارشاد نسبت به انتشار کتاب های فلسفی و نظیر آن، به صورت کنونی ایراد بگیرد و خواهان نظارت و کنترلی ویژه بر آنها شود، ما مجموعه ناشران کجا نماینده ای داریم که اثبات کنیم یا حداقل استدلال کنیم که اولا در کل کشور تنها تعداد محدودی خواننده این قبیل آثار هستند؛ ثانیا خوانندگان این گونه کتاب‌ها، اغلب افراد فکور و صاحب نظری هستند که با یکی دو نوشته و کتاب فلسفی تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند و ثالثا به طور اصولی و در مجموع، ناشران فرهنگی ایران، از مهمترین نهادهای رشد و ارتقا فرهنگی بوده‌اند که تاثیرات مثبت فعالیت‌های آنان را به خوبی و روشنی می‌توان نشان داد و اثبات کرد.
سخن این است که نه تنها در حوزه نشر بلکه در همه ساخت‌های فرهنگی اگر اصل بر گشودگی و فرصت‌سازی باشد و حمایت، جانشین کنترل شود و تصور نشود که جامعه به ویژه اهل فرهنگ، افراد نابالغ یا مغرضی هستند و نیاز به بزرگتری دارند که بر آنها باید نظارت شود، مسائل کلی و اساسی فرهنگی کشور حل خواهد شد.
همه ما اطمینان داریم که از باز شدن فضای فرهنگی هیچ کسی ضرر نخواهد کرد و به همین دلیل انتظار داریم که مسئولان وزارت ارشاد بگذارند ما کارمان را انجام دهیم و یقین داشته باشند که ما کمتر از آنها دلسوز سرزمین عزیز و گرانمایه پدری‌مان نیستیم.
* مدیر مسئول انتشارات گام نو
نظر شما