بـاغ رویایی هخامنشیان تلی از خاک و دیگر هیچ!

«خبرجنوب» نوشت: گرچه باغ هخامنشی پاسارگاد در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است اما تنها چیزی که از این باغ دیده می شود بقایایی از آب راه های آن است و از دیگر عناصر این باغ تاریخی اثری نیست.

آنطور که باستان شناسان می گویند آرامگاه و كاخهای كوروش در میان باغی بزرگ و دشتی خرم واقع بوده كه توسط گذرهای آبی متعددی كه از رود پلوار سرچشمه میگرفته، سیراب میشده اند. این محوطه زیبای سرسبز را باغ پاسارگاد (باغ سلطنتی) مینامند؛ باغهایی که یکی از قدیمیترین بقایای باغسازی ایرانی بوده و اکنون تنها بخشی از زهکشیها و آبنماهای آن باقیمانده است. باغ شاهی یا سلطنتی در محوطه میراث جهانی پاسارگاد شامل مجموعهای از کاخها و کوشکها به همراه جویهای سنگی و گلی بوده که آثار کمی از آنها باقی مانده و كل باغ در حدود ۸ هکتار وسعت داشته است. کارشناسان حوزه میراث فرهنگی بر این باورند کوروش اولین شخصی است که در ایران شخصاً دستور داده بود که باغ پاسارگاد چگونه ایجاد شود و درختها نیز به چه شکل کاشته شوند و در واقع هندسیسازی باغ و شکل و شمایل آن از دیدگاه کوروش به عنوان باغ ایرانی مطرح شده است که البته این اطلاعات بر اساس نتایج حاصل از گروههای مختلف باستانشناسی بهدست آمده است.آنچه که این روزها گردشگران با ورود به محوطه جهانی پاسارگاد نمی بینند باغ است ، چرا که در این محوطه تاریخی به غیر از آرامگاه کوروش ،بقایایی از کاخ های هخامنشی و قسمتی از آبراهه های باغ پاسارگاد دیده می شود .
در حال حاضر نيز قسمت هاي عمده اي از آبراهههاي باغ در زير زمين قرار دارد و آن طور كه مدير پايگاه ميراث جهاني پاسارگاد مي گويد كمتر از 200 متر از اين آبراه ها برروي سطح زمين قابل ديدن است و تاكنون شناسايي شده است.
حميد فدايي در گفت وگو با خبرنگار سرويس گردشگري «خبرجنوب» اضافه مي كند: ثبت جهاني باغ پاسارگاد در واقع به معرفي اين مجموعه باستاني كمك مي كند.وي در پاسخ به اين پرسش كه آيا امكان احياي اين باغ وجود دارد، مي گويد: نمي توان به اين پرسش به اين سادگي ها پاسخ داد زيرا بايد تمامي ابعاد موضوع مورد بررسي دقيق كارشناسي قرار گيرد.
فدايي با تاكيد بر اينكه ثبت جهاني باغ پاسارگاد در واقع مفهومي از معرفي باغ ايراني بوده است، مي افزايد: در حال حاضر قسمت هاي اندكي از باغ پاسارگاد را ميتوان ديد كه به طور حتم براي دست يافتن به اطلاعات بيشتر از نحوه ساخت و وجود پوشش گياهي آن نيازمند فعاليتهاي باستان شناسي در محل هستيم، از اين رو طبق برنامه ريزي هاي صورت گرفته و پروژه همكاري با هيات باستان شناسي فرانسوي، اين موضوع مورد بررسي دقيقتري قرار مي گيرد.
مدير پايگاه ميراث جهاني پاسارگاد در ادامه با بيان اينكه نمي دانيم چه نوع درختاني در اين باغ وجود داشته، اضافه ميكند: اطلاعات در خصوص اين باغ باستاني بسيار اندك است و بايد در تمامي ابعاد اين محوطه باستان شناسي مورد بررسي قرار گيرد تا به ابعاد شناخت ما از اين محوطه كمك كند.
فدايي با اشاره به اينكه شواهد بسياري از وجود باغ در سراسر محوطه باستاني پاسارگاد وجود دارد، مي گويد: وسعت اين باغ بسيار زياد بوده به طوري كه محوطه آرامگاه و كاخ هاي هخامنشي مجموعه را نيز دربر مي گرفته است.
وي در ادامه تاكيد مي كند: يكي از اقدامات اصلي كه در محوطه باستاني پاسارگاد در حال انجام است مطالعات و انجام يكسري كارهاي پژوهشي با همكاري هيات باستان شناسي فرانسوي هاست كه در اين پروژه، مجموعه باغ، نحوه شكلگيري، اقليم شناسي و گياه شناسي مجموعه در زمان هخامنشيان مورد بررسي قرار ميگيرد و اميدواريم بتوانيم اطلاعات پايگاه را در اين حوزه تكميل تر كنيم.
مديرپايگاه ميراث جهاني پاسارگاد می گوید: مطالعات دیرین اقلیم شناسی و زمین باستان شناسی در دشت پاسارگاد، براساس تفاهمنامه همکاری مشترک هیات باستان شناسی ایران و فرانسه انجام شدو براساس مطالعاتی که در دشت پاسارگاد در زمینه های مختلف مورفولوژی دشت و زیرساخت هیدرولیکی آن، زمین شناسی منطقه، وضعیت اولیه پوشش گیاهی در محوطه، کشاورزی باستان، شرایط آب و هوایی و غیره انجام شد وضعیت محیط زیست پاسارگاد دوره هخامنشی مورد ارزیابی علمی قرار میگیرد.
فدایی افزود: با انجام این مطالعات ضمن ارایه تصویری از گذشته دشت پاسارگاد، نقشه زمین باستان شناسی محوطه با جزییات ژئومورفولوژی آن نیز تهیه خواهد شد.به گفته وی، انجام این مطالعات چشم انداز درستی از ظرفیتهای زیست محیطی منطقه برای الگوی شهری پاسارگاد در دوره باستان در اختیار میگذارد و بازسازی چشم انداز هخامنشی پاسارگاد و قلمرو آن را ممکن میکند.فدایی افزود:این مطالعات درکنار اندازه گیریهای ژئوفیزیکی که در فصل گذشته توسط هیات مشترک آغاز شد در ارایه شناخت امروزی و شفاف تر ما نسبت به شهر پاسارگاد و از جمله ارایه الگوی سکونتگاهی آن موثر خواهد بود.بنا بر این گزارش باغ ایرانی پاسارگاد به همراه باغ های ارم، چهلستون، فین، عباسآباد، شازده، دولتآباد، پهلوانپور و اکبریه به عنوان میراث جهانی به ثبت رسیدند.
باغ پاسارگاد با ساختارکامل معماری، بیانگر رابطه تنگاتنگ میان بستر فرهنگی و طبیعی و نشانهای از سازگار نمودن و همسو کردن نیازهای انسان و طبیعت است. باغ ایرانی نمایانگر توان نهفته محیط ، طبیعت و چگونگی استفاده از آن بوده است . خالق باغ با اتکا به دانش تجربی خود، فضایی را ایجاد کرده که باعث بقاء و پویایی بستر طبیعی شده است .
گفتنی است باغ ایرانی سه ساختار و طراحی منحصربهفرد دارد؛ اول در مسیر عبور جوی آب قرار دارد، دوم اینکه با دیوارهای بلند محصور است و سوم در داخل باغ عمارت تابستانی و استخر آب قرار دارد. باغ ایرانی با تاریخ پیدایش قنات پیوند دارد. اولین باغهای ایرانی در مسیر خروجی قناتها شکل گرفته است و چون حفر قنات و علوم وابسته به آن به طریقی تجربی به دست مقنیهای ایرانی برای اولین بار صورت گرفته ، از این رو شکلگیری باغ در کنار قناتها نیز از تفکرات و اندیشه ایرانیان سرچشمه گرفته است. این سه مشخصه باغهای ایرانی را متمایز می کند. در واقع این باغسراهای ایرانی را جهانگردان اروپايی با مشخصه و نام «پرشین گاردن» وصف کردهاند .
یکی از ویژگیهای خاص مجموعه پاسارگاد وجود باغ شاهی و مجموعه کاخهای آن است. در پاسارگاد، باغ ایرانی با تمام ویژگی و عناصر اصلی معماریاش ساخته میشود. توجه به عناصر مذهبی و استفاده از آن به صورت مفهومی در ساختارهای معماری، الگوی هندسی باغ به همراه کوشکها و راهآبهای سنگی آن در میان باغ بزرگ پاسارگاد، نحوه توزیع و تقسیم مناسب آب در داخل مجموعه باغ و کاخها و ترکیب عناصر و ساختارهای معماری با طبیعت از جمله ویژگیهایی است که این باغ را به عنوان الگویی مادر در باغسازی ایرانی مطرح میکند به تعبیری دیگر، باغ پاسارگاد و مجموعه کاخهای آن شاهکار، خلاقیت و اصالت هنری هنرمندان ایرانی به عنوان اولین نمونههای چهارباغ است که بعدها در معماری صفوی و دوره مغولی هند بار دیگر نمود پیدا میکند.

 

1717

کد خبر 551516

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 0 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 21
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام IR ۱۹:۴۷ - ۱۳۹۵/۰۴/۰۹
    خود پاسارگاد هم معلوم نیست چیه بهش می گفتند قبر مادر سلیمان .چه برسه به باغ
    • کرژست A1 ۲۰:۲۷ - ۱۳۹۵/۰۴/۰۹
      یا ترکی یا عرب شک ندارم
    • بی نام A1 ۲۰:۳۵ - ۱۳۹۵/۰۴/۰۹
      تو درست می گی من عربم هم ترکم تو فرزند کوروش بزرگ
    • بی نام US ۲۱:۰۰ - ۱۳۹۵/۰۴/۰۹
      17 4
      کلا ما ایرانی ها به خودمون زحمت نمیدیم کمی مطالعه کنیم و تاریخ بخونیم و اطلاعاتمون رو بیشتر از این و اون و شبکه های اجتماعی می گیریم. اینقدر ترک و فارس و عرب نکنیم. تا کی میخواهیم مثل ۲ هزار سال پیش دنبال قوم و قبیله خودمون باشیم؟ باور کنید این چیزها در دنیای امروز دیگه برای کسی افتخار نیست. به قول معروف، از فضل پدر، تو را چه حاصل؟
    • بی نام A1 ۲۱:۵۷ - ۱۳۹۵/۰۴/۰۹
      9 30
      کوروش اسمی که حدود 80 سال است در لغت نامه ما ایرانیان امده چرا از این پادشاه سراسر خوبی و بالندگی هیچ اسمی از او در شاهنامه فردوسی نیست ممکن است کسی بگه که من ترک یا عرب و یا بلوچ و یا لر و شاید کرد و احتمالا ترکمن یا گیلکی و شاید مازنی باشم همه اینها ممکن است باشم ولی کسی که مرا بخاطر قومیتم از ایرانیتم جدا کند خبر دارد که بدون من او هیچی نخواهد بود پس بخاطر یک افسانه ساخت 1301 هجری خورشیدی خودش را از من جدا نکن من خود ایرانم مهاجر سیبری نیستم
    • جهانشیر A1 ۲۲:۲۰ - ۱۳۹۵/۰۴/۰۹
      14 2
      متاسفم برایت
    • فرزند ایران A1 ۲۲:۳۷ - ۱۳۹۵/۰۴/۰۹
      9 4
      متاسفم برای هم وطنانم که هنوز با این که فرق بین نژاد و زبان رو نمیدونن و به هم وطنان خودشون توهین می کنند صرفا جهت اطلاع آقای"فرزند کوروش" کوروش عزیز کشوری بنیان گذاشت که برای تمام اقوام باشد و همه با هم بتوانند زندگی کنند بدون تبعیض .... در طول تاریخ هم هیچ وقت ایران یک زبان و یک نژاد نداشته به همین خاطر هم کار ایرانی ها و کوروش و فرهنگ این سرزمین در اوج ایستاده با این نظرات ما هم مثل اروپای تازه به دوران رسیده زمان جنگ جهانی فقط به جون هم خواهیم افتاد زنده باد کشورم و تمام مردم آن.....پاینده باد این خاک پاک
    • بی نام A1 ۲۲:۴۱ - ۱۳۹۵/۰۴/۰۹
      17 2
      عرب زبان و ترک و فارس و لر و کرد و بلوچ همه به نیکی از کوروشش کیبیر یاد می کنند . من شک دارم شما حتی ایرانی باشی یا مسلمان. در قدیم چون تکه سنگ های بزرگ را میدیدند و پی به علم و نبوغ هخامنشیان نمی بردند این بنا را به دیوان نسبت داده و آن را مقبره مادر حضرت سلیمان نبیع می دانستند. به دوستان پیشنهاد می کنم کمی قران بخوانند و از آیات عظام درباره واژه ذوالقرنین که به کوروش بزرگ اشاره می کند نظرخواهی کنند. بزرگتر از امپراتوری کوروش جهل برخی از ما انسان هاست
    • بی نام A1 ۰۳:۳۱ - ۱۳۹۵/۰۴/۱۰
      4 1
      بله این دوست عزیز درست میگن، در گذشته مردم مقبره کورش را قبر مادر سلیمان می نامیدند و زمانی که باستان شناسان در سده اخیر، در این منطقه دست به حفاری و کاووش زدند، مشخص کردند که آرامگاه کورش. ضمنا کرژست عزیز، بد نیست کمی تامل داشته باشیم و اینقدر از روی تعصب جاهلانه به دیگران نتازیم و به اقوام و قومیت ها توهین نکنیم.
    • بی نام A1 ۰۴:۳۳ - ۱۳۹۵/۰۴/۱۰
      13 2
      جالبه عده ای همیشه در مقابل فهمیدن مقاومت میکنند و خودشان رو به .... قبرمادر سلیمان؟
    • بی نام A1 ۰۴:۳۳ - ۱۳۹۵/۰۴/۱۰
      8 3
      اگه يه خورده مطالعات تاريخيت رو بالا ببري متوجه ميشي كه ايرانيان در اوايل هجوم اعراب به ايران ساختمان سنگي موجود در نقش رستم فارس و يا همين پاسارگاد رو به نام قبر مادر سليمان ناميده اند تا تازيان مهاجم به خاطر حضرت سليمان هم كه شده از تخريب اين عمارتها منصرف شوند كه البته ظاهرا هم موثر بوده ....
    • ایران زمین A1 ۰۵:۴۶ - ۱۳۹۵/۰۴/۱۰
      4 0
      نه اقای بی نام در این دوره زمان که منافع انسان ها در دانستن اما نفهمیدن است حتما حق با شماست و شما درست می گی اقای بی نام و واقعا بی نام روزگار به کام
  • رضا A1 ۲۳:۱۵ - ۱۳۹۵/۰۴/۰۹
    9 1
    متاسفم برا من ایرانی که هم ترک بودیم هم عرب هم کرد هم لر هم فارس... کوروش آسوده نباش قشنگ داربم ویران میکنیم ایرانو
  • mozaffar A1 ۲۳:۴۱ - ۱۳۹۵/۰۴/۰۹
    12 4
    درود بر کوروش بزرگ
  • بی نام A1 ۰۲:۳۴ - ۱۳۹۵/۰۴/۱۰
    8 1
    نیاکان شرمنده ایم ما نه مدیریت بلدیم نه هیچ دانشی داریم ما تنها مصرف کننده ایم
  • آرش A1 ۰۴:۴۳ - ۱۳۹۵/۰۴/۱۰
    8 2
    با علم باستان شناسی .باستان شناسان فرانسوی والمانی بصورت دقیق همه مسائل باستان شناسی شناسائی شده اند . ودرحال شناسائی است . حتی خط های قدیمی مثل خط میخی وپهلوی خوانده شده اند. ودیگر نمی توان به حر فهای عامیانه وبی مغز استاد کرد. قبر کورش که مادر سلیمان نیست. کمی مطالعه نمائید.
  • بی نام US ۰۴:۵۶ - ۱۳۹۵/۰۴/۱۰
    1 6
    حالا چرا فرانسویها باید روی باغهای ما تحقیق کنند که درکی هم از فرهنگ ما ندارند. اینهمه محقق خوب داریم که روی باغهای ایرانی کارکرده اند و کتاب و مقاله نوشته اند. چرا از اونها برای این کار دعوت نمیشه؟
  • یاشار A1 ۰۶:۲۷ - ۱۳۹۵/۰۴/۱۰
    8 4
    در مورد کوروش بزرگ به قدری مستندات تاریخی وجود داره که هیچ کس نمیتونه اونها رو انکار کنه . تا کنون نزدیک به چهارهزار کتاب در مورد کوروش بزرگ نوشته شده . حتی تاریخ نویسان معاصر و نزدیک به دورۀ کوروش مثل هرودوت و دیگران شرح کاملی از زندگی ایشان نوشته اند. مناسفانه برخی از دوستان بیشتر دنبال شایعه ها و دروغ های اینترنتی و تلگرامی هستن تا چیزهای دیگه. به هر حال کسی که خودش رو به نادانی و بی اطلاعی زده رو نمیشه به راه راست هدایت کرد مگر اینکه خودش بخواد. در ضمن این دوستان انتظار نداشته باشن که مردم مستندات دوهزار ساله و چندهزار کتاب و کاوش های باستانی و تحقیقات دانشمندان رو ندید بگیرن و حرفهای بی پایه و اساس اونها رو قبول کنن
  • میهن پرست IR ۰۶:۳۰ - ۱۳۹۵/۰۴/۱۰
    19 4
    آقای بینام که بی دلیل با اسطوره و تاریخ یک کشور مخالفت می کنی . آیا هرودوت مال 1301 هستش ؟؟؟؟ این که پدر تاریخ در رابطه با کوروش آن همه ستایش ها داره لابد از دید شما افسانه است . گزونوفون رو چی میگی . ما ایرانیها به لطف تنگ نظری هایی که همیشه دچارش بوده ایم همیشه با بخشی از تاریخ خود مخالفت کرده ایم . فردوسی بزرگ با آن کار سترگش باز هم مثل سایر هم عصرانش با تاریخ باستانی ایران آشنایی کاملی نداشته . اصولا ما تاریخ نویس خبره در همه تاریخمان نداشته ایم . حالا معیار شما شده شاهنامه فردوسی ؟؟؟ کاش حداقل اونو قبول داشته باشید ......
    • بی نام A1 ۱۸:۵۱ - ۱۳۹۵/۰۴/۱۲
      1 1
      ما ایرانی هایی فکر کنم در انکار گذشته خودمون بی نظیر باشیم اشکانیان نزدیک به 480 سال بر ایران حکومت کردند، اما ما بسیار اندک از آن ها می دانیم و به نظر می آید ساسانیان تلاش فراوانی در کمرنگ کردن یاد آن ها کردند در شاهنامه هم بسیار اندک به آن ها اشاره شده چون اطلاعات به فردوسی نرسیده است. البته در مورد هخامنشیان حمله اسکندر اگر واقعا رخ داده باشد نقش فراوانی در این فراموشی تاریخی دارد
  • زینب A1 ۱۴:۰۲ - ۱۳۹۵/۰۴/۱۰
    2 1
    فعلا به نظرم به فکر آینده باشین از دعوا سر این مسائل به هیچ جا نمی رسین. مهم اینه ک کشور ما الآن از لحاظ پیشرفت حرف زیادی برای گفتن نداره