هنری که زاده عصر کنونی است و در میان مطبوعات و رسانه‌ها باید آن را جدی گرفت. مردم باید به این درک برسند که مطالعه بصری، مفاهیم و موضوعات بسیاری را در دل خود دارد و در عین حال که زمان کمی را از انسان می‌گیرد، در مقابل اطلاعات مهمی از اتفاقات پیرامون به فرد القا می‌کند.
پرداخت تحلیل گرایانه به موضوعات
«جمال رحمتی» از جمله کاریکاتوریست‌هایی است که توانسته در این راه به عناوین مهم کشوری دست پیدا کند. وی با اعلام این نکته که یک کاریکاتوریست حرفه‌ای کسی است که نگاه تحلیلی خود را در قالب طنز تصویری به تصویر می‌کشد، می‌افزاید: اگرچه بیشتر کاریکاتوریست‌های فعلی تحلیلی از مسائل پیرامون خود ندارند و همسطح مردم سخن می‌گویند. اما تعدادی نیز حرفه‌ای عمل می‌کنند و تحلیل‌گرانه اثر خلق می‌کنند که من به شخصه با دیدن این آثار لذت می‌برم.وی که استعداد خود را با تمرین و ممارست شکوفا کرده است، می‌گوید: رکود اقتصادی وضعیت هنر کاریکاتور را نیز تحت تأثیر قرار داده است. به همین دلیل بیشتر فعالان این رشته به رشته‌های دیگر رو آورده‌اند.رحمتی به وضعیت فعلی خود نیز اشاره‌ای می‌کند و می‌گوید: نبود درآمد در این رشته مرا نیز وادار کرده تا در کنار این هنر در زمینه انیمیشن و فیلمسازی نیز فعالیت کنم.
باور غلط
این هنرمند زنجانی با اشاره به این‌که در استان هنرمندانی با استعداد منحصر به فردی وجود دارند اما وضعیت در مطبوعات برای کار این هنرمندان شایسته نیست، اظهار می‌کند: باور غلطی در جامعه وجود دارد مبنی بر این‌که وقتی اثری از یک هنرمند در رسانه‌ای به چاپ رسید لطف بزرگی در حق او شده است، در حالی‌که همین امر انگیزه‌ای برای فعالیت خالق اثر نمی‌گذارد.
وی با بیان این‌که کاریکاتور هنر عصر جدید است، می‌گوید: انسان‌ها به دلیل زندگی صنعتی کمتر فرصت مطالعه دارند و هزاران بهانه برای مطالعه نکردن می‌تراشند. کاریکاتور با کمترین زمانی که از مخاطب می‌گیرد مطالب مهم چند صفحه‌ای را به او انتقال می‌دهد. از این‌رو سردبیران و مدیران مسئولی که سطح فکر بالایی دارند و با نگاه امروزی و مدرن خود واقف بر این موضوع هستند و ستون کاریکاتور را همیشه جدی می‌گیرند.
مطالعه بصری
رحمتی درباره چگونگی برطرف کردن مشکلات موجود در حوزه هنر کاریکاتور می‌گوید: در ابتدا باید فرهنگسازی مطلوبی در میان اصحاب رسانه‌ها و جراید جاری شود. چرا که هنرمند باید شانس بیاورد تا مسئول رسانه درک درستی از فرهنگ و هنر داشته باشد. امیدوارم ستون کاریکاتور جدی گرفته شود و همچنین ضرورت مطالعه در میان افراد کامل درک شود که شاخه‌ای از آن به مطالعه بصری مربوط می‌شود.
تلاشی بدون بازخورد
کاریکاتوریست زنجانی در مورد تلاش‌های خود برای جدی گرفتن هنر کاریکاتور در زنجان می‌افزاید: من برای آموزش کاریکاتور در زنجان تلاش بسیار کردم اما بازخوردی که داشتم به شدت ناامید کننده بود. خاطرم هست در زمانی نمایشگاهی برپا کرده و چهره‌های مطرح کشور در هنر کاریکاتور را شخصا به زنجان آوردم و با این‌که بانی مراسم اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی بود، حتی یک کارمند این ارگان هم در مراسم افتتاحیه حضور پیدا نکرد و این موضوع برای من گران تمام شد.
کاریکاتور؛ هنری اکتسابی
رحمتی با اشاره به این‌که هنر کاریکاتور در تقلید یک هنر اکتسابی است، اضافه می‌کند: آنچه مربوط به خلاقیت و بیان فکر می‌شود نیاز به مطالعه، درک و تحلیل دارد. همه ما معتقدیم خداوند در وجود همه افراد استعدادی را قرار داده است اما مهم این است که فرد از آن آگاه شده و در به کارگیری و پرورش آن به درستی پیش برود. چه بسا شرایط حتی برای یک کشاورز که تمام وقتش را به کشت و برداشت صرف کرده مهیا نبوده تا داشته‌هایش را به منصه ظهور برساند و در سطح جهانی بدرخشد. در واقع بسیاری بر بذر استعدادی که خداوند در وجودشان کاشته واقف نیستند.رحمتی کارشناسی گرافیک خود را از دانشگاه هنرهای زیبا و کارشناسی ارشد انیمیشن را از دانشگاه هنر تهران اخذ کرده و اکنون نیز مدرس دانشگاه هنر است. کسب 26 جایزه بین‌المللی و 6 جایزه اول جهانی از جمله افتخارهای رحمتی در این زمینه است.
کشش نیست
«مریم تقیلو» از سال 88 قلم خود را برای خلق کاریکاتور به کار گرفت و در سال‌های 90 و 91 و همچنین در سال‌های بعد از آن مقام‌های استانی و همچنین کشوری را در هنر کاریکاتور به دست آورد. وی که در این روزها فعالیت چشمگیری در زمینه کاریکاتور ندارد، می‌گوید: به نظر می‌رسد استان ما جو و کشش هنر کاریکاتور را ندارد. این حرف یک ادعا نیست و چند مرتبه با یکی از فعالان روزنامه‌های استان همکاری کردم اما در آخر کار حق‌الزحمه آن پرداخت نشد. تقیلو می‌افزاید: با این‌که یکی از آثارم نیز در روزنامه مربوطه به چاپ رسید اما شخص مورد نظر بعدها شروع به ایراد گیری کرد. ایرادهایی که در هنر کاریکاتور جایی نداشت. در نتیجه با این وضع کار در شهر خودم منطقی به نظر نمی‌رسد. این هنرمند با ابراز ناراحتی نسبت به این‌که درک هنر در زنجان وضع خوبی ندارد، می‌گوید: نشریات در استان زنجان از بنیه مالی کافی برخوردار نیستند و همچنین هنر به خوبی در میان مردم معرفی نشده است. فضا آن‌گونه که باید و شاید خود را برای فعالیت پویا یک هنرمند کاریکاتوریست مهیا نشده است. تقلیو ادامه می‌دهد: استان با نام اساتید بنامی چون استادان رحمتی، مظفری و مقدم در هنر کاریکاتور شناخته می‌شود. وقتی هیچگاه شاهد تقدیر از این هنرمندان نبوده‌ایم برای افرادی چون من که شاگرد آنان هستم چه زمینه‌ای فراهم خواهد بود. به عنوان مثال همان موقع که در جشنواره استانی مقاوم آوردم باید برای حضور در جشنواره سراسری اعزام می‌شدم که این موضوع عملا انجام نشد. با این‌که چند بار پیگیر این موضوع از اداره ارشاد شدم اما حضورم در جشنواره سراسری میسر نشد.
46
نظر شما