تحلیل عبدالباری عطوان از ورود روسیه به مسئله یمن

به گزارش مونیتورینگ خبرگزاری صداوسیما روزنامه الکترونیکی الرأی الیوم درسرمقاله خود به قلم عبدالباری عطوان نوشت: پیشروی میدانی گسترده گروههای مسلح مخالف سوری به رهبری گروه فتح الشام (جبهة النصرة سابق) و جیش الفتح (احرارالشام) در حومه حلب که منجر به شکسته شدن محاصره این منطقه در شرق حلب برای نخستین بار طی چند هفته گذشته شد چهار عامل دارد؛ 1- عنصر غافلگیری: این گروهها همه نیروهای خود را برای این عملیات بسیج کردند و بیش از هفت هزار نیرو در این عملیات حضور داشتند. 2- عملیات انتحاری: دهها خودروی بمب گذاری شده برای شکستن خط دفاعی ارتش سوریه و حمله به پایگاههای نظامی منطقه دانشکده های نظامی مورد استفاده قرار گرفت و مقادیر زیادی سلاح آمریکائی و غیرآمریکائی از طریق ترکیه در اختیار این گروهها به ویژه فتح الشام (جبهة‌النصره) قرار گرفت. موشک های ضدتانک تاو که برای سرنگونی بالگرد روسی از آن استفاده شد از جمله این تسلیحات است. 3- یأس از محاصره: آثار روانی ناشی از یأس و نبود هیچ گزینه دیگر برای گروههای مسلح به جز تسلیم شدن یا جنگ تا حد مرگ. 4- بسیج تبلیغاتی: شبکه الجزیره نقش اساسی در این زمینه ایفا کرد و همان چهره ای را از خود نشان داد که در آغاز بحران سوریه از خود نشان داده بود. این روزنامه در ادامه نوشت: پیش از حمله غیرمترقبه گروههای مخالف در حلب موجی از یأس در میان اعضای این گروهها به وجود آمده بود زیرا ارتش سوریه و متحدانش پیشروی های وسیعی کرده بودند. این پیشروی ها با پوشش هوائی روسیه در منطقه حلب منجر به محاصره شرق حلب شد که مرکز اصلی نیروهای اسلامگرای تندرو بود و همه محورهای پشتیبانی نظامی خواربار این گروهها بسته شد. نویسنده این سرمقاله در ادامه افزود: من با یکی از دوستان خبرنگار سوری که به مخالفان نزدیک است تماس گرفتم و از او درباره علت تغییر اسم جبهة النصرة و قطع ارتباط آن با القاعده پرسیدم و او گفت علت این اقدام ناشی از احساس یأس اعضای جبهة النصره است. او به من گفت که ما حلب را از دست داده ایم و یا در حال از دست دادن آن هستیم. اوضاع بسیار سخت است و محاصره این منطقه ما را فلج کرده است. حملات هوائی روسیه نیز بر دشواری محاصره افزوده است حدود 250 هزار غیرنظامی ساکن این مناطق راهی جز خروج از گذرگاههای امنی که دولت سوریه اعلام کرده است ندارند. این روزنامه افزود: ابویوسف المهاجر سخنگوی احرار الشام گفته است: نقشه این حمله از 20 روز قبل طراحی شده بود و شش عملیات گمراه کننده اجرا شد که مقدمه حمله نهائی بود. برای جلوگیری از حملات هواپیماهای روسی و سوری نیز لاستیک های بسیاری به آتش کشیده شد و این رمز موفقیت ما بود. اکنون پرسش این است که آیا این پیروزی برای گروههای مسلح مخالف حفظ خواهد شد؟ پاسخ به این پرسش دشوار است زیرا جنگ در مرحله نخست است اما گروههای مخالف توانسته اند قواعد جدیدی را برای این معادله ایجاد کنند و اگر بتوانند مواضع فعلی را حفظ کنند از حالت محاصره شونده به حالت محاصره کننده تغییر وضعیت می دهند زیرا احتمالاً قادر خواهند بود غرب حلب را محاصره کنند که مرکز اصلی استقرار نیروهای سوری است. اکنون اخبار ضدونقیضی درباره سیر جنگ در حلب و مناطق جنوبی آن منتشر شده است و درحالیکه گروههای مخالف از تقویت مواضع خود در منطقه دانشکده ها و پایگاههای نظامی و غنائم و تسلیحات سنگین سخن می گویند، خبرگزاری سوریه (سانا) از پیشروی نیروهای ارتش سوریه و بازپس گیری مناطق از دست رفته و وارد آمدن شکستی سخت بر افراد مسلح خبر می دهد. برخی منابع مستقل از ضد حمله ارتش سوریه و بمباران سنگین مواضع افراد مسلح با استفاده از هواپیماهای جدید سوخوی روسی خبر داده اند. این روزنامه افزود: جنگ حلب برای طرفین جنگ مرگ و زندگی است زیرا هرکس در این جنگ پیروز شود قادر خواهد بود همه یا بیشتر شروط خود را در گفتگوهای آتی به طرف مقابل تحمیل کند. برخی خبرهای مطمئن حاکی از تصمیم راهبردی مثلث روسیه- سوریه- ایران است. حزب الله لبنان گردان «الرضوان» را متشکل از نیروهای ویژه، به حلب اعزام کرده است. این اقدام برای محاصره گروههای مسلح و مقدمه نابودی آنها و یا ناچار ساختن آنها به تسلیم شدن است. الرأی الیوم در ادامه نوشت: برخی حاشیه ها در جنگ حلب قابل توجه هستند. روسیه یا سوریه هیچ اتهامی را مبنی بر دست داشتن ترکیه در این جنگ مطرح نکرده اند. موضع رسمی آمریکا درخصوص این جنگ سکوت است و فرماندهان و مقامات نظامی و سیاسی روسیه نیز هیچ سخنی نگفته اند. آیا این سکوت ناشی از شوک است یا علت دیگری دارد؟ البته شاید این سکوت در چارچوب آمادگی برای اجرای نقشه شماره دو و تلاش برای فرونشاندن این شوک است. رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه اکنون آماده سفر به مسکو است تا با ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه دیدار کند. وی گفته است بدون مشارکت روسیه امکان حل مسئله سوریه محال است...و با همکاری روسیه قادر خواهیم بود بحران را مهار کنیم.... کارشناسان غربی در امور سوریه معتقدند دستاورد کنونی گروههای مخالف سوری، بزرگ اما شکننده است و حفظ آن دشوار است. اما سخنگویان این گروهها خلاف آن را می گویند. البته احتمالاً ظرف هفته های آینده مشخص خواهد شد که اظهارات کدامیک از آنها دقیق تر بوده است. ورود غیرمترقبه روسیه به مسئله یمن و فروپاشی گفتگوهای گروههای یمنی در کویت و شدت یافتن جنگ در مرزهای عربستان سعودی با یمن نیز ممکن است به تحلیل بهتر اوضاع به ویژه پس از سرنگونی بالگرد روسی با موشک تاو در ادلب سوریه و کشته شدن پنج سرنشین آن کمک کند. شاید این مسئله همان نتیجه ای را به دنبال داشته باشد که سرنگونی جنگنده سوخوی روسی توسط ترکیه در مرزهای سوریه داشت.

4949