بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران نظامی روی کار آمد، بر دو پایه اسلامیت و جمهوریت. رهیافتی که بیش از هر چیز در این نظام بروز و ظهور کرد، رهیافت ارزشگذاری بر آرای مردمی و مشارکت حداکثری مردم در انتخاب مسئولین ارشد بود.
در اهمیت مقوله حضور حداکثری همین بس که رهبری نظام بارها و در جریان همه ادوار انتخابات بر این امر تأکید داشتهاند و مردم ولایتمدار را همواره بر حضور حداکثری در انتخابات دعوت نمودهاند. در واقع حضور حداکثری در انتخابات ضامن امنیت و اقتدار کشور و تقویتکننده پیوند ناگسستنی نظام مقدس جمهوری اسلامی با مردم میباشد.
نظام انتخاباتی در جمهوری اسلامی ایران نظامی سیاسی و مردمسالار است. به همین منظور، اهمیت آن نه به واسطه نقش آن بلکه به واسطه ساختار مردم سالاری بودن آن تاثیرات خود را بر کارکردهای ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نظام بر جای میگذارد. امنیت ملی نیز به عنوان یکی از ساختارهای مهم زندگی سیاسی از تاثیر کارکردهای نظام انتخاباتی کشور بر کنار نمیباشد. با توجه به اهمیت نظام انتخاباتی از زاویه مکانیسم و سازوکارهای درونی آن «امنیت ملی» یکی از عرصههایی است که از برد تاثیر نظام انتخاباتی در کشور جدا نبوده و رابطهاش با نظام انتخاباتی درونی نیازمند بررسیهای موشکافانه میباشد.
ثبات و امنیت از دیر باز نقش تعیینکنندهای در عرصه سیاست و حکومت داشته است. در دنیای جدید، ثبات، بستر توسعه، مادر پیشرفت و کلید رفاه محسوب میشود. فقر درهمتنیده با ناامنی و نبود ثبات است. سرمایهگذاران در پی امنیت هستند و مغزها که خود سرمایه ذیقیمت و در عین حال آفریننده آن است در جستوجوی ثبات هستند. در شاخصهای توسعه و جذب سرمایه، ثبات همواره از شاخصهای عمده محسوب میشود. مؤلفههای بیشماری در مقوله ثبات و امنیت دخالت دارند. در به وجود آوردن و پایداری آن عواملی وجود دارند که درست، فقدان آنها، در شکننده بودن یا فقدان ثبات صادق است. این مؤلفهها را در یک دستهبندی کلی میتوان به خارجی و داخلی و مؤلفههای داخلی را نیز میتوان به مؤلفههای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی تقسیم کرد. در میان مؤلفهها سیاست، حقمدار بودن و انتخابگر بودن مردم و آشنایی آنها با این حقوق را میتوان دارای نقش محوری دانست. این حقوق در قالب انتخابات تجلی پیدا میکند. انتخابات، اگر نماد مردمسالاری دانسته شود و به یک موجود زنده تشبیه گردد، شفافیت و عادلانه بودن، به منزله اعصاب و قلب آن است که به انتخابات شخصیت، جوهره، مشروعیت و اثر بخشی میبخشد. در انتخابات شفاف، این رأی مردم است که تعیینکننده است، مردم نقش خود را در اداره سرنوشت خویش و مدیریت کشور متبلور میبینند. زمامداران را برخاسته از آرای خود و حاکمیت را دارای مشروعیت مردمی میبینند. به این ترتیب، پیوندی ناگسستنی بین حاکمیت و ملت ایجاد میشود: امری که ثبات پایدار را به همراه دارد. به این دلیل است که جوامع پیشرفته، بخصوص نظامهای پارلمانی، اگر کوچکترین تزلزل در ثبات خود احساس کنند، بیدرنگ، به دامن امر ثباتآفرین یعنی انتخابات پناه میبرند.
جمهوری اسلامی ایران، سال آینده انتخابات ریاستجمهوری بسیار حساسی پیشرو دارد. بدون تردید، این انتخابات میتواند سرنوشت ایران را رقم زند و این کشور، با اثرپذیری از این انتخابات میتواند دچار تغییر بنیادی گردد. اگر این انتخابات، چون همیشه سالم و شفاف برگزار شود، ثبات کشور بیمه خواهد شد؛ امنیت بیش از پیش حاکم خواهد شد؛ امید مردم به آینده روشنتر و هراسافکنانی که همواره تسلط بر قدرت را از راه تقلب میبینند، برای همیشه مأیوس خواهند شد. چنین است که حضور حداکثری مردم در انتخابات ارتباط تنگاتنگ و معناداری با اقتدار و امنیت کشور دارد. باید آحاد مردم حضوری پرشور و حداکثری را در انتخابات پیش رو داشته باشند و اصل اول را «اصل شرکت در انتخابات» و دومین اصل را «اصل درست انتخاب کردن و رأی به نامزدهای اصلح» قرار دهند.
دکتر سجاد عابدی/ پژوهشگر اندیشکده دفاع و امنیت ملی
منبع: روزنامه جام جم/ جام سیاست
نظر شما