آب‌های بین‌المللی اگرچه برای برخی جاذبه‌های طبیعی محسوب می‌شود و رنگ نیلگون و آفتاب درخشانش یادآور خاطرات توریستی است اما برای هزاران مهاجرین و پناهجویان، یادآور خاطرات تلخی است که تا ابد در حافظه تاریخی آنها باقی خواهد ماند. دریای مدیترانه که میان سه قاره آسیا و اروپا و آفریقا واقع است، از راه تنگه جبل الطارق به اقیانوس اطلس راه دارد و به وسیله کانال سوئز در مصر با دریای سرخ مربوط است برای تعدادی از کشورها از جمله یونان، ترکیه، قبرس، ایتالیا و ... یک منطقه استراتژیک است. در سال‌های اخیر اما برای نیروی دریایی آمریکایی ها و در یکسال اخیر برای روس‌ها مکانی برای اهداف نظامی و عملیاتی برای مقابله با گروه داعش و بمباران اهداف آنها در عراق تبدیل شده است.
اما برای پناهجویان «مدیترانه» مرگبارترین مسیر مهاجرت و عامل دلهره، وحشت، زندگی و مرگ است. با آغاز حوادث خاورمیانه بویژه سوریه، عراق و لیبی، مدیترانه محل عبور هزاران پناهجویانی شد که تلاش دارند از طریق آب‌های ترکیه، یونان و ایتالیا خود را به کشورهای شمال اروپا برسانند. خاطرات تلخ و وحشتناکی که نشانگر عمق فاجعه‌ای بود که افکار عمومی در حد یک خبر کوتاه در جریان آن قرار می‌گرفت اما این رنج و آوارگی بود که نصیب پناهجویان می‌شد و تاکنون نیز پایانی برای آن قابل پیش‌بینی نیست. دریای مدیترانه در سال‌های اخیر به عنوان یکی از راههای اصلی ورود مهاجران خاورمیانه و آفریقا به اروپا شاهد قربانیان بی‌نام و نشانی بسیاری بوده است.
سازمان بین‌المللی مهاجرت اعلام کرده است در دو ماه نخست سال جاری میلادی 366 مهاجر که قصد سفر به اروپا را داشته‌اند در دریای مدیترانه کشته شدند. آماری که البته نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته است. طبق این آمار تا 2 فوریه، 13924 مهاجر از طریق دریا خود را به اروپا رسانده‌اند. تقربا تمامی قربانیان دریا، در مسیر مدیترانه مرکزی که لیبی را به ایتالیا متصل می‌کند، جان خود را از دست داده و یا مفقود شدند. پناهجویان مدعی‌اند قاچاقچیان انسان با به سرقت بردن موتور قایق‌ها سرنشینان آنها را میان آب رها می‌کنند و به مهاجران می‌گویند که نیروهای امداد برای نجات آنان اعزام شده‌اند!
تعداد پناهجویانی که از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون وارد ایتالیا شدند به بیش از 10700 نفر می‌رسد که 2600 نفر بیشتر از مدت مشابه در سال 2016 است. اکثر این پناهجویان از اتباع کشورهای گینه، ساحل عاج، نیجریه، سنگال، گامبیا، مراکش، بنگلادش، مالی، عراق، افغانستان و پاکستان هستند. در سال 2016 بیش از 181 هزار پناهجو (27500 نفر بیش از سال 2015) وارد ایتالیا شدند که از این تعداد 176 هزار نفر مهمان مراکز استقبال بودند.
به اعتقاد «موگرینی» رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در اجلاس مدیترانه که در بارسلون اسپانیا و با حضور مقامات بلند 28 کشوراتحادیه اروپا و 15 کشور حوزه مدیترانه برگزار شد ما در منطقه یک پتانسیل مشاهده می‌‌کنیم و در این راستا نیاز به یک تعهد مشترک که اجازه پشت سر گذاشتن تنش‌ها و مشکلات را بدهد، داریم. لازم است که در زندگی واقعی افراد این مناطق متمرکز شده و به جمعیت این منطقه مخصوصا جوانان، امید به پیشرفت داد، زیرا 300 میلیون جوان در خاورمیانه و آفریقا، نه صدائی دارند و نه فرصتی.
البته در انتقال پناهجویان بجز تنش‌های داخلی در میان کشورهای خاورمیانه و بحران اقتصادی، نقش واسطه‌ها نیز در این امر بسیار مهم است که نهادهای بین‌المللی برای مبارزه با این پدیده نیزدست بکار شده‌اند. مرکز مقابله با قاچاق مهاجران در اروپا (EMSC) یکی از این نهادها است. هدف از راه اندازی این مرکز تقویت همکاری میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا، سازمانهای بین‌المللی، آژانس‌های اروپایی و دیگر دست اندرکاران کشورها با هدف مقابله با قاچاق پناهجویان و مهاجران است. هدف این مرکز ارائه تبادل اطلاعات میان خود و همکاری عملیاتی در راستای مبارزه علیه قاچاق سازمان یافته مهاجران است. در دو سال گذشته نشست‌های متعددی از سوی کشورهای اروپایی به منظور مقابله با ورود مهاجرین به اروپا برگزار و تصمیمات مختلفی شامل پيگيری عمليات مقابله با قاچاق انسان و اعزام کشتی‌های کمکی، هواپيما و هلی‌کوپترهای بيشتر و نيز عمليات امداد در دريای مديترانه اتخاذ شده است اما هیچ یک از آنها نتوانسته است مانع جدی برای ورود مهاجرین به کشورهای اتحادیه اروپا گردد. این قبیل کشورها در نشست‌های خود بر تقویت همکاری‌های پلیسی، تخریب قایق‌های قاچاقچیان و چگونگی عملیات برای بازگرداندن پناهجویان تاکید داشته‌اند.
4949
نظر شما