چالش هیجان‌انگیز انتخابات ریاست‌جمهوری

روند التهاب و شور سیاسی و انتخاباتی ریاست جمهوری ایران، اگر با همین شتاب پیش برود بی شک ما را با بی نظیر ترین فصل انتخاباتی ایران طی تقریبا 38 سال گذشته روبرو می کند. این به غایت هیجان انگیزخواهد بود.گرچه کمتر از 3 هفته به جمعه سرنوشت ساز و زمان برگزاری انتخابات باقی مانده، اما از هم اکنون صف بندی های گروه های سیاسی، نهایی و تبعات آن به عمیق ترین لایه های اجتماع نفوذ کرده است. درست یا غلط ، دقیق یا با اندکی ضریب خطا!، دلیل اصلی این رویارویی جدی،بی نظیر و حساس، تمرکزی ست که مخالف و موافق روی شخص حسن روحانی کرده اند.
مخالفان ماه هاست نه تنها فریاد می زنند، بلکه محور اقدامات و تلاش های سیستماتیک خود را روی این موضوع متمرکز کرده اند که "حسن روحانی اولین رئیس جمهور تک دوره یی ایران خواهد بود". چگونه آنها به چنین جمع بندی رسیدند از ابهاماتی است که صحت یا عدم آن به زودی روشن خواهد شد. اما در نگاهی تحلیلی چنین موضع گیری زود هنگاهی در یک بی مبالاتی حیرت آور سیاسی ،عملا پروژه اصلی مخالفان علیه رئیس جمهور را لو و استراتژی آنها را آشکار ساخت. یک نیروی سیاسی چطور چنین خطایی مرتکب و استراتژی خود را لو می دهد!؟ از عجایب انتخاباتی این دوره است .شاید به دلیل نگرانی ازعملکرد و اضح و روشن روحانی که مخالفان تصور می کردند زمینه انتخاب مجدد اورا را فراهم خواهد آورد، موجبات بروز این خطای محاسباتی زود هنگام شد!، این را دقیقا نمی دانیم. اما به خودی خود و بی هیچ دردسری حسن روحانی را متوجه استراتژی راهبردی حریف کرد و او را آماده دفاع جانانه تری نسبت به 4 سال پیش نمود.اطلاع حسن روحانی از استراتژی راهبردی مخالفان که توسط خود آنان صورت گرفت،عملا تاثیر هرگونه تاکتیک درجنگ روانی و عملیاتی علیه او را خنثی و بی اثر کرد.
البته مشکل اصلی تنها در محاسبات اشتباه و لو رفته مخالفان نیست. به باور من بخش زیادی از اشکالات و نواقص خروجی تحلیل ها از حسن روحانی وشرایط پیش و پس او، به عدم شناخت آنها از "متد فکری، نوع گفتار ،مدل رفتار وشیوه بورکراتیک روحانی برای اداره امور ویژه " مربوط می شود . حسن روحانی سیاستمداری کارکشته است که حداقل طی 3 دهه گذشته در بالاترین و ارشد ترین سطوح تصمیم گیری و تصمیم سازی نظام حضور داشته است . چنین حضوری به او این توانایی را داده که از زاویه یی کاملا مشرف، به غایت واقع گرایانه ،راهگشا و البته نواندیشانه به همه امور کشوربنگرد و دستی بالاتر در حل مسائل داشته باشد. چنین قابلیت هایی نه در ایران بلکه در هر جای جهان ،یک سیاستمدار را به پدیده یی برتر در هر گزینه وانتخاب مردمی تبدیل خواهد کرد. تا آنجا که به حسن روحانی نیز مربوط می شود همین ویژگی ها او را 4 سال پیش به پدیده انتخاباتی تبدیل کرد و دلیلی هم ندارد تصور کنیم این مولفه ها امروز در نظر رای دهندگان ایرانی تغییر کرده باشند.گرچه چنین موضعی به آن معنا نیست که حسن روحانی ضعف ،ایراد و نمره غیر قابل قبولی در کارنامه کاری اش ندارد. اما واقعیتی که ظاهرا مخالفان به آن توجه ندارند این است که آنها "توان و قابلیت مقایسه و تطبیق ذهن رای دهندگان ایرانی میان آنچه بود و آنچه هست را دستکم گرفته اند".اگر به عملکرد حسن روحانی نقد و انتقادی وارد باشد - که حتما اینگونه است - اما اشکال محاسباتی این است که مخالفان تصور می کنند وجود انتقاد و حتی شدت آن الزاما به معنای معطوف شدن رای و افکار عمومی به سوی آنهاست!. چگونه به چنین برداشتی رسیده اند!؟ نکته مبهمی ست که خود باید به آن پاسخ دهند.
انتقاد به عملکرد حسن روحانی بدون توجه به دلایل و چرایی آنها که از دید رای دهندگان امر پنهانی نیست (همان ذهن تطبیق‌گرا) در انتخابات آتی شاید او را اثباتا با سطح متفاوت‌تری از آراء عمومی روبرو نکند (که شرایط به وضوح نشان می‌دهد این اتفاق خواهد افتاد) اما حداقل و سلبا کف رای عمومی روحانی در مقایسه با آنچه که  4 سال پیش مشاهد کردیم پایین‌تر نخواهد آمد. شکی نیست بالا گرفتن تب انتخابات، شدت التهابات سیاسی و آغاز تبلیغات رسمی آن‌هم یک ماه مانده به جمعه هیجان‌انگیز انتخاباتی، به رقبا و مخالفان روحانی فرصتی طولانی‌تر برای نقد تند او، دولت و عملکردش فراهم آورد. اما این معادله‌ای دو وجهی ست که آقای رئیس جمهور و تیم کارکشته انتخاباتی و نیز دولت‌مردانش را قادر ساخته با فرصتی بی‌نظیر و موقعیتی برتر به دفاع از عملکرد خود بپردازند. عملکردی که افکار عمومی قبلا و در مقام مقایسه با گذشته با همه انتقاداتی که به آن دارد، اثباتا در باره اش قضاوت کرده است. بی‌شک رویارویی جدی نیروهای سیاسی و چالش رو به تزاید دمکراتیکی در بطن جامعه پیش رو داریم. شاید بیشتر به این دلیل که به نظر می‌رسد ماهیت سیاسی انتخابات ریاست‌جمهوری ایران آشکارا رویکردی ایدئولوژیک نیز به خود گرفته است. بی‌صبرانه روزهای هیجان‌انگیز و شورآفرینی پیش رو داریم. matinmos@gmail.com