نوبل اسلامی!

در هفته‌های اخیر اعتراض رئیس فرهنگستان علوم و عضو شورای سیاست‌گذاری این جایزه با بی‌اعتنایی دست‌اندرکاران آن مواجه و ایشان از ادامه همکاری کناره‌گیری کرد و این در حالی است که متولی اصلی جوایزی در این سطح آکادمی‌ها یا فرهنگستان‌های کشورها هستند. اکنون تنها وجه قابل قیاس این جایزه به اصطلاح نوبلی که وجهه اسلامی به آن می‌بخشد مبلغ ۵۰۰ هزار دلاری است که از سوی معاونت علمی ریاست‌جمهوری به افرادی در رشته فناوری داده می‌شود. البته برای کامل شدن این شباهت بایستی مبلغی حدود ۶۰۰ هزار دلار دیگر نیز به جایزه افزوده شود!

با این حال بعید است حتی در صورت تعیین جایزه‌ای هم‌سطح جایزه نوبل، اعتباری به چنگ آید، چرا که در اساس شاید بهتر باشد ما راه خودمان را برویم و به‌جای تشبه و تشبیه به دیگران جامه خود بدوزیم و اگر کم و کاستی دارد آن را رفو کنیم.

وجود ده‌ها جایزه علمی در کشور که برخی از آن‌ها بیش از ۳ دهه است در حال اجراست و از قضا مهم‌ترین آن -خوارزمی- از سوی مهم‌ترین نهاد علمی کشور یعنی وزارت علوم و فناوری حمایت می‌شود شایسته توجه بیشتر است. جایزه خوارزمی سال‌ها پیش از آن‌که معاونت علمی در نهاد ریاست‌جمهوری تأسیس شود در حوزه‌های مختلف علمی و فرهنگی و به‌خصوص بخش بین‌المللی تصویب و اکنون به‌عنوان جایزه‌ای معتبر در ایران و جهان شناخته می‌شود.

اما از آن‌جا که هر نهاد تازه تأسیس مایل است کاری خاص و متعلق به خویش بیافریند، با وجود همه مخالفت‌ها و مشکلات اقتصادی کشور تنها با بالا بردن مبلغ جایزه می‌خواهد اعتبار فراوان کسب کند و راه صد ساله را یک‌شبه بپیماید، غافل از ان‌که نه مبلغ زیاد اعتبار می‌آورد و نه تکرار واژه نوبل اسلامی، «اعتماد» دانشمندان جهان اسلام را در پی دارد. به قول سعدی:
«کهن خرقه خویش پیراستن
به از جامه عاریت خواستن»

جایزه‌ای که فقط نامش مقدس است