افسردگی پدران، بیماری فرزندان

فرنوش صفوی‌فر: تا به حال بیشتر توصیه‌ها به مادران بود؛ رعایت بهداشت و رسیدگی به سلامت خود و فرزندان‌شان؛ اما تازه‌ترین تحقیقات نشان می‌دهد نقش پدران در سلامت کودکان‌شان بیشتر از آن است که تاکنون تصور می‌شد. در یکی از این تحقیقات که در نشریه معتبر لانست چاپ شده، مشخص شده بیماری‌های روان‌پزشکی پدران، مانند افسردگی و اعتیاد به الکل، باعث افزایش احتمال ابتلای فرزندان‌شان به مشکلات رفتاری، افت تحصیلی و کمبود اعتماد به نفس می‌شود.

به گزارش بی‌بی‌سی، در این مطالعه که در دانشگاه آکسفورد انجام شده، تاثیر تعداد زیادی از بیماری‌های روان‌پزشکی پدران، در مقاطع مختلف سنی فرزندان‌شان بررسی شده است. نتایج نشان‌دهنده عمق این تاثیر است.

به عنوان مثال، افسردگی پدران در دوران نوزادی کودک، به فاصله 8 هفته از تولد او، باعث افزایش 10 تا 20 درصدی احتمال ایجاد مشکلات رفتاری و عاطفی در فرزندشان، در سال‌های بعدی زندگی‌اش می‌شود. نوجوانانی که پدران افسرده دارند، بیشتر احتمال دارد که دچار مشکلات روان‌پزشکی، مانند افسردگی و اقدام به خودکشی شوند. شیوع اضطراب نیز، در نوجوانانی که پدران‌شان دچار اختلال اضطرابی شدید هستند، تا 2 برابر بیشتر از سایر نوجوانان است.

افسردگی، عامل خطر

همان طور که اشاره شد، در مطالعات اخیر، نقش سلامت پدران در فرزندان، با رویکرد جدیدی بررسی شده است. به عنوان مثال، سال گذشته نتایج مطالعه محققان دانشگاه ویرجینیا در نشریه نیوساینتیست منتشر شد که نشان می‌داد افسردگی پدران،‌احتمال بروز مشکلات کلامی در فرزندان‌شان را بالا می‌برد؛ چنان که این کودکان در سن 2 سالگی، تا 5/1 کلمه کمتر از میانگین 29 کلمه در این سن، استفاده می‌کنند. جالب این که افسردگی مادران، چنین نقشی را در مهارت‌های زبانی و کلامی کودکان، ایفا نکرده بود.

پیشتر مطالعات نشان داده بودند که اعتیاد والدین به الکل نیز، سبب بروز برخی اختلالات روان‌پزشکی، موسوم به اختلالات سلوک می‌شوند؛ که شامل رفتارهای تهاجمی، تخریبی و نیز سوءمصرف مواد مخدر می‌شود. همچنین میزان ابتلای نوجوانانی که والدین الکلی دارند، به مشکلاتی مانند افسردگی، اختلالات خلقی، و نیز عملکرد ضعیف تحصیلی، کمبود اعتماد به نفس و اشکال در برقراری ارتباط با دیگران می‌شود. همچنین احتمال ابتلای این نوجوانان به اختلال موسوم به اختلال دوقطبی، اختلالی که با نوسان افسردگی و شیدایی شناخته می‌شود، تا 10 برابر بیشتر از سایر نوجوانان است.

پیشتر به نقش مادران و نوع رفتارهای مرتبط با سلامت فرزندان، بیشتر توجه می‌شد و آموزش‌ها نیز گروه هدف خود را زنان انتخاب کرده بودند. اما مطالعات اخیر نشان می‌دهند که اهمیت پدران هم در رشد سالم فرزندان چندان کم نیست. به ویژه که مردان، نسبت به زنان، کمتر نسبت برای سلامت‌شان اهمیت قائل می‌شوند و دیرتر برای پیگیری و درمان بیماری‌های‌شان اقدام می‌کنند. از سوی دیگر، چنان‌که مطالعات نشان می‌دهند، احتمال ابتلای مردان به بیماری‌های روان‌پزشکی مانند افسردگی یا اعتیاد، درست همان سنی است که معمولا آنها پدر می‌شوند؛ یعنی 18 تا 35 سالگی. همچنین این مطالعات نشان می‌دهند که تاثیر پدران در سلامت فرزندان پسر، بیشتر از دختران است. بنابراین، عدم توجه و درمان مشکلات پدر، تبدیل به دور باطلی می‌شود که تا نسل‌های بعدی را گرفتار خود خواهد کرد و شاید هر چه از آن بگذرد، خلاصی از آن سخت‌تر  و دشوارتر شود.