۱. تقریبا تمام مسئولان کشور، چه اصولگرا و چه اصلاحطلب از سال 91 و با تشدید تحریمهای فلج کننده که ادامه آن میتوانست به فروپاشی اقتصاد کشور منجر شود، در مذاکره مستقیم یا غیرمستقیم با آمریکا برای دستیابی به توافقی آبرومندانه اتفاق نظر داشتند. آنها بخوبی میدانستند که ادامه این مسیر غیرممکن است بخصوص آنکه برخلاف امروز، ایران در آن مقطع زمانی در جامعه جهانی منزوی و بشدت تنها شده بود به گونهای که حتی چین و روسیه، اصلیترین متحدان ایران نیز به قطعنامههای ضدایرانی تحریم رای مثبت داده و در کنار آمریکا قرار گرفته بودند.
۲. برجام باوجود برخی کاستی های آن، بهترین توافق ممکن برای ایران و قدرتهای بزرگ بوده است. برخلاف ادعای تندروهای داخلی، مذاکره کنندگان ایرانی آنچنان قرارداد خوبی بسته بودند که جمهویخواهان آمریکا و بویژه ترامپ، مرتب دولت اوباما را به سبب کوتاه آمدن و امتیازهای فراوان به ایران شماتت کرده و اکنون هزینه خروج از برجام را پرداخت کرده اند.
مهمتر آن که تصور کنید مذاکرات هسته ای در دوره اوباما به برجام ختم نشده بود و ایران و 1+5 پس از روی کارآمدن ترامپ، قصد تصمیم گیری برای توافق هسته ای و یا رویارویی (تشدید تحریم ها و چه بسا تهدیدهای نظامی) داشتند. آیا تصور اینکه متن توافق ایران و 1+5 در دوره ترامپ بهتر - حتی یک ذره بهتر - از متن کنونی برجام نوشته شود ممکن بود؟ بجز توافق، گزینه دیگر برای ایران، مقاومت و تشدید تحریمها و چه بسا تهدیدهای نظامی بود.
۳. بیایید فرض کنیم سه سال قبل برجامی شکل نگرفته بود. ما اکنون کجا ایستاده بودیم؟ قطعا از نظر هسته ای پیشرفت های چشمگیری کرده بودیم اما آیا به بازدارندگی اتمی رسیده بودیم؟ آیا تحریمهای فلج کننده توانی برای ما باقی گذاشته بود؟ آیا مثل امروز که برای اولین بار تمام قدرتهای جهان در حمایت از ایران رودرروی رئیس جمهور آمریکا ایستادند، هیچ کشوری حاضر به حمایت از ما که نه، فقط مراوده اقتصادی با ایران می شد؟
فقط به این فکر کنید که اگر برجام نبود و ما همچنان در انزوای بین المللی بوده و افکار عمومی در جهان همچون سالهای قبل از 92 علیه ایران بسیج شده بود، آیا ترامپ تحت تاثیر تشویقهای دیکتاتورهای عرب خلیج فارس و بنیامین نتانیاهو برای جنگ افروزی علیه ایران لحظهای تردید می کرد؟
۴. برجام منافع پنهان (سیاسی) و آشکار (اقتصادی) بسیاری برای ایران داشته است. منتقدان ظاهربین تنها وجه آشکار آن را درک میکنند در حالی که منافع پنهان و غیرمستقیم برجام آن قدر زیاد بوده که به احترام مذاکره کنندگان شجاع ایرانی کلاه از سربرداریم.
مخالفان داخلی برجام پس از سه سال، امروز با خروج آمریکا از برجام جان تازهای یافته و در هیبت نوستراداموسهای بابصیرت، سرزنش روحانی و ظریف را بهخاطر توافق هستهای آغاز کردهاند. این یادداشت در پی توضیح این نکته مهم است که اگر الان هم به سه سال قبل بازگردیم، برجام بهترین و عاقلانهترین گزینه پیش روی ایران است.
کد خبر 776146
نظر شما