پژمان گرامی
واژه پوپولیسم یا همان عوام‌گرایی را زیاد شنیده‌ایم. از منظر تحلیلی طیفی از ناظران و تحلیل‌گران، عوام‌گرایی ریشه مشکلات فعلی کشور است که اتفاقا به دلیل وجود ضعف‌ها و سوءتدبیرها امکان تقویت و بازگشت آن در سال‌های آینده وجود دارد. درست است که پوپولیسم در ادبیات گروهی از سیاست مداران به عنوان دشنام سیاسی برای تخریب رقیب استفاده می شود اما ظاهرا به مصداق ضرب المثل مرگ خوب است اما برای همسایه، قبح و زشتی آن فقط برای زمانی کاربرد دارد که رقیب و حریف برای پیشبرد سیاست ها و برنامه های خود از آن استفاده کند. به عبارتی برخورد دوگانه با این مسئله باعث شده که در این بین آنچه فراموش شود مشکلات اساسی و اصلی کشور و مردم است.
واقعیت این است که عوام فریبی یا همان پوپولسیسم که امروزه در ظهور جریان سیاسی آن درکشورهای مختلف از جمله امریکا تا برزیل نمایان شده است نشان می دهد که ناکارامدی در حل مشکلات کشور علاوه بر تضعیف مشروعیت و مقبولیت ؛جریانات عوام گرایی را که از نام مردم و شعار های مردم انگیزانه برای منافع گروهی و سیاسی خود استفاده می کنند را هم تقویت می کند و غول پوپولیست ها را از چراغ منفعت خواهی بیرون می کشد .
جالب اینجاست که این غول آرزوهای همه را برآورده می کند الا آروزهای مردم را ! در همین حوزه اقتصاد و گرفتاری های معیشتی مردم همیشه اصلی بنیادی فراموش می شود .آن اصل اشاره می کند که اقتصاد ما توزیعی است و از نظر اقتصاد سیاسی و با توجه به عوارض تصمیمات در گرفتاری و انتخاب دو گزینه توزیع و باز توزیع ؛به دلیل همان عوام زده گی گرایش به باز توزیع بیشتر است.همین مسئله شاید در کوتاه مدت رونق و سرخوشی به دنبال داشته باشد اما در میان مدت و بلند مدت عوارض ناشی از آن رونق غیر واقعی حتی نسل های بعدی را هم با گرفتاری های عجیب و غریبی روبه رو می کند .
ما حق فرزندان خود را می خوریم تا رفاه بیشتری در کوتاه مدت داشته باشیم.در حالیکه پدران ما با کار و تلاش تولید ثروت کرده اند.اما ما و اصولا سیاست مداران مردم انگیز یا پوپولیست با شعار ها و وعده های پر زرق و برق کمک می کنند تا ما بیشتر و با شتاب تند تری حق فرزندان خود را بخوریم.
سیاست مداران مردم انگیز که مردم را در ذهن خود ابزاری برای رسیدن به منافع می دانند از دو شیوه استفاده می کنند .اول ؛برای خرید محبوبیت با وعده های توخالی و پوچ فرودستان و اقشار محروم را فریب می دهند و دوم ؛هزینه به دست آوردن محبوبیت خود را با دست اندازی به جیب مردم و نسل آینده پرداخت بر می دارند.خب طبیعتا این گونه حرکت ها و اقدامات صرفا مردم را گرفتار تر می کند. هر چند با شعار ها و وعده های اغواگرایانه ای باشد که هدف آن معرفی خود به عنوان ناجی و قهرمان مبارزه با مفسدان گردن کلفتی است که حق مردم را خورده اند و یک لیوان آب هم بعد از آن نوش جان کرده اند.
مدت هاست که بازار دادن وعده های دروغ و خالی از واقعیت سکه رایج انتخابات بوده است به صورتی که در شهر های کوچک فردی پیروز میدان می شود که وعده های پوچ هزینه پیروزی خود را با دست دراز کردن در جیب مردم بر می دارد.بنا براین شاید در یک درک ساده ؛پوپولیسم یعنی ساده سازی مسائل پیچیده و نشان دادن درباغ سبز و کوته فکری در برنامه ریزی.خب روشن است که در این نوع تفکر ،بخش خصوصی که تقویت آن بهترین راه حل برای سبک کردن دولت است فاسد خوانده می شود و با دادن آدرس غلط و دامن زدن به مطالبات مردم بر اسب مراد سوار می شوند و ماهی منفعت خود را از آب گل الود گرفتاری مردم صید می کنند .
راه شکست و مقابله با تبعات مخرب پوپولیست فقط در یک کلمه خلاصه می‌شود: کارآمدی! آن هم نه در حرف که در عمل. سیاست‌مداران و دولتمردان باید خطر ظهور این گروه را جدی بگیرند و به جای پرداختن به مسائل فرعی، موضوعات اصلی مردم را حل کنند. وگرنه باز هم سیکل ناکارامدی/فرصت‌طلبی تکرار خواهد شد و مردم گرفتار و تحت فشار معیشت گرفتارتر خواهند شد.
۱۷۱۷
نظر شما