درد بی‌درمان قلیان به جان پسرم افتاده است، چه کنم؟

مشاور در پاسخ گفت:

مخاطب گرامی، برخورد با فرزند 27 ساله با یک نوجوان 12 ساله یا کودک پنج ساله متفاوت است. مخصوصا که الان فرزند شما ازدواج کرده و مستقل است. به همین دلیل میزان کنترل شما بر رفتارهای او به شدت کاهش یافته است. با این حال، چند توصیه برایتان داریم.

    تاثیرپذیری حرف تان را افزایش دهید

با توجه به مقدمه گفته شده، گام اول، پذیرش این واقعیت است که نقش شما در کنترل رفتارهای فرزندتان کم رنگ تر از گذشته است. با وجود این اگر قرار باشد شما کاری انجام دهید باید ابتدا تاثیرپذیری حرف تان را بر فرزندتان افزایش دهید یعنی ارتباط تان تا حدی با او خوب باشد که برای حرف تان ارزش قائل شود.

    از همسرش کمک بگیرید

در گام دوم می توانید از دیگر افراد تاثیرگذار بر زندگی فرزندتان بهره ببرید. مثلا همسرش. اگر فرزند شما دارای ارتباط خوبی با همسرش است و او را دوست دارد احتمالا می تواند نقش مهمی در تغییر رفتارهای او داشته باشد.

    شرطی سازیش را مدیریت کنید

در قدم بعدی باید به فکر جایگزینی برای این رفتارش یعنی رفتن به قهوه خانه و مصرف قلیان باشید. منظور از جایگزین به این معنی نیست که با رفتار دیگری مانند سیگارکشیدن پر شود. اول باید بدانید که برخی رفتارها مانند قلیان و سیگار کشیدن لزوما به خاطر جذابیت یا لذت خود قلیان یا سیگار نیست، بلکه می تواند به خاطر همراهی این رفتار با جمع دوستان و لذت بردن از گفت وگو با آنان و احساس خوش بودن در جمع آنان باشد. به این اتفاق در روان شناسی، شرطی سازی می گویند. به همین دلیل باید کشف کنید که چه چیزهایی به همراه قلیان برایش لذت بخش است. مثلا آیا اگر به تنهایی هم قلیان بکشد، بازهم به همان اندازه لذت خواهد برد یا خیر؟ اگر حضور در جمع دوستان برایش مهم تر است، باید تشویق اش کنید تا به جمع افراد سالم وارد شود و رابطه اش را با افراد سیگاری قطع کند.

    زندگی اش را هدفمند کنید

نکته بعدی این که این مسائل معمولا در مشکلات هویتی ریشه دارد. هویت معمولا از دوران کودکی شروع به شکل گیری می کند ولی با وجود این اتفاقات بزرگ سالی نیز در شکل گیری آن نقش دارد. عوامل مختلفی در کودکی از جمله الگوهای خانوادگی، سبک فرزندپروری و تجربه های کودک، در شکل گیری هویت او نقش دارد. هویت معمولا پس از بحران شکل می گیرد و با ایجاد تعهد در فرد محکم می شود. یکی از نتایج شکل گیری هویت سالم در فرد این است که معمولا به دنبال تفریحات و سرگرمی های سالم می رود که می تواند به رشد و پیشرفت او در آینده منجر شود یعنی فرد برای وقت و زمان خودش ارزش قائل می شود و به سلامتی جسم و روان خودش اهمیت می دهد. به همین دلیل برخی افراد که هویت منسجمی ندارند، اقدام به رفتارهای خطرناک می کنند و حتی گاهی دست به خودکشی می زنند. این افراد برای زندگی خود ارزشی قائل نیستند و برنامه ای برای آینده ندارند. برای بازسازی هویت، باید فرد را در معرض سوالات انگیزشی قرار داد. مانند: هدف تو از زندگی چیست؟ چه نگاهی به آینده داری؟ چه تفاوتی بین تو و دیگر هم سن و سالان تو وجود دارد؟ و ... . در نهایت فرد باید بفهمد که چیزهای باارزش تری نیز در زندگی وجود دارد که می تواند به خاطرش زندگی و تلاش کند رفتارهایی مثل قلیان کشیدن را کنار بگذارد.

    دلیل بداخلاق شدنش وابستگی به نیکوتین است

دلیل این که چرا روزهایی که قهوه خانه نمی رود و قلیان نمی کشد به شدت بداخلاق می شود، این است که ظاهرا به نیکوتین موجود در قلیان وابسته شده و اگر این نیکوتین هر روز به مغزش نرسد، باعث بدخلقی و عصبانیت او خواهد شد. به همین دلیل شاید برای ترک، نیاز به مشورت با پزشک هم داشته باشد. علایم ترک نیکوتین در افراد مختلف متفاوت است. مثلا ممکن است برخی دچار سردرد شدید شوند، برخی از بی خوابی رنج ببرند و برخی دیگر حالت های خلقی مانند افسردگی، عصبی شدن یا ناامیدی را تجربه کنند. به همین دلیل باید در نظر داشته باشید که از بین بردن این علایم گاهی نیاز به مشورت با پزشک و در صورت صلاحدید پزشک، نیاز به مصرف دارو دارد.

17231