مهدی خاکی‌فیروز: صبح نخستین روز این هفته، شیخ مهدی کروبی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری و یاران او شیوه موردپسند خود برای حل و فصل منازعات سیاسی را در دانشگاه صنعتی امیرکبیر به نمایش گذاشتند. آنها نشان دادند که برای رسیدن به اهداف‌شان، حتی قانون را پشت‌سر می‌گذارند تا آنچه‌را می‌خواهند به اجرا درآورند. مسئولان دانشگاه امیرکبیر، مجوز حضور و سخنرانی مهدی کروبی را برای روز چهارشنبه صادر کرده بودند اما او ترجیح داد که برنامه‌ریزی حضور خود در دانشگاه و سفرهای استانی را براساس برنامه‌ریزی همکاران ستاد انتخاباتی‌اش تنظیم کند و نه آنچه که مسئولان دولتی یک دانشگاه بر آن تأکید دارند.
دو روز پیش کارکنان حراست دانشگاه امیرکبیر به دستور رؤسای خود، درهای دانشگاه را به روی کروبی و هوادارانش بستند. در مقابل اما دانشجویان حامی کروبی با حمله به درهای ورودی دانشگاه امیرکبیر، راه را برای ورود او هموار ساختند. مهدی کروبی و غلامحسین کرباسچی نیز با چهره‌ای فاتحانه و پیروزمند و بی‌اعتنا به دانشجویان که به علت شکسته شدن در مجروح شده بودند، پا به دانشگاه گذاشتند. حضور خشن روز شنبه، در تیتر یک روزنامه اعتمادملی، ارگان رسمی هواداران کروبی با عنوان «فتح پلی‌تکنیک به دست حامیان کروبی» انعکاس یافت.
ورود یاران دبستانی به دانشگاه
در گزارش اعتماد ملی نوشته شد: «درهای دانشگاه امیرکبیر به سوی یاران دبستانی باز شد.» یاران دبستانی عنوانی غیررسمی است که گروهی از هواداران کروبی برای خود برگزیده‌اند و پیش از انتخابات، با عنوان طیف علامه شناخته می‌شدند. رفتار آنان یادآور روزهای پرآشوب گذشته بود که دانشجویان و دانشگاهیان چپ، حرف خود را در دانشگاه‌ها با زوربازو پیش می‌بردند. در سال 1359 بود که 2 گروه از دانشجویان چپ باهم درگیر شدند و نتیجه تلخ آن، تعطیلی 3 تا 4 ساله دانشگاه‌ها بود. کسانی که در آن دوره دانشگاه را به تسخیر خود درآوردند عنوان «انقلاب فرهنگی» را از طرفداران تصفیه‌های دهقانان مائوئیست چین به عاریت گرفتند.
بازیگران انقلاب فرهنگی در ایران بی‌توجه به شأن و احترام دانشگاه، راه خود را در مقابله با علم و دانش می‌پیمودند و اگر تلاش بزرگانی همچون آیت‌الله خامنه‌ای و آیت‌الله مهدوی کنی در آن دوران نبود، این جوانان پروای تعطیل ماندن علم و دانشگاه در کشور را نداشتند. موج بعدی خشونت در دانشگاه‌ها به دهه 1370 بازمی‌گردد. در آن سال‌ها دولت وقت تصمیم گرفت فضای بازتری در دانشگاه‌ها ایجاد کند و اجازه فعالیت سیاسی و صنفی را به تشکل‌های دانشجویی و دانشگاهی بدهد. اما دفتر تحکیم وحدت با بهره‌گیری از روش‌های خشونت‌آمیز در مقابل شکوفایی سیاسی ایستادگی کرد. اکنون نیز طرفداران مهدی کروبی به موج جدیدی از خشونت در دانشگاه‌ها دامن می‌زنند که آینده نامشخصی دارد.
زندگی در بحران
اگر مهدی کروبی پس‌فردا یعنی چهارشنبه به دانشگاه می‌رفت، تعداد مستمعان سخنرانی او می‌توانست معیار خوبی از رأی او در میان دانشگاهیان باشد. اما آیا تعداد انبوه دانشجویانی که تماشاگر ناآرامی‌های روز شنبه بودند را می‌توان به محبوبیت کروبی تفسیر کرد؟ پاسخ به این سؤال، دشوار است.
برخی منتقدان معتقدند بحران‌سازی، یکی از راهکارهای مؤثر در بازاریابی سیاسی است. در شرایط غیربحرانی، بخش عمده صحنه بازی سیاسی به افرادی اختصاص می‌یابد که نگاه عمیق‌تری به مسائل دارند اما در شرایط بحرانی، وضعیت عوض می‌شود و بازیگران دیگری، میدان‌دار می‌شوند.
فرار از روز نحس
مجوز سخنرانی کروبی برای روز 13 خرداد صادر شد اما او سخنرانی در 9 خرداد را ترجیح داد. اسماعیل گرامی‌مقدم سخنگوی ستاد انتخاباتی او در توصیف این وضعیت می‌گوید: «در ابتدا از ورود هواداران آقای کروبی به دانشگاه ممانعت می‌شد اما فشار جمعیت، باعث شکسته شدن در دانشگاه شد.»
مسئولان دانشگاه در روز شنبه با نصب اطلاعیه‌ای به امضای علیرضا رهایی رئیس دانشگاه، مخالفت خود با این سخنرانی را اعلام کرده بودند. در این اطلاعیه آمده است: «برنامه سخنرانی روز شنبه مهدی کروبی در این دانشگاه، فاقد مجوز قانونی بوده و مجوز سخنرانی او برای روز چهارشنبه 13 خرداد صادر شده است. این موضوع به ستاد آقای کروبی نیز اعلام شده است... کلیه فعالیت‌های عادی دانشگاه برقرار بوده و هیچ برنامه رسمی و قانونی توسط کاندیداهای محترم امروز در دانشگاه برگزار نمی‌شود.»
مهدی کروبی در مورد تصمیم خود برای سخنرانی در 9 خرداد به جای 13 خرداد گفته است: «من در روزهای بعدی به سفرهای مختلف می‌روم و برنامه فشرده‌ای دارم.»
کارکنان حراست درب‌های ورودی دانشگاه امیرکبیر، در آغاز فقط به دانشجویان این دانشگاه اجازه ورود می‌دادند. هرچند پس از شکسته شدن درب و حضور کروبی و حامیان انتخاباتی او در کنار مسجد، میکروفون دانشگاه در اختیار او قرار گرفت تا سخنان خود را بیان کند. سخنانی که بخشی از آن به تأکید بر رعایت قانون اختصاص داشت و می‌توان آن را انتقاد از حوادث آن روز دانشگاه به شمار آورد. حوادثی همچون شکسته شدن در دانشگاه و خسارت به اموال عمومی آن هم فقط به این دلیل که یک کاندیدا نمی‌تواند برای جابه‌جایی سخنرانی دانشگاه و سفرهای استانی خود برنامه‌ریزی کند.
نظر شما