اسناد و مدارک می گوید بنزین پتروشیمی آلوده است/ بنزین وارداتی مطابق با استاندارد یورو4

طهورا شهبازی: بنزن، سرطان زای قطعی است، با قطعیت 100 درصد. اندوه ماجرا وقتی بیشتر می شود که مردم بدانند در 4 سالی که پشت سرگذاشتند ناخواسته در معرض استنشاق این ماده به واسطه کاربرد آن در بنزین های ساخت کشور خودمان قرار گرفتند. 4 سالی که تولید بنزین بالا رفت و افزایش بیماری ها بالاتر. چشم ها سوخت، سینه ها به سرفه کردن افتاد و سرطان جان کودکان را در چنگال گرفت. 4سالی که آلودگی با نام این بنزین های تولید داخل گره خورده بود. ولی در عوض در تولید بنزین خودکفا شدیم و با برگزاری جشنی به این تولید بالیدیم.

سال 89 بود و مسعود میرکاظمی وزیر نفت. طرح افزایش ضربتی تولید بنزین تصویب شد. بعد از مدتی با اوج گرفتن تحریم‌های نفتی علیه کشور این طرح بسیار هم تحسین شد و رییس جمهوری وقت این طرح را یکی از اقدام‌های بی‌سابقه کشور در صد سال اخیر دانست و افتخار کرد.

در آن زمان با اوج ‌تحریم‌های غرب علیه ایران، تولید این محصول تحریم ها را دور زد، چراکه تحریم ها مانع از تامین شدن بنزین کشور می شد.

اما سیاست ها با روی کار آمدن دولت یازدهم تغییر کرد. دستور از همان ابتدا توقف بنزین پتروشیمی بود. مسئولان وزارت نفت و وزارت بهداشت از وجود دو فرآورده رفورمیت و بنزین پیرولیز در بنزین خودکفایی یا همان بنزین پتروشیمی خبر دادند. دو محصولی که بنزن آن تا 40 برابر حد استاندارد و مجاز بنزین‌های معمولی بوده و بسیار سرطان‌زاست. پس از جنجال‌های فراوان بالاخره پرونده این بنزین‌ها با شکایت چند وکیل دادگستری و ارجاع مستندات از سوی محیط‌زیست در دادسرا مفتوح و حتی مسعود میرکاظمی، وزیر نفت وقت در شهریورماه سال‌جاری به شعبه 15 دادسرای کارکنان دولت احضار شد تا پاسخگوی سخنان ضدو نقیض خود باشند.

بنزین آلوده یکی از مهم ترین عوامل افزایش آلودگی 

سال گذشته پس از بررسی های انجام گرفته بیژن زنگنه وزیر نفت در باره توقف تولید بنزین در پتروشیمی ها به صورت رسمی دستور داد. ابتکار رییس سازمان محیط زیست هم در مورد این نوع بنزین گفت:« بنزین آلوده یکی از مهمترین عوامل افزایش آلودگی هواست.... دولت به دلیل اهمیت حفظ سلامت مردم، توزیع بنزین استاندارد در شهرهای کشور را آغاز کرده است و از همین رو در حال حاضر در سه شهر تهران، کرج و اراک بنزین استاندارد توزیع می شود.» آغاز توزیع بنزین پاک از شهرهای آلوده تر شروع شد تا اینکه همه شهرهای آلوده را در برگرفت.

امسال با توجه به دستور رئیس مجلس شورای اسلامی مبنی بر پیگیری کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره آلودگی‌های بنزین‌ وارداتی و تولیدی پتروشیمی‌ها، کمیته‌ای تشکیل شد تا این مهم را بررسی کند. این کمیته برای به نتیجه رساندن بحث آلودگی بنزین‌های وارداتی و تولیدی پتروشیمی‌ها جلسات متعددی با کارشناسان و دستگاه‌های مختلف برگزار و در نهایت گزارش مبسوطی از این بررسی‌ها تهیه کرد. گزارش ها اما خواندنی است.

جزییات گزارش مجلس

سیدمهدی موسوی‌نژاد نماینده مردم دشتستان و عضو کمیسیون انرژی مجلس، کمیسیونی که رییس آن وزیر نفت دولت دهم است، جزییات گزارش مجلس را اینگونه بیان می کند: علی‌رغم ادعای برخی مسئولین از جمله سازمان محیط زیست در ارتباط با سرطان‌زا بودن بنزین تولید شده در پتروشیمی‌ها کمیسیون بهداشت پس از جلسات متعدد با مسئولان ذیربط و انجام بررسی‌های لازم ادعای آلایندگی و سرطان‌زا بودن بنزین‌های پتروشیمی‌ها را رد کرد.

در این گزارش آمده است که ترکیب بنزین‌های پتروشیمی‌ها با بنزین‌های تولیدی در پالایشگاه‌ها اختلاف اندکی داشته و از آنجایی که بنزین تولیدی در پتروشیمی‌ها مستقیما در مراکز و جایگاه‌های سوخت قرار نمی‌گرفته است نمی‌توان آن را عامل اصلی آلودگی و سرطان دانست.

موسوی‌نژاد ادامه داد: علاوه بر این در گزارش کمیسیون بهداشت پس از آنالیز بنزین‌های وارداتی در سه ماه نخست سال ۹۳ و به دست آوردن اسناد آزمایشگاهی مربوط به این بنزین‌ها آمده است که بنزین‌های وارداتی در سه ماه نخست امسال فاقد استاندارد ملی (۴۹۰۴) و استاندارد (یورو ۴) است و حتی طبق آنالیزهای انجام شده استفاده از مواد ممنوعه در بنزین‌های وارداتی از جمله مواد الکلی به چشم می‌خورد.

او گفت: همچنین این گزارش در پاسخ به این ادعا که بنزین‌های پتروشیمی را عامل اصلی آلودگی در تهران و سایر کلانشهرها می‌دانست این ادعا را فاقد مستندات کافی دانسته است.

نقض گزارش مجلس

در گزارش مجلس مطرح شده است که بنزین پتروشیمی عامل آلودگی در تهران و سایر کلانشهرها نبوده است. اما کارشناسان نظر دیگری دارند. در صورتی که در تمام سال هایی که بنزین تولید داخل مصرف می شده هوای تهران روزهای پاک کمی به خود دیده است همچنین وجود بنزن در این بنزین ها خود به تنهایی می تواند بلای جان مردم شود.

بر اساس اسناد رسمی که در اختیار سازمان حفاظت از محیط زیست قرار گرفته است نیز ادعای این گزارش را نقض می کند.
بر اساس نامه ای رسمی از سوی سازمان حفاظت از محیط زیست به معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت پخش، این سازمان خواستار اطلاعاتی در مورد میزان مصرف این گونه ترکیبات در بنزین طی سنوات گذشته به تفکیک شامل بنزین پیرولیز و ریفورمیت بههمراه ترکیبات آروماتیک و بنزن برای هر دو محصول می شود.

میزان بنزن و آروماتیک موجود در بنزین های مختلف در جدول زیر آمده است.

عددهای درج شده در جدول در حالی از رقم های بالا و پایین میزان بنزن در بنزین های مختلف حکایت دارد که برابر با استاندارد ۲۲۸ EN و ۱۳۱۹ ASTM D حداکثر میزان مجاز بنزن در بنزین ۱ درصد حجمی است.برای سال ۲۰۱۱ میلادی ایالات متحده میزان مجاز بنزن در بنزین را به ۰/۶۲ درصد کاهش داده است. بنزنی که خصلت اصلی آن سمی و سرطانزا بودن است.

 در قسمت دیگری از گزارش مجلس نیز به آلوده بودن  بنزین وارداتی اشاره شده است. در این مورد محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت روحانی هفته گذشته گفته بود که بنزین وارد شده آلوده نبوده و اگر اینطور بود دولت جلوی آن را می گرفت.

سازمان ملی استاندارد با برآورد بنزین وارداتی بر صحبت های نوبخت و موافقان بنزین وارداتی صحه گذاشت و ‌آن را مطابق با استاندارد یورو4 دانست، ‌استانداردی که در حال حاضر، ‌استاندارد سوخت خودروهاست. نیره پیروزبخت، رییس این سازمان اعلام کرده است طی دو ماه اخیر سازمان ملی استاندارد به‌صورت تصادفی و رندوم، نمونه‌گیری‌هایی از بنزین وارداتی انجام داده که شواهد حاکی از آن است که این نوع بنزین از لحاظ کیفیت هیچگونه مشکلی ندارد.

تهران امسال 150 روز هوای سالم داشته است

بر اساس گزارش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نیز آنچه به چشم می آید این است  در 6ماهه سال 1392یعنی درست زمانی که بنزین پتروشیمی مصرف می شده است تنها 132روز هوای سالم وجود داشته. در صورتی که در مدت مشابه سال 93 روزهای سالم به 150 روز رسیده است. تا به امروز در سال 1393، 50 روز ناسالم برای گروه های حساس اعلام شده است در صورتی که در مدت مشابه سال قبل روزهای ناسالم به 72 رسیده بود. امسال تا تاریخ 23 مهر مردم تهران 6روز هوای پاک تنفس کرده اند در صورتی که در مدت مشابه سال قبل تنها 2روز هوای تهران پاک بوده است.

46233