۱ نفر

۲۶ دی ۱۳۹۷ - ۱۱:۳۹

می‌ماند؟

پس از شکست سنگین حزب محافظه کار در مجلس عوام، ترزامی به برکناری از صندلی نخست وزیری نزدیکتر شد. این در حالی است که برخی تحلیلگران معتقدند شاید بریتانیا از اتحادیه اروپا هرگز خارج نشود!

به گزارش خبرآنلاین، بالاخره روز موعود برای" می" فرا رسید. روزی که سنگ محکی بود برای آنان که او را میراث دار خانم تاچر خطاب می کردند. اما ترزا می، این زن سیاستمدار سرسخت ثابت کرد که از تبار تاچر نیست چرا که او تنها زن آهنین تاریخ بریتانیا بود.

شب گذشته خانم می با بدترین شکست تاریخ دولت بریتانیا مواجه شد.(اینجا) برخی می گویند او برای پاک کردن این ننگ تاریخی باید استعفا دهد، اما سخنگوی دولت می امروز در نشست خبری اعلام کرد که نخست وزیر قصد کناره گیری و استعفا ندارد.

برگزیت در حالی شکست می خورد که اروپا به شدت درگیر بحران اقتصادی است. فرانسه، یونان، لهستان، بلژیک و اسپانیا در ماه های گذشته شاهد اعتراضات مردمی بوده است. ترزا می قبل این شکست سنگین به رهبران اروپایی وعده پیروزی داده بود. اما مجلس عوام شب گذشته به نفع دولت در سایه رای داد. دولتی که طرح ترزا می را از اساس شکست خورده نامید و امروز طرح برکناری او را به مجلس ارائه می دهد. جرمی کوربین رهبر حزب کارگر انگلیس گفت: رد توافقنامه برگزیت در پارلمان، یک شکست فاجعه آمیز برای دولت ترزا می به شمار می رود.

گزارشی از شب تاریخی بریتانیایی که دیگر نمی خواهد کبیر باشد....

شامگاه سه‌شنبه و در جریان رای‌گیری برای این طرح، تنها ۲۰۲ نماینده با آن موافقت کردند و ۴۳۲ نماینده دیگر به این طرح رای منفی دادند. از ۲۰۲ رایی که در موافقت با توافق بر گزیت داده شد ۱۹۶ رای متعلق به محافظه‌کاران، ۳ رای متعلق به نمایندگان حزب کارگر و ۳ رای نیز متعلق به نمایندگان مستقل بود. از ۴۳۲ رایی که در مخالفت با توافق برگزیت داده شد ۲۴۸ رای متعلق به حزب کارگر، ۱۱۸ رای متعلق به محافظه‌کاران، ۳۵ رای متعلق به حزب ملی اسکاتلند، ۱۱ رای متعلق به حزب لیبرال‌دموکرات بریتانیا، ۱۰ رای متعلق به حزب اتحادگرای دموکراتیک، ۵ رای نمایندگان مستقل، ۴ رای متعلق به حزب «Plaid Cymru» ولز و ۱ رای نیز متعلق به حزب سبز بود.

نمایندگان مجلس عوام در این روز که روزی تاریخی برای بریتانیا خوانده می‌شد، برای آخرین بار به بحث دربارۀ این توافق پرداختند و سپس حدود ساعت ۲۰ به وقت گرینویچ رای گیری دربارۀ آن را آغاز کردند.

با توجه به مباحثی که در روزهای گذشته مطرح شده بود، پیش‌بینی تحلیلگران این بود که توافق میان لندن و بروکسل رد خواهد شد، پیش‌بینی که محقق شد.

با رد این توافق دو حالت قابل تصور است: یا خانم می با طرح دومی دوباره به مجلس عوام بازمی‌گردد و یا همه‌پرسی دومی با موضوع ماندن یا خروج از اتحادیه اروپا در این کشور برگزار خواهد شد.

چکیده‌ای از تحولات روز سه‌شنبه در بریتانیا را در ادامه می خوانید :

به گزارش یورونیوز، رد توافق برگزیت در مجلس عوام بریتانیا، بزرگترین شکست یک دولت این کشور مقابل مجلس عوام از سال ۱۸۶۴ میلادی به این سو توصیف شده است. برخی کارشناسان معتقدند که با این رای، بریتانیا گرفتار عمیق ترین بحران سیاسی خود در پنجاه سال اخیر شده است.

بیش از صد تن از نمایندگان محافظه‌کار یعنی هم‌حزبی ترزا می نیز به صف مخالفان پیوستند و علیه این توافق رای دادند تا به این ترتیب بدترین شکست دولت در مقابل پارلمان در تاریخ نوین بریتانیا رقم بخورد.

ترزا می پس از رای منفی مجلس عوام اعلام کرد: «کاملا روشن است که مجلس عوام حامی این توافق نیست اما رای امشب چیزی به ما در این باره که بالاخره مجلس طرفدار چیست، نگفت... نه چیزی در این باره که مجلس چگونه می‌خواهد به تصمیم مردم بریتانیا احترام بگذارد و نه اینکه آیا اصلا قصد دارد به این تصمیم احترام بگذارد.»

همچنین در پی رای منفی مجلس عوام به توافق دولت بریتانیا با اتحادیه اروپا، ارزش پوند مقابل یورو افزایش یافت.

دونالد توسک، رئیس شورای اروپا در پیامی توییتری خطاب به سیاستمداران بریتانیا نوشت: «اگر رسیدن به توافق را غیرممکن می‌دانید و کسی هم خروج بدون توافق نمی‌خواهد، پس چه کسی این شجاعت را دارد تا بگوید که تنها راه حل مفید چیست؟»

بسیاری از شهروندان بریتانیاییِ طرفدار اتحادیه اروپا از نتیجۀ رای گیری خوشحال بودند زیرا بر این باورند که با این کار، خروج از اتحادیه اروپا به تاخیر خواهد افتاد؛ حتی این احتمال وجود دارد که برگزیت بطور کلی لغو شود.

سخنگوی دونالد توسک، رئیس شورای اروپا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «نتیجۀ رای گیری مجلس عوام بریتانیا باعث تاسف ماست... ۲۷ کشور عضو اتحادیه، مانند رفتاری که تمام دوران پیشبرد این روند داشتند، همچنان متحد و مسئول باقی خواهند ماند و به دنبال کاهش آسیبهای ناشی از برگزیت خواهند بود. ما همچنان به آماده سازی خود برای رویارویی با هر پیامدی ادامه می‌دهیم، از جمله برای سناریوی خروج بدون توافق بریتانیا از اتحادیۀ اروپا. با این رای خطر خروج بی‌قاعدۀ بریتانیا افزایش یافت آن هم در حالی که مایل به وقوع چنین چیزی نیستیم... این توافق بهترین توافق ممکن و تنها راه برای اطمینان از خروج قاعده‌مند بریتانیا از اتحادیه اروپا بود.»

ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا ضمن ابراز تاسف از رای منفی مجلس عوام بریتانیا به توافق لندن و بروکسل، از بریتانیا خواست تا در اولین فرصت ممکن موضع و اهداف خود را در موضوع برگزیت رای اتحادیه اروپا روشن کند. او تاکید کرد که فرصت زیادی برای بریتانیا باقی نمانده است.

بلافاصله پس از اعلام نتیجۀ رای عدم اعتماد به طرح ترزا می، جرمی کوربین رهبر حزب کارگر بریتانیا طرح برگزاری جلسه رای عدم اعتماد به خانم نخست‌وزیر را نیز رسما تقدیم مجلس عوام کرد. قرار است بحث در این باره از فردا در مجلس عوام آغاز شود.

توافق نخست وزیر انگلیس با اتحادیه اروپا که پس از دو نیم سال مذاکرات پیچیده و پرفراز و نشیب به مجلس ارائه شد در پارلمان نیز پس از پنج روز بررسی شب گذشته در حالی رد شد که دو رکورد منفی جدید را نیز برای حزب حاکم محافظه کار رقم زد.

با توجه به اینکه شمار زیادی از نمایندگان حزب حاکم محافظه کار نیز به این توافق رای منفی دادند بزرگترین مخالفت های درون حزبی نیز ارزیابی و از این جهت نیز رکورد جدیدی به ثبت رسیده است.

گفته شد "میشل بارنیه" نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات برگزیت نیز برنامه های فردای خود را لغو کرده است که از این اقدام وی به عنوان آمادگی برای ادامه گفتگوها با نماینده انگلیس یاد می شود.

ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا، بعد از ردشدن توافقنامه برگزیت در پارلمان انگلیس، در پیامی در توئیتر نوشت: «از انگلیس می خواهم هر چه زودتر مقاصد خود را روشن کند. وقت تقریبا تمام شده است.» «خطر خروج توام با بی نظمی انگلیس افزایش یافته است.»

در همین حال وزیر بهداشت انگلیس گفت: پارلمان روز چهارشنبه درخواست سلب اعتماد از دولت ترزا می را به رأی می گذارد.

همچنین شبکه تلویزیونی العربیه گزارش داد: "حزب اتحادگرای دموکراتیک" ایرلند شمالی در رأی گیری سلب اعتماد از ترزا می در پارلمان انگلیس شرکت نمی کند.

خبرگزاری رویترز نیز گزارش داد: حدود 100 نماینده در پارلمان انگلیس صبح روز چهارشنبه برای برگزاری دومین همه پرسی بر سر برگزیت تلاش خواهند کرد و نمایندگان پارلمان انگلیس در حال آماده سازی طرحی برای به تاخیر انداختن فرایند خروج از اتحادیه اروپا هستند.

این طرح بعد از آن پیگیری شد که ترزا می نخست وزیر انگلیس نتوانست توافقنامه برگزیت را به تصویب پارلمان برساند.برخی از وزرای ارشد دولت وی در تماس با رهبران کسب و کار در این کشور گفتند ممکن است تاریخ 29 مارس به عنوان روز خروج از اتحادیه اروپا به تعویق بیفتد.

پیش بینی مکرون

رئیس جمهور فرانسه در مراسم آغاز گفتگوی بزرگ ملی تاکید کرد در خروج بدون توافق انگلیس از اتحادیه اروپا بازنده اصلی انگلیسی ها هستند.

به گزارش رویترز؛ امانوئل مکرون در مراسم آغاز گفتگوی بزرگ ملی در گران بورگترولد در شمال فرانسه در مورد خروج انگلیس از اتحادیه اروپا گفت نخستین گزینه این است که برای خروج انگلیس از اتحادیه اروپا توافقی حاصل نشود. در این صورت انگلیسی ها نخستین بازنده خواهند بود. در این شرایط آنها باید دوره انتقال را تمدید کنند و به هر شکل ممکن در مورد روابط آینده مذاکره کنند. من به طور رسمی به شما می گویم که در چارچوب این روابط آینده از منافع صیادان دفاع خواهد شد.

مکرون گفت گزینه دوم این است که آنها به ما می گویند تلاش می کنند توافقی را که می توانند با اروپا داشته باشند بهبود دهند و روی آرا نیز بازنگری کنند. اما من این طور فکر نمی کنم زیرا ما هرکاری که می توانستیم برای دستیابی به توافق انجام دادیم. ما نمی توانیم برای حل مشکلات سیاست داخلی انگلیس کاری کنیم. ما باید از منافع اروپایی ها دفاع کنیم.(اینجا)

گزینه سوم هم به دست آوردن زمان بیشتر است. آنها از ما خواهند خواست مهلت بیشتری داشته باشند تا بتوانند در مورد برخی مسائل بار دیگر مذاکره کنند. آنها می خواهند زمان بیشتری به دست آورند تا احتمالا انتخابات پارلمان اروپا را پشت سر بگذارند تا بتوانند منافعی به دست آورند.

این در حالی است که رهبران اروپایی منتظر بودند تا نمایندگان انگلیسی به طرح نخست وزیر کشورشان رای مثبت بدهند اما زمانی که با پاسخ منفی مواجه شدند در شبکه اجتماعی توئیتر از وضعیتی که روابط بروکسل و لندن را دچار ابهام بیشتر می کند ابراز ناخرسندی کردند.(اینجا)

در ادامه واکنش ها به شکست خانم می، «سباستین کورتس» صدراعظم اتریش نیز در توئیتر موضع خود را اعلام کرد و نوشت: از نتیجه ای که در مجلس عوام در لندن حاصل شد، متاسفم. در هر صورت، در خصوص توافقنامه خروج، دوباره مذاکره نخواهد شد.

«پدرو سانچز» نخست وزیر اسپانیا نیز قرار است امروز در پارلمان اروپا در استراسبورگ فرانسه سخنرانی کند هشدار داد که خروج ناگهانی انگلیس از اتحادیه اروپا یک «فاجعه» برای انگلیس خواهد بود و برای اتحادیه نیز تاثیر «منفی» دارد.

هر چند برخی سران اروپایی گفته اند که در مورد توافقنامه خروج انگلیس دوباره مذاکره نخواهند کرد اما برخی کشورهای دیگر موضعی خلاف آن اتخاذ کرده اند. دولت ایرلند از انگلیس خواسته است تا پیشنهادهای خود را مطرح کند.

برخی کشورها مانند بلژیک، دانمارک و لوکزامبورگ گفته اند آماده سناریوی موسوم به بدون توافق هستند.

«خاویر بتل» نخست وزیر لوکزامبوگ نیز در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «ما به یک نقشه روشن و سریع برای ادامه مسیر نیاز داریم.» وی تاکید کرد که کشورش برای کاهش زیان ناشی از عدم توافق آماده می شود.

اما «گای ورهوفشتات» که از جانب پارلمان اروپا در مورد برگزیت مذاکره می کند، از نمایندگان انگلیسی خواست بگویند که چگونه توافقی می خواهند. وی که پیش تر نخست وزیر بلژیک بوده است، در توئیتر نوشت: حالا زمان آن است که نمایندگان انگلیسی بگویند چه می خواهند. در عین حال، باید از حقوق شهروندان محافظت شود.

لندن در بهت

خبرگزاری ایرنا در گزارشی به موضوع داغ برگزیت پرداخته است: پیش‌ از این، دولت «رمزی مک‌دونالد» در سال 1924 با اختلاف 166 رأی از پارلمان شکست خورد و انتخابات سراسری آغاز شد. جیمز کالاگان هم در سال 1979 با اختلاف 89 رأی و استنلی بالدوین در سال 1924 با اختلاف 77 رأی از پارلمان شکست خوردند. (پرونده تاریخی برگزیت را اینجا بخوانید.)

اگرچه به لحاظ قانونی، « می» نیازی به رأی موافق پارلمان نداشت تا توافقنامه برگزیت را اجرا کند، اما در شرایط حساس کنونی که شکاف عمیقی در میان سیاستمداران و افکار عمومی درباره آینده برگزیت وجود دارد، او بیش از هر چیز به پشتوانه پارلمان نیاز دارد تا ادامه روند خروج از اتحادیه اروپا را بااراده قوی‌تری دنبال کند.

بیشتر نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که نوسانات اقتصادی ناشی از برگزیت در دو سال گذشته، رأی مردم انگلیس را درباره خروج از اتحادیه اروپا تغییر داده و آن‌ها خواستار برگزاری مجدد همه‌پرسی برگزیت هستند. تحلیل گران بر این باورند که قفل بن‌بست برگزیت تنها با کلید رأی مردم باز می‌شود. با این‌حال «ترزا می» که از سوی بسیاری از نزدیکانش به یک‌دندگی مشهور است، بارها مخالفت خود را با برگزاری همه‌پرسی مجدد اعلام کرده و تأکید دارد که دولت به اجرای رأی سه سال پیش مردم مبنی بر خروج از اتحادیه اروپا متعهد است.

اما اگر دولت رأی اعتماد نیاورد تمام معادلات به هم می‌ریزد و نخست‌وزیر 14 روز فرصت خواهد داشت تا رأی اعتماد پارلمان را کسب کند، در غیر این صورت انتخابات سراسری آغاز خواهد شد. این در حالی است که در هفته گذشته خانم می بار دیگر از مجلس رای اعتماد گرفت تا در مقام نخست وزیری باقی بماند. (اینجا)

« می» پیش‌تر گفته بود که قبل از برگزاری انتخابات سراسری سال 2022 از مقام خود کناره‌گیری خواهد کرد، به همین خاطر به نظر می‌رسد که او آمادگی دارد تا در صورت رأی عدم اعتماد پارلمان، دولت جدیدی را تشکیل دهد.

در عین‌حال او در ماه‌های اخیر فشار زیادی را پس از استعفای تعدادی از وزرای کابینه در مخالفت با برنامه دولت برای خروج از اتحادیه اروپا تحمل کرد و ممکن است بعد از پایان رأی‌گیری، از مقام خود کناره‌گیری کند. در چنین حالتی انتخابات داخلی حزب محافظه‌کار آغاز شده و رهبر جدید با در اختیار داشتن اکثریت کرسی‌های پارلمان، نخست‌وزیر خواهد شد.(اینجا)

برخی از نشریات انگلیسی از هم‌اکنون به بررسی گزینه‌های احتمالی برای جانشینی «ترزا می» پرداخته‌اند. در میان آن‌ها نام افرادی همچون بوریس جانسون وزیر امور خارجه اسبق انگلیس، دیوید دیویس وزیر اسبق برگزیت، جرمی هانت وزیر امور خارجه و امبر راد وزیر کشور به چشم می‌خورد.

به هر شکل، درصورتی‌که پارلمان به دولت «می» رأی اعتماد ندهد، نخست‌وزیر هر که باشد دولت جدیدی را تشکیل خواهد داد که بایستی به تائید پارلمان برسد. اما اگر ظرف چهارده روز دولت جدید انگلیس معرفی نشود، انتخابات سراسری آغاز خواهد شد.

نبود اجماع بر سر سرنوشت برگزیت

بارأی مخالف پارلمان انگلیس به توافقنامه پیشنهادی برگزیت، دولت موظف است تا ظرف سه روز آینده برنامه دوم خود را برای ادامه روند برگزیت ارائه دهد. «ترزا می» در دو سال گذشته بخش زیادی از اعتبار خود را خرج دست‌یابی به توافقنامه برگزیت کرد و شاید در محاسبات خود کمترین احتمال را به رأی مخالف پارلمان اختصاص داده بود.

او اینک به‌صورت پیش‌فرض به دنبال چانه‌زنی با اتحادیه اروپا خواهد بود تا در فرصت باقیمانده به خروج رسمی انگلیس از اتحادیه اروپا، امتیازهای بیشتری را برای بهبود توافقنامه برگزیت کسب کند. حزب کارگر هم امیدوار است با پس گرفتن سکان دولت از چنگ محافظه‌کاران، رهبری مذاکره با اروپا را بر عهده بگیرد.

درواقع، کمتر از 74 روز مانده به خروج رسمی انگلیس از اتحادیه اروپا، هیچ‌یک از احزاب سیاسی برنامه مشخص و از همه مهم‌تر اجماعی بر سر آینده برگزیت ندارند.

آرایش کنونی پارلمان انگلیس به‌گونه‌ای است که گروهی از نمایندگان مجلس خواستار توافق بهتر با اروپا هستند، درحالی‌که طرفداران برگزیت هیچ اعتقادی به توافق با اروپا ندارد. برخی از نمایندگان مجلس هم خواهان توقف برگزیت و ادامه عضویت این کشور در اتحادیه اروپا هستند که این تشتت آراء کار برای نخست‌وزیر را به ‌شدت دشوار کرده است.

فیلیپ هاموند، وزیر دارایی انگلیس شامگاه سه‌شنبه در جمع فعالان اقتصادی از احتمال تمدید مهلت قانونی خروج انگلیس از اتحادیه اروپا به‌عنوان یکی از گزینه‌های محتمل خبر داد. او درعین‌حال احتمال برگزاری مجدد همه‌پرسی برگزیت را رد و عنوان کرد که آخرین همه‌پرسی سه سال پیش، دو سال زمان برد تا به نتیجه برسد.

نشریه گاردین روز چهارشنبه در سرمقاله خود نوشت: در شرایط کنونی هیچ اجماعی بر سر طرح جایگزین توافقنامه برگزیت دیده نمی‌شود و این مساله می‌تواند به فاجعه خروج انگلیس بدون دست‌یابی به توافق از اتحادیه اروپا منجر شود.

این نشریه عامل اصلی رأی مردم انگلیس به خروج از اتحادیه اروپا در همه‌پرسی سال 2016 را اختلافات طبقاتی در داخل کشور نسبت داد و تصریح کرد که این مساله ربطی به عضویت در اتحادیه اروپا نداشت، چنانچه اکنون خروج از آن‌هم چاره کار نخواهد بود.

انگلیس قصد دارد تا 29 ماه مارس از اتحادیه اروپا خارج شود و به عضویت 40 ساله خود در این اتحادیه پایان دهد. بااین‌حال کیفیت خروج این کشور از اتحادیه اروپا، اصلی‌ترین سؤالی است که رهبران اروپا هم برای شنیدن پاسخ آن منتظر هستند.

چه اتفاقی می‌افتد؟

با رای منفی مجلس عوام بریتانیا به طرح مورد توافق دولت محافظه‌کار ترزا می و اتحادیه اروپا، کار برای خروج آسان بریتانیا گره خورد. شبکه خبری یورونیوز سناریوهای پیش رو پس از این رای «تاریخی» را بررسی کرده است؛

در درجه اول و آن چه که احتمال آن می رود خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بدون کسب توافق است و به این بدان معنی است که بریتانیا تمام منافع مشترک خود با اتحادیه اروپا را از دست خواهد داد.

به جز محافظه کاران حامی برکسیت بدون توافق حزب کارگر و حزب ملی اسکاتلند نیز مخالفت خود را با توافق جدید اعلام کرده است. البته این دو حزب خواهان برگزاری همه پرسی دوباره برگزیت هستند.

پیشتر اعضای تندروی هم حزبی ترزا می سعی کردند تا با طرح رای اعتماد می را از قدرت برکنار کنند که البته با دو رای کمتر موفق به انجام این کار نشدند.

بریتانیا حالا حدود ۲۱ روز برای نشان دادن آخرین برنامه خود برای خروج با توافق از اتحادیه اروپا فرصت دارد. هواداران بازگشت می‌گویند باید با برگزاری یک رفراندوم جدید در همین بازه زمانی، امکان اظهار نظر دوباره شهروندان را درباره عضویت در اتحادیه، فراهم کرد. نه احزاب سیاسی و نه اتحادیه اروپا روی خوشی به این پیشنهاد نشان نداده اند.

نخست اما به نظر نمی رسد که این محافظه کاران تندرو بتوانند نظر رقبای اصلی یعنی اعضای حزب کارگر در پارلمان بریتانیا را جلب کنند.

به این ترتیب معلوم نیست که پس از رای مجلس محدوده‌های زمانی برای اجرای همه پرسی مجدد و یا اجرای برگزیت بدون توافق کجا قرار می گیرند. این موضوع در حالی رخ می دهد که برگزیت در پایان ماه مارس سال جاری میلادی یعنی کمتر از سه ماه دیگر نهایی می شود.

در شرایط فعلی به نظر می‌رسد ترزا می باید از پست نخست وزیری استعفا بدهد یا با رای عدم اعتماد نمایندگان، برکنار شود. به این ترتیب او از رهبری حزب محافظه کاران نیز کنار می رود باید برای ۱۲۴ هزار عضو این حزب انتخابات مجدد رهبری برگزار شود و احتمالا ترزا می یکی از کاندیداها خواهد بود. به نخست وزیر تشکیل شود.

این در حالی است که اگر قانونگذاران به نخست وزیری ترزا می رای عدم اعتماد دهند، راه برای انتخابات تازه باز خواهد شد.

تصاویری از تجمع مخالفان و موافقان برزگیت مقابل پارلمان/ رویترز و یورونیوز