انجام صحیح و بموقع این اقدامات، مستلزم بکارگیری مدیران و مسئولانی کارآزموده در حوزه های مختلف آب، عمرانی و مدیریتی برای ایجاد تیم های فنی پیش از بحران، حین بحران و پس از بحران، به منظور پایش منظم تحولات جغرافیایی و اقلیمی ، توزیع مناسب امکانات در مواقع بحرانی و همچنین مطالعات دقیق، همراه با پردازش اطلاعات صحیح، برای به حداقل رساندن خسارات سیل در استان است.
نبود زیرساختهای مناسب و برنامه ریزی دراز مدت
بدلیل نبود زیرساختهای مناسب و برنامه ریزی دراز مدت، همچنان که امروز مهار سیلاب سرکش در لرستان و خوزستان، اصلی ترین دغدغه ی مدیریت بحران در این دو استان شده است، چندی پیش، بروز خشکسالی‌های پی‌درپی در سال‌های اخیر که در زمان خود دسترسی به آب را با بحران شدیدی مواجه نموده بود، باعث شد اولویت اول منطقه چهار کشور در نشست استانداران، "بحران بی آبی" باشد. به‌طوری که تأمین آب قابل دسترس و مطمئن برای مصارف مختلف، یکی از چالش‌های مهم محسوب شده و توسعه اقتصادی و اجتماعی را در برخی نقاط با مشکل مواجه می نمود.
سیل خانمان برانداز
سیل خانمان برانداز در استان لرستان، نه تنها باعث خسارات بسیار سنگینی به زیرساختها ، محورهای مواصلاتی، خطوط ریلی، زمین های کشاورزی، خانه و لوازم زندگی مردم، اثرات مخرب زیست محیطی و تخریب اکوسیستم ها، ورود پسابهای صنعتی، شهری و کشاورزی، آلوده شدن منابع آب و صدها مورد دیگر شد بلکه عدم ایجاد سدهای مناسب در مسیر این سیلاب، نتوانست سهم زیادی از این حجم انبوه آب را برای مصارف مختلف در استان حفظ کند!
سیل لرستان، گرچه با تخریب پل ها وخانه ها در مسیر خود، راهش را باز می کرد، اما در آنجا که باید، اندوخته نمی شد و در نتیجه مردمی که خسارت ورود این مهمان ناخوانده را پرداخته اند، از محاسن آن نیز بهره ی لازم را نخواهند برد.
اهمیت سیلاب و بروز سیل و حجم بالای خسارت‌های ناشی از آن به حدی قابل توجه است که تقریباً اغلب سدهای ساخته شده در کشور، علاوه بر تأمین پایدار آب، برای کنترل سیل نیز طراحی شده اند و اصولاً یکی از اهداف اصلی سدسازی ، کنترل سیلاب و کاهش مخاطرات و خسارات ناشی از آن می باشد.
پل‌های احداثی در استان
پل های احداثی در لرستان نیز همانند سدها از اهمیت ویژه ای برخوردارند.امروزه با رشد قابل توجه دانش پلسازی در سطح دنیا ، مطالعات دقیقی برای طراحی و احداث پل های فلزی و بتنی، با دوام و پایائی بالا، انجام می گیرد. در کشور ما نیز که از قدیم الایام در استان هایی همچون لرستان، پل های قوسی شگرفی ساخته شده، امروز نیز پروژه های الگو و مورد قبولی خصوصاً در سازه های بتنی، احداث شده و یا در حال اجرا می باشد.
هرچند پاشنه آشیل در صنعت ساختمان، همواره عدم استفاده از مجریان ذی صلاح یا فقر آموزش صحیح برخی عوامل تأثیرگذار و ناآشنائی ایشان با تکنولوژی های روز دنیا در این صنعت بوده و گاهاً عدم نظارت دقیق، علمی و دانش محور، از ابتدا تا انتهای پروژه های عمرانی، باعث برخی کاستی ها در اجرا می گردد( آنچنانکه تخریب برخی پل های جدید الاحداث در سیل اخیر استان لرستان، که با کمال تأسف، کمتر از دوسال از سن آنها می گذرد وبا ناتوانی در مقابل سیل اخیر، باعث زیان به جان و مال مردم شده اند )، اما پل های جدیدی نیز بر رودهای خروشان استان ایجاد شده است که در این بحران ، با سربلندی در آزمون سیل اخیر، باعث تسهیل در انتقال مردم و عملیات امدادی گردیدند.
بررسی دلایل تخریب این پل ها از حوصله این مقاله خارج بوده و طبق اخبار منتشره توسط مراجع ذی صلاح در حال پیگیری است، اما آنچه امروز اهمیت خود را بیش از پیش نشان می دهد، رفتار دولتمردان در استان های حادثه خیزی همچون لرستان، با متخصصان دلسوز و بی چشمداشتی است که با وجود رزومه های بسیار قوی در انجام کارهای اجرائی و مشاوره ای در سایر استان های کشور، هیچگاه از اقدامات فی سبیل الله و عام المنفعه آنان برای ساخت لرستان ایمن در برابر سیل و ایمن در برابر زلزله استفاده نمی شود!
تعلل در احداث سدها
گرچه با اغماض از تعلل های صورت گرفته در احداث سدهای مختلفی همچون آبسرده، شبیخون، معشوره، زیبا محمد، تاج امیر، و مخملکوه می توان گفت دولت در ایجاد سیل و بارندگی های اخیر مقصر نیست! اما گروه زیادی از متخصصین ، به دقت رفتار دولتمردان در تکمیل سریع و دقیق پروژه های ناتمام استان را رصد می کنند و بر این باورند که عدم نظارت صحیح بر کیفیت اجرای پروژه های ناتمام و بی توجهی به تکنولوژی های روز دنیا و بی مهری به متخصصین امر، قطعاً در حوادث احتمالی آینده، نگاه ها را معطوف مدیران فعلی استان خواهد نمود.
امروز همگی اذعان داریم که آحاد مردم انقلابی و جهادگر لرستانی بصورت خودجوش، پا به پای مسئولین، کمر همت برای سازندگی لرستان بسته اند و وظیفه دولتمردان، توجه به استفاده از تجارب متخصصین آگاه در زمینه های مختلف و نیز مطالعات دقیقتر نسبت به توپوگرافی منطقه پیش از تعیین پیمانکاران و عوامل نظارتی است.
در پایان، از آنجا که حجم گسترده و انبوه خسارات سیل اخیر در روستاها و شهرهای استان، بالغ بر هزاران میلیارد تومان برآورد شده است و بی شک دولت نخواهد توانست بسرعت این خسارات را جبران کند، لازم است مجمع نمایندگان استان یک صدا و بطور واحد، پیگیر تأمین بودجه بازسازی استان، از "صندوق توسعه ملی " باشند. ضمن اینکه توجه شهرداران شهرهای در معرض سیل به بازنگری در طرح های جامع و تفصیلی شهرها و اصلاح و اقدام به جابجائی منازل مورد تهدید جهت استقرار در زمین های امن در برابر سیل و زلزله، از ضروریات مدیریت شهری پس از این بحران است.
* نماینده انجمن بتن ایران در استان لرستان
۴۶
نظر شما