تهران به نفع پکن رأی می‌دهد؟

به همین خاطر دولت چین روز یک‌شنبه تمام سفرای کشورهای اسلامی را فراخواند و با آنان در این باره صحبت کرد. از کشور ایران نیز به علت عدم حضور سفیر در پکن، کاردار سفارتخانه راهی دستگاه دیپلماسی چین شد. در همین حال، وزرای خارجه چین و ایران نیز تلفنی با یکدیگر درخصوص وقایع اخیر علیه مسلمانان چین صحبت کردند. در همین باره با یک فرد آگاه در وزارت خارجه ایران گفت‌وگو کرده‌ایم:

از قرار معلوم دولت پکن تلاش داشته تا اجلاس امروز را کنسل کند. در این رابطه چه درخواستی از ایران مطرح کردند؟
وزیر خارجه چین از آقای متکی خواسته بود تا ایران در کنفرانس کشورهای اسلامی بیانیه‌ای ندهد اما ایران تأکید کرد که ما فقط یک عضو هستیم بنابراین نمی‌توانیم تصمیم کلی سازمان را تغییر دهیم.

اینکه چین از ایران درخواست شرکت نکردن در اجلاس را مطرح می‌کند و تهران می‌پذیرد، درست است؟
فقط می‌توانم بگویم که ما حتماً در سطح سفیر در این اجلاس حضور خواهیم داشت.

افکار عمومی ایران نمی‌تواند این دوگانگی برخورد با وقایع تلخ چین و آلمان را بپذیرد! علت این تفاوت رویکرد دستگاه دیپلماسی چیست؟
به هر حال آنچه در آلمان اتفاق افتاده نماد و سمبلی است از یک جریان بسیار نیرومند ضداسلام و ضدمسلمان‌ها اما آنچه در ایالت سین‌کیانگ رخ داد، حادثه منطقه‌ای و قومی بوده و درگیری محلی محسوب می‌شود که در گوشه و کنار دنیا تکرار می‌شود. اتفاق آلمان را مسئله یک زن نمی‌دانیم بلکه نوعی جریان اسلام‌ستیزی است اما اتفاق رخ داده در چین را نمی‌توان موضوعی علیه اسلام و مسلمان تلقی کرد.

اینکه درصدد سرکوب مسلمانان در چین هستند ضداسلام نیست؟
این جریانی است در منطقه. خیلی از این اتفاقات هم رخ داده مثلاً در پاکستان که دو گروه از مسلمان‌ها (طالبان و غیرطالبان) درگیرند اما کسی کشتار طالبان را اسلام‌ستیزی نمی‌داند و این نکته ظریفی است.

اما درباره آلمان کار به احضار سفیر می‌کشد.
احضار سفیر لزوماً تنش با دولت آلمان نیست بلکه مقابله با جریانی است به اسم اسلام‌ستیزی. لذا ما هم رابطه‌مان را با این کشور آزادانه ادامه می‌دهیم. البته دولت آلمان هم ممکن است بخشی از این جریان باشد.
در سیاست واقع‌بینی، آینده‌نگری و چندبعدی‌ نگریستن به موضوع باید همیشه لحاظ شود.

پس چرا دستگاه دیپلماسی ما بعد از سکوت طولانی‌مدت اخیراً فعال شده؟
ما وظیفه خودمان را از اول در این‌باره انجام داده‌ایم اما کاش می‌شد همه‌چیز را گفت. یکی از مشکلات اصلی ما این است که اجازه بازگو کردن بسیاری از کارهایی که انجام می‌دهیم یا حتی نمی‌توانیم انجام دهیم را نداریم.

نتیجه مذاکرات متکی با همتای چینی‌اش چه بود؟
طبعاً نتیجه‌اش فوراً مشخص نمی‌شود اما در سازمان کنفرانس اسلامی این مسائل بازگو می‌شود و به زودی نتایج رایزنی وزارت خارجه چین با تک‌تک سفرای کشورهای اسلامی را خواهیم دید.