تجاوز ترکیه به خاک سوریه درواقع قواعد بازی موجود در بحران سوریه را به شدت تغییر داد و بار دیگر بحران سوریه که میرفت به نقطه پایانی برسد، دستخوش یک بحران جدیدی شد.
دولت ترکیه به نظر میرسد که در یک توافق سرّی با آمریکا در صدد برآمده تا ساختار جمعیتی در شمال شرق این کشور تغییر دهد و یک کمربند امنیتی پایدار در مرزهای مشترک خود با سوریه ایجاد کند. با توجه به اینکه کردهای سوریه طی بحران هشت ساله این کشور توانستند به مقابله با گروهکهای تروریستی داعش و جبهه النصره بپردازند، به یک نیروی بومی قدرتمندی در شمال شرق سوریه تبدیل شدند.
دولت بشار اسد نیز به نیروهای حزب دموکراتیک سوریه وعده داد که در پایان بحران این کشور کلیه حقوق کردهای سوریه را از جمله موضوع خودگردانی کردها را به رسمیت خواهد شناخت. این امر نگرانیهایی برای دولت رجب طیب اردوغان به وجود آورد فلذا آمریکا که طی چهار سال اخیر نیازهای تسلیحاتی کردهای سوریه را تامین میکرد، در یک دادو ستد پشت پرده با دولت ترکیه به صورت ناگهانی نیروهای خود را از شرق فرات خارج کرد. لذا دولت رجب طیب اردوغان به بهانه اسکان آوارگان و پناهندگان سوری ولی در حقیقت برای تغییر ساختار جمعیتی سوریه، به عمق خاک این کشور پیشروی کرد.
به همین دلیل به نظر میرسد که تجاوز ترکیه به عمق خاک سوریه نوعی تقابل سیاسی بین ترکیه و جامعه جهانی بهوجود خواهد آورد زیرا اقدامات نظامی ترکیه در خاک سوریه نقض کامل قوانین بینالمللی تلقی میشود. اگر ترکیه سریعا از خاک سوریه خارج نشود، قطعا نیروهای دموکراتیک خلق سوریه با سازماندهی خود یک جنگ فرسایشی را بر ارتش ترکیه تحمیل خواهد کرد که سالها ادامه خواهد یافت. این امر به تضعیف امکانات نظامی ارتش ترکیه منجر خواهد شد و این کشور را در منطقه و جهان دچار انزوای سیاسی خواهد ساخت.
از سوی دیگر بحران دیگری که شرایط منطقه را دگرگون کرد، حمله موشکی به کشتی نفتکش ایرانی در دریای سرخ بود. اگرچه هنوز مشخص نیست چه کسی عامل این حمله موشکی به کشتی ایرانی است، اما به نظر میرسد که طرف سومی قصد دارد تا در آستانه سفر عمرانخان، نخست وزیر پاکستان به تهران برای میانجیگری بین تهران و ریاض این سفر را تحتالشعاع قرار دهد. طبیعی است ایران با هوشمندی و تأنی سعی خواهد کرد که عوامل پشت پرده این حمله موشکی را شناسایی کند.
* تحلیلگر مسائل بینالملل
* منتشر شده در روزنامه آرمان ۲۰ مهر۹۸
نظر شما