دیاب قفل های اقتصاد و سیاست را در لبنان باز خواهد کرد؟

مهسا مژدهی: برخلاف حدس و گمان ها سعد حریری نخست وزیر لبنان نشد و به جای او«حسن دیاب» سیاستمدار سنی مذهب دیگری جای او را گرفت تا فرمان حکومت را به دست بگیرد و کشتی به گل نشسته اقتصاد و سیاست در لبنان را سر و سامان دهد. اما معترضان هنوز معتقدند مشکلات عدیده ای که لبنان با آن دست و پنجه نرم می کند، به این آسانی و با عوض شدن سیاستمداران حل نخواهد شد.

حسن دیاب کیست ؟

دیاب به عنوان نامزد مورد نظر حزب الله لبنان شناخته می شود. او پیش از این وزیرآموزش و پرورش کشور لبنان بود و بعد در دانشگاه های این کشور تدریس می کرد. حالا شانس در خانه او را زده و سعد حریری می گوید دیگر قصد ندارد در دولت وظیفه ای به عهده بگیرد و نوبت به دیاب رسیده است.او مردی شصت ساله است و ازنظر سیاسی با تجربه تر از سعد حریری به حساب می آید. او خودش را وزیر تکنوکرات غیرحزبی می خوانداما نجیب میقاتی مردی که دیاب در زمان او، وزیر خارجه لبنان بود گفته که بعید می داند که این فرد بتواند در شرایط اقتصادی و سیاسی فعلی بحران را در لبنان مدیریت کند. البته این گفته های میقاتی عجیب نیست وقتی بدانیم که او حامی سرسخت سعد حریری بوده است. او حالا از مجموع 128 رای پارلمان، 69 رای را به خوب اختصاص داد و رفت تا کابینه اش را تشکیل دهد. او می گوید کابینه اش قرار است طیف وسیعی را پوشش دهد.

دیاب به رابطه خوب با حزب الله لبنان، امل و ایران شناخته می شود. او زمانی که وزیر اموزش و پرورش بود از ایران به عنوان تجربه ای موفق در زمینه آموزش یاد می کرد که باید تجاربش را به لبنان انتقال دهد. روزنامه های عربی حالا با روی کارآمدن دیاب از او چهره مردی عمل گرا را به نمایش گذاشته اند. او با شعار وحدت ملی به میان آمده، خودش سنی است و با گروه های شیعی ارتباط خوبی دارد و از سوی مسیحی ها هم مورد تائید است.

واکنش ها به یک انتخاب

اما انتخاب حسان دیاب با واکنش‌های بسیاری مواجه شده است. وفیق ابراهیم کارشناس مسائل استراتژیک گفت که انتخاب دیاب بدون دخالت خارجی اهمیت این انتخاب را نشان می دهد.او شخصی دانشگاهی و تکنوکرات است که این با خواسته های مردم همسو است، وی شخصیت‌های متخصص را برای دولتش انتخاب خواهد کرد.

دکتر نسیب حطیط؛ کارشناس مسائل سیاسی لبنان هم این انتخاب را یک پیروزی برای لبنان و محور مقاومت دانست و گفت که این انتخاب دارای پیامدهای سیاسی مثبت به ویژه پس از دو ماه از آغاز تظاهرات در لبنان است.وی افزود: دیاب می خواهد با همه جناح‌های سیاسی کار کند و کشور را نجات دهد لذا انتخاب وی بسیار حساس و دقیق بود به ویژه که توانست نسبت بالایی از آراء را به خود اختصاص دهد و بسیاری از احزاب و حرکت مردمی را با خود همراه کند.

در همین باره روزنامه الاخبار لبنان نوشتکه حزب الله لبنان و همپیمانان آن به واسطه انتخاب حسان دیاب در واقع اقدامات اخیر آمریکا برای انتخاب نواف سلام را ناکام گذاشتند، به نحوی که حزب‌الله مانع از شکل گیری دولتی متخاصم با مقاومت در لبنان شد.

جریان ۸ مارس در واقع پیامی را به همه ارسال کرد که کلید حل و فصل معادلات سیاسی به دست محور آمریکایی و عناصر لبنانی وابسته به آن نیست. همچنین این جریان با انتخاب دیاب که گویا با مشورت سعدالحریری انتخاب شده نشان داد که به دنبال انتخاب شخصیتی جنجال برانگیز نیست؛ چرا که دیاب از هیچ پیشینه خصومت سیاسی با گروه‌های لبنانی برخوردار نیست

نخست وزیر جدید نظر مردم را جلب خواهد کرد؟

دیاب فردی حزبی نیست و فردی دانشگاهی است. دستش به فسادهایی که مردم را ذله کرده است آلوده نبوده و می گوید کابینه ای را تشکیل خواهد داد که همه را در بر بگیرد.در لبنان او کاندیدای حزب الله و امل خوانده می شود و در پارلمان پشتیبانی 27 عضو سنی پارلمان را به طور کامل ندارد و نگرانی هایی هست که شاید او در تعامل با این اعضای کابینه به مشکلاتی دچار شود. در شرایط فعلی لبنان هرگونه تنش و آشفتگی در دولت و پارلمان می تواند به ضرر این کشور تمام شود. از سوی دیگر در خارج از لبنان این روزها حزب الله مورد حملات شدید غربی ها قرار دارد. به همین دلیل برخی نگرانی ها هم وجود دارد که با تشکیل کابینه دیاب، لبنان که نیازمند کمک های خارجی است، دیگر از این کمک ها برخوردار نشود یا غربی ها و حتی کشورهای عربی از کمک های مالی و نظامی به این کشور خودداری کنند یا دست کم کمک هایشان را به حداقل برسانند. در چنین شرایطی بحران مالی که این روزها مشخص شده در شدیدترین نوع خود از زمان جنگ داخلی تا کنون است، پیچیده تر خواهد شد.

اما از نظر سیاسی دیاب احتمالا خواهد توانست نظر مردمی که در خیابان ها هستند را جلب کند. او پرونده ای پاکتر از هر گزینه دیگری در سیاست لبنان دارد. در فساد های مالی و ثروت اندوزی های مقامات در بیروت دستی نداشته و به موضوع اموزش بیش از هر چیز دیگری اهمیت می دهد. اما سوال این است که تنها با حمایت معترضان دیاب می تواند اوضاع را رو به راه کند؟ برخی ناظران می گویند سعد حریری تنها گزینه ای بوده که می توانسته حمایت کشورهای خارجی را جلب کند تا با سرمایه گزاری سیاسی و اقتصادی در این کشور به لبنان برای خروج از بحران کمک کنند. اما دیاب برخلاف حریری نگاهش به سوی غرب برای جلب حمایت ها نیست و ارتباطی هم با کشورهای قدرتمند عربی ندارد.او به استقلالش می بالد و همین امر است که دیاب را به گزینه مناسبی برای مردم تعیین کرده. اما ناظران نگران هستند که مشکلات سیاسی بعد از حضور او در مقام نخست وزیری وارد جنبه دیگری شود و لبنان از نظر سیاسی وارد یک دوره انزوا شود.

اعتراضات لبنان در دو هفته گذشته وارد فاز خشونت آمیز شده و خبرهای درگیری های جسته و گریخته بسیاری را نگران کرده است. در ساختار کشوری مثل لبنان هرگونه اختلاف طولانی مدت می تواند عواقب بدی برای کشور داشته باشد. طرفداران دیاب می گویند، او اگر بتواند مردم را با بی طرفی و پاکدستی اش به خانه بفرستد فضا برای ایجاد اصلاحات اقتصادی و سیاسی باز خواهد شد. به ویژه آنکه او احتمالا به دنبال استفاده از چهره های سنتی و بدنام سیاسی با پرونده های قطور فساد مالی نیست. این موضوعی است که ضرورت ظهور سیاستمداری مثل دیاب را در لبنان نشان می دهد.

312/ 23