چرا سعودی برآشفته است؟

به خصوص این که ابتکار ماهاتیرمحمد نخست وزیر مالزی برای برگزاری اجلاس کوالالامپور با استقبال ویژه قطر و ترکیه برگزار شده است. دو کشوری که در حال حاضر روابط خوبی با عربستان سعودی ندارند و به نوعی جزء رقبای ریاض به شمار می روند. یکی دیگر از اتفاقات جنجالی در همین راستا حضور نیافتن عمران خان در اجلاس کوالالامپور بود که عربستان با فشارهایش مانع حضور نخست وزیر پاکستان در این اجلاس شد. پاکستان کشوری است که به کمک های مالی نیاز دارد و با توجه به جمعیت کارگری که در عربستان و هم در کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند امارات، کویت و بحرین دارد مجبور شد تا با فشارهای عربستان از حضور در این اجلاس خودداری کند چرا که درآمد ارزی پاکستان وابسته به این کارگرانی است که در کشورهای مختلف مشغول به کار هستند. بنابراین نیازمندی به درآمدهای ارزی برای پاکستان یک مساله حیاتی در جهت اداره امور کشور به شمار می رود و به راحتی نمی تواند از آن چشم پوشی کند. در همین رابطه اردوغان نیز به مساله تهدیدکردن پاکستان توسط عربستان سعودی اشاره کرد و اظهار داشت که ریاض، اسلام آباد را تهدید کرده بود اگر در نشست مالزی شرکت کند، ۴ میلیون کارگر پاکستانی را اخراج خواهد کرد. موضوع خارج کردن دارایی های عربستان از بازار و بانک مرکزی پاکستان از دیگر مواردی بود که رئیس جمهور ترکیه بدان اشاره کرد.

اما تهدیدهای عربستان تنها علیه پاکستان نبود چرا که طبق خبرها عربستان برای عدم برگزاری این نشست فشارهایی را بر ماهاتیر محمد وارد کرده بود. در دوره نجیب رزاق نخست وزیر قبلی مالزی او همواره خواستار روابط نزدیک با عربستان بود که وی را متوجه انتقادهایی می کرد و حتی متهم به دریافت پول از ریاض نیز می شد که در حال حاضر نیز به اتهام فسادهای گسترده تحت محاکمه قرار دارد. از زمان روی کار آمدن ماهاتیر محمد وی سعی کرد تا سطح روابط خود با ریاض را مانند دوره قبل ادامه ندهد و مقداری فاصله بگیرد. این موضوع  سبب شد تا عربستان نیز ناراضی شود و از کیفیت روابط دو کشور کاسته شود به این دلیل که ریاض همانند دوران تصدی نخست وزیر قبلی نتوانست از امتیازهایی که قادر بود بدست آورد برخوردار شود.

یکی دیگر از سناریوهایی که سعودی ها درباره اجلاس کوالالامپور آن را محتمل می دانند تحرکات ترکیه برای راه اندازی یک نهاد موازی است که چنین موضوعی برای ریاض به هیچ وجه خوشایند نیست. البته تشکیل نهاد جدید چندان محتمل نیست چرا که از دیرباز چنین مساله ای مطرح بوده و آنچه که بیشتر کشورهایی چون ایران، ترکیه، پاکستان و مالزی را تحت تاثیر قرار داده سلطه عربستان سعودی بر سازمانی چون همکاری اسلامی است چون این 4 کشور قادر نیستند منافع خود را در این سازمان به رهبری عربستان به پیش ببرند و چنین شرایطی در منطقه موجب تشدید تنش ها بین ایران و عربستان،قطر و عربستان، ترکیه و عربستان و غیره شده است.

یکی از مواردی که می تواند موجب همگرایی کشورهای مسلمان شود پیشنهادی بود که رئیس جمهور اسلامی ایران در میزگرد اولویت های توسعه و چالش ها در اجلاس کوالالامپور مطرح کرد که آن بنیان گذاری رمزارزها بین کشورهای اسلامی بود که نخست وزیر مالزی نیز به دنبال تحقق آن بود. پیشنهاد دیگر در راستای حمایت از نوآوری و توسعه در فناوری های نوین با ایجاد صندوق سرمایه گذاری مشترک خطرپذیر بود که متاسفانه بعید به نظر می رسد که کشورهای اسلامی ظرفیت تحقق چنین اهدافی را داشته باشند. مالزی نیز که خود یکی از طرفداران این طرح به شمار می رود بیشتر در گفتار به آن علاقه مندی نشان داده است و به دلیل منافع اقتصادی، طرف های اصلی تجاری خود یعنی آمریکا، چین، ژاپن و غیره را در اولویت قرار داده است.

310311