اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری صبح روز سه شنبه در آیین رونمایی همزمان از طرح‌های عمرانی ورزشی، رفاهی و نیروگاه های خورشیدی دانشگاه فنی و حرفه ای در سراسر کشور در دانشکده فنی و حرفه ای شریعتی در تهران گفت: انقلاب در زمان خودش یکی از بزرگترین رخدادهایی بود که در دنیا اتفاق افتاد. ملت بزرگ ایران با دست خالی ولی با اتحاد، همدلی و انسجام و تحت رهبری، رهبر بزرگ انقلاب اسلامی به یک انقلاب بزرگ و مردمی انقلاب را به پیروزی رساندند.
معاون اول رییس جمهوری افزود: انقلاب با جهت‌گیری اسلامی به دنبال خواسته‌هایی بود که ملت ایران در طول یکصد سال گذشته همواره در نهضت‌های مختلف و در حرکت‌های مختلف به دنبال آزادی، استقلال و پیشرفت و حاکمیت قانون بودند. همه اینها به عنوانی شد که هم بر زبان رهبر انقلاب و هم بر زبان مردم در شهرها، روستاها و اقصی نقاط کشور تکرار می‌شد.
جهانگیری اضافه کرد: حتماً بعد از گذشت ۴۱ سال از پیروزی انقلاب همچنان ما به دنبال همان برنامه هستیم. ما همچنان به دنبال استقلال، آزادی و توسعه و پیشرفت ایران عزیز هستیم و باید نسبت به نسل اینها دنبال شود که بتوانیم این آرمان‌ها را محقق کنیم.
اهم اظهارات وی را در ادامه به نقل از ایرنا بخوانید؛
*در منطقه و جهانی که ما قرار داریم یعنی در میان کشورهای جهان سوم یا کشورهای در حال توسعه‌ای که بتوانند به این آرمان‌ها و خواسته‌ها برسند، به معنای واقعی آزادی و حق تعیین سرنوشت با مردم باشد و مردم احساس کنند که روز به روز به سمت آرمان‌هایی که برای نظامشان در بخش آزادی داشتند بیشتر دسترسی پیدا کنند و اینکه نقش آنها در اداره کشور تعیین کننده می‌شود و اداره کشور با اراده مردم محقق می‌شود.
*این در واقع معنای آن این است که ما یک قدم به آن آرمان‌های اولیه نظام و انقلاب نزدیک شویم و هر چند اگر خدای نکرده در مردم این احساس در مردم به وجود بیاید که آزادی و حرکت به سمت آزادی و دخالت مردم و تعیین سرنوشت به دست مردم کمرنگ تر می‌شود. مردم مایوس می‌شوند و احساس می‌کنند که از آرمان‌ها فاصله گرفته‌اند.
* {درباره موضوع استقلال از ابتدای انقلاب}: بحث‌هایی درباره اینکه مداخلات خارجی و حضور خارجی‌ها در سرنوشت کشور نباید وجود داشته باشد، اقتصاد کشور باید قادر باشد روی پای خودش بایستد. ایران باید بتواند حرف خودش را در مجامع مختلف بر کرسی بنشانند و حرف خودش را بزنند و آنچه که اراده مسئولین کشور است را در جاهای مختلف محقق کند، مطرح بود.
* حتما دانشگاه‌های کشور به عنوان مهمترین مراکزی که آسیب‌شناسی و بررسی می‌کنند سال به سال در مراکز مطالعاتی و پژوهشی‌شان روی این نکته متمرکز شوند که تا چه حد ما نسبت به آرمان‌های انقلاب نزدیک شده و چه دستاوردهایی داشتیم و اگر اشکالات یا نقاط ضعفی وجود داشته در کجاها بوده است که باید بیشتر به آن رسیدگی کنیم.
* {با اشاره به تحریم‌های آمریکا علیه ملت ایران}: همه می‌دانند تحریمی که مبدع، تصویب کننده و پشتیبان آن شورای امنیت باشد، تحریم سخت‌تری است، به دلیل این که تمامی کشورها ملزم به اجرای تحریم می شوند و کشوری نمی‌تواند از آن تخطی کند و در این صورت با مصوبات شورای امنیت روبرو می‌شود. خیلی از کشورها در تحریم هستند به همین دلیل ممکن است تفاوت در نحوه اجرای تحریم‌ها باشد.
* موضوع دوم این است که این تحریم که وضع شود چه تحریم آمریکا باشد، چه اتحادیه اروپا یا شورای امنیت وضع می‌کند، چه کسی، چه دستگاهی و چه سازمانی پیگیری اجرای این تحریم‌هاست. در مقاطعی ما خودمان با تحریم مواجه بودیم. نفت ایران از اول انقلاب تحریم بود ما هیچ وقت احساس نمی کردیم که برای تولید و فروش نفت‌مان مانعی هست. آمریکایی‌ها نمی‌خریدند، برخی کشورهای اروپایی نمی‌خریدند ولی ده‌ها و صدها مشتری دیگر می‌آمدند و می‌خریدند. برخی از شرکت‌ها نمی‌آمدند در نفت ایران سرمایه‌گذاری کنند ده‌ها شرکت دیگر می‌آمدند سرمایه‌گذاری می کردند و کسی هم متعرض آنها نمی شد پس ساختاری که این را پیگیری می‌کند، مهم است.
* میزان پیگیری نظارت و دنبال کردن تحریم را مسئله دیگر در این زمینه است، تا این مرحله جدید این موضوع خیلی در دستور کار دولت ها نبود، گاهی اوقات در برخی کشورها ساختارهایی ایجاد می شد برای مثال در دروه عراق می گفتند پول نفت عراق در حسابی در سازمان ملل برود و از محل آن اجازه داده شود برای مردم عراق غذا تهیه کند. همه آن در کنترل بود. نفت عراق فروخته می‌شد پول آن در حسابی در سازمان ملل می‌رفت و از محل آن پول فقط اجازه داده می‌شد یک سری کالا برای عراق خریداری شود.
* امروز آمریکا تقریباً بزرگترین و قویترین سازمان و تشکیلات آمریکا در سرتاسر دنیا وضع کرده است که روزانه و لحظه‌ای پیگیری کنند تا تحریم ها علیه ایران اجرا شود. یک کشتی نفتی بخواهد نفت ایران را جابجا کند، تعقیبش می‌کنند، اگر بتوانند شناسایی کنند با شرکت هدف تماس می‌گیرند که این نباید جابجا شود. این بی سابقه‌ترین تحریم هست.
*آمریکایی ها واقعاً دروغ می گویند که برای دارو و مواد غذایی ایران محدودیت درست نمی کنیم. ما خودمان میلیاردها دلار پول در کشورهای مختلف مانند کره جنوبی، ژاپن و خیلی از کشورهای دیگر داریم. اما از محل پول خودمان یک دلار نمی‌توانیم برای خرید دارو و مواد غذایی جابجا کنیم و آمریکایی ها اجازه نمی‌دهند.
* این همه تبلیغات راه انداختند، سوئیسی ها که بانکی چند میلیون دلاری که در آن داشتیم زحمت کشیدند و دو میلیون دلار داروی بیمار سرطانی اجازه دادند از آن محل بانک بتواند تسویه کند. ما در سال جاری تا الان نزدیک به ۳ میلیارد دلار دارو وارد کشور کردیم. اعدادی که می‌گویید شوخی است یا کشور ایران را نشناختید و یا اقتصاد ایران متوجه نیستید چیست.
* در همین شرایط تحریم که به این سختی اعمال می شود، مسئولین ایران، مخصوصاً بخش خصوصی و فعالان اقتصادی حجم تجارتی که الان با دنیا دارد در ۱۰ ماه گذشته بیش از ۷۰ میلیارد است. بالاخره روش هایی داریم اقتصاد ایران اقتصاد بزرگی است و این اقتصاد بزرگ را نمی شود حبس کرد نمی‌توان با آن مبارزه کرد.
* {با اشاره به نحوه اداره اقتصاد ایران به عنوان یکی از بزرگترین اقتصادهای دنیا}: پیداست که یکسری کالاهای صنعتی دیگری در کشور تولید شده که کالاهایی است که امروز به همه اقصی نقاط دنیا صادر می‌شود، ارز حاصل آن به کشور می‌آید و اقتصاد کشور با آن اداره می‌شود.
* در بحث‌های سیاسی و اقتصادی گفته می‌شد که می‌توان کاری کرد که اقتصاد کشور بدون نفت اداره کنیم. علاوه بر این در بررسی‌هایی که انجام می‌شود در مسائل اقتصاد بین‌المللی این حرف جدی بود که کشورهایی که توسعه‌شان بر مبنای منابع طبیعی بنیاد گذاشته شده است هیچ اتفاق تعیین کننده‌ای در این کشورها رخ نداده است. الا کشوری استثنایی چون نروژ که به‌رغم داشتن منابع غنی نفت و فروش نفت، اقتصادش را بدون درآمدهای نفت بنا گذاشته و نفت آن در صندوق توسعه ملی و سرمایه‌گذاری می شود.
* کشورهای نفتی منطقه منابع نفتی زیرزمینی را می‌فروشند کالا وارد و مصرف می‌کنند. ما امروز در ایران عملاً تحت فشار به این نتیجه رسیدیم که در اقتصادمان، سهم نفت باید به حداقل برسد. البته از مدت‌ها قبل در دولت خاتمی حساب ذخیره ارزی درست کردیم که با دستور رهبری به صندوق توسعه ملی تبدیل شد و قرار شد بخش عمده‌ای از منابع نفت برای کارهای بزرگ، توسعه به صندوق توسعه ملی و بخشی از آن هم در امور جاری برود و به مرور از آن درصد بودجه کم و درصد صندوق توسعه اضافه شود.
* اگر شرایط ما خوب بود الان باید ۳۷ درصد بودجه به صندوق توسعه ملی می‌رفت و در بودجه می آمد و این نسبت تکرار می شد و در نهایت سهم نفت کم می‌شد. عملاً از پارسال و امسال با فشارهای آمریکایی‌ها سهم نفت در بودجه بسیار ناچیز شده است.
* {با طرح این سوال که آیا واقعاً می شود اقتصاد ایران را بدون نفت اداره کرد و آیا می‌توان به راهکارهایی رسید که این اتفاق بیفتد}: خیلی از اتفاقات در بخش‌های مختلف کشور افتاده که با افتخار می شود آن را اعلام کرد. زمانی برای کل تجهیزات نفت منتظر بودیم شرکت‌های خارجی بیایند کار کنند و سرمایه‌گذاری کنند. زمانی برای کارخانه‌های ابتدایی صنعتی کشور منتظر بودیم یک شرکت اروپا شرقی در ایران کارخانه دایر کند اما امروز توانمندی صنعتی کشور متحول شده است.
* بعد از برجام، وقتی توتال برای فاز ۱۱ پارس جنوبی قرارداد بست، آنجا پیش بینی دیگری برای بازیافت گاز انجام گرفته بود که بر اساس آن باید در دریا سکویی نصب می شد که گفته شد ۲۰ هزار تن وزن آن است.
* یادم می آید زمانی که وزیر بودم، در شروع کار، بخشی از سکوهایی که در خلیج فارس نصب می‌شد در داخل تولید می‌شد دو هزار و ۳ هزار تن بود. بخشی از آن را رنگ می‌کردند که مشخص شود کدام بخش داخلی و کدام خارجی است. ولی معلوم بود راهی شروع شده است.
* وقتی توتال کار را قبول کرد، ارزیابی که از شرکت‌های ساخت سکوهای نفتی انجام شد که کدام شرکت با قیمت و کیفیت مناسب این سکوی مناسب در خلیج فارس بسازد و نصب کند، نهایتا به این نتیجه رسید که شرکت‌های ایرانی قادر هستند این کار را انجام دهند و طبق قرارداد هم باید توتال انتخاب می‌کرد. بنابراین توانمندی امروز در پروژه‌های کشور ایجاد شده است.
* این کشور، کشوری نیست برای نیازهای اولیه خود منتظر شود که دست بیل و کلنگ از خارج وارد کند. وقتی امروز مناقصه برگزاری کارخانه فولاد، پتروشیمی، سیمان و کارخانه‌های دیگر در سطح بین‌المللی برگزار می‌شود یکی از پایه‌های ثابت مناقصات شرکت‌های ایرانی هستند که از الف تا ی پروژه انجام می‌دهند.
* اخیراً در کردستان عراق برای هزینه سدی که ژاپنی‌ها می خواستند بسازند مناقصه برگزار شد. شرکت های داخلی و خارجی از سراسر دنیا دعوت کرده بودند و برنده آن یک شرکت ایرانی شد.
* به فضل الهی در این ایام اتفاقات مهمی در کیفیت و توانمندی نیروی انسانی ومدیریت و ساخت پروژه اتفاق افتاده است. البته حق ایران بیش از اینها بوده است ما از دهه ۴۰ و ۵۰ تصمیم گرفتیم ایران صنعتی شود. اگر این مزاحمت‌هایی که برای ایران ایجاد کردند نبود، قطعاً ایران امروز از خیلی از کشورهایی که ادعای صنعتی‌شدن دارند می توانست موقعیت بهتری داشته باشد.
* دانشگاه‌های کشور یکی از مهمترین جاهایی است که می تواند توسعه ایران را در این شرایط تا این مرحله کمک کند و پیش ببرد و می‌تواند حتی بالاتر ببرد. کل دانشجوهای کشور در سال ١٣۵٧ جمعا ١٧٠ هزار بوده است اما اکنون و پس از سال ٩٢ سالانه بیش از چهارو نیم میلیون دانشجو داشتیم.
* در اقصی نقاط کشور آموزش و پرورش و آموزش عالی مراکز آموزشی افتتاح کرده اند و دانشگاه فنی و حرفه ای اخیرا خیز بزرگی برداشته است. مجموعه ای از نیروی انسانی تحصیلکرده‌ای از سال‌های گذشته داریم، اما برخی فقط نیمه خالی لیوان را می‌بینند که «بیکاران فارغ التحصیل دانشگاه‌ها هستند» منکر نمی‌شوم که این اشکال نیست اما این همه دستاوردی که با افتخار در بخش صنعت و علوم و آب و کشاورزی ارتباطات و موشک اعلام می‌کنیم، همین فارغ التحصیلان دانشگاهی انجام دادند.
* ما در طرح نوسازی صنعت اصرار داشتیم که معنای بازسازی صنعتی جابه جایی ماشین آلات قدیمی و جدید نیست، بلکه مفهوم آن بررسی و اصلاح اشکالات ساختار درونی بنگاه‌های صنعتی است؛ یک بنگاه با ۲۰ تا ۵۰ میلیارد تومان تسهیلات بانکی (به قیمت آن‌روز) سرمایه گذاری کرده بود، اما سرمایه آورده خود صاحب بنگاه فقط ۱۰۰ میلیون تومان بود ساختار مالی این بنگاه بیمار است باید این ساختار اصلاح بشود، سرمایه آورده سهام دار و سرمایه شرکت با میزان بدهی ودارایی باید با یکدیگر سازگار باشد.
* نیروی انسانی را تعیین کننده ترین عامل در طرح نوسازی صنعت است، در بنگاه‌ها یک تا پنج نیروی انسانی در سطوح مختلف علمی در در راس یک بنگاه اقتصادی وجود داشت، اما یک‌باره یک حجم زیادی نیروی انسانی که آموزش ندیده و تجربه فنی و دانش لازم برای کار با ماشین آلات را هم ندارد در زیر مجموعه آنها قرار می گرفت؛ حلقه میانی نیروی انسانی در بنگاه های صنعتی مفقود شده بود.
* در موضوع آموزش در بنگاه‌های صنعتی، یک مهندس وقتی از دانشگاه وارد واحد صنعتی می شود تا زمان بازنشستگی آموزش جدیدی برای وی پیش بینی نشده است در صورتی که در همین دوره ماشین آلات و تکنولوژی تغییر کرده است و فناوری‌های جدید وارد می‌شود.
* بنگاه‌ها کمتر به موضوع آموزش می پرداختند از طرفی فضایی شده بود که دانشگاه‌ها فکر می کردند باید بالاترین مدرک دانشگاهی را دریافت کنند. نقش تربیت نیرو و تکنسین فنی که عامل تعیین کننده در بنگاه‌های صنعتی بود تقریبا مغفول مانده بود یک سازمان فنی حرفه ای دروزارت تعاون و کار تشکیل شده بود که آموزش‌های فنی می داد که بیشتر «کارگر ماهر» تربیت می کرد و هنرستان ها نیز در آموزش و پرورش موقعیت مناسبی در خود وزارتخانه هم نداشتند.
* دانشگاه فنی و حرفه ای در مقطعی در وزارت علوم و تحقیقات ایجاد شد و حرکت مهمی را پیش گرفت که این حرکت از این جهت که اکنون مهمترین سیاست دولت و نظام این است که باید تولیداتی در ایران داشته باشد که در بازارهای بین المللی قابل رقابت باشد.
* بنگاه‌هایی می توانند در بازارهای داخلی و بین المللی ادامه حیات بدهند که ساختار نیروی انسانی مناسبی داشته باشند و محصول با کیفیت و قیمت مناسب از آن واحد صنعتی به بازار وارد شود. این سیاست باید در نظام آموزشی ما تفسیر و تعبیر بشود که چه نیروی انسانی نیاز داریم و قطعا مسئولیت دانشگاه فنی و حرفه ای در این زمینه تعیین کننده است.
* {با اشاره به تاکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی و رییس جمهوری بر ضرورت ارتباط صنعت و دانشگاه و به جلسات مستمر خود با ۱۳ دانشگاه بزرگ کشور}: مهمترین تکلیف و مسئولیت دانشگاه این است که مهمترین مسائل پیش روی نظام و دولت و مردم ایران قرار دارد را شناسایی کنند و راه کارهای لازم برای حل آن را ارائه کنند.
* کشوری که این تعداد دانشگاهی و عضو هیات علمی دارد باید برای برای جلوگیری از بین رفتن سرمایه اجتماعی کشور و اعتماد مردم و آسب دیدن امید مردم راه کار بدهد چه مجموعه‌ای بهتر از دانشگاه ها است که در این زمینه نسخه بنویسد که به مسئولان مختلف کشور بگوید که باید چکار بکنند.
* جهت گیری های دولت در زمینه اقتصادی را تا حد زیاد روشن است، باید به سمت بنگاه هایی برویم که بتوانند تولیدات در سطح بین المللی در تمام زمینه ها داشته باشند، باید به سمت استفاده از ظرفیت‌های طبیعی کشور و تاریخی کشور به عنوان کشور برویم اگر گفته می شود می‌توانیم چند میلیون گردشگر داشته باشیم باید ارزیابی کنیم گه تا چه میزان نیروی انسانی آماده برای پذیرش گردشگر داریم تا خدمات ارائه کنیم و آیا این موضوع در اولویت دانشگاه‌های کشور قرار گرفته است؟
* امروز باید به سمت گسترش و توسعه شرکت‌های دانش بنیان حرکت کنیم، در صادرات غیر نفتی سهم تکنولوژی یا صادرات فناوری های بالا که مغزافزار هستند دچار کمبود هستیم که رقم آن شاید به یک درصد هم نرسد.
* فناوری جدید و استارتاپ ها یک جهت‌گیری جدید در دولت است، نمی شود جهت گیری به سمت دانش بنیان‌ها، فناوری های نوین و استارتاپ‌ها باشد، اما آموزش فنی و حرفه ای هنوز به دنبال تربیت جوشکار ماهر است، البته به آنها هم نیاز داریم اما باید از هم اکنون ۱۰ سال آینده را هم ببینیم که تکنسین متناسب با آن سال ها را باید تربیت کنیم.
* {با اشاره به ارتباط صنعت و دانشگاه در شرایط تحریمی کشور}: حوزه صنعت باید به دانشگاه پیشنهاد دهد که هزار قطعه وارداتی بوده، اما اکنون هم واردات سخت است و هم در زمینه ارز کمبود داریم، کمک کنید که این محصول در داخل تولید شود، معتقدم اگر دانشگاه و صنعت با هم متصل شود، دانشگاه به سرعت این کار را انجام می دهد. که البته در دانشگاه فنی و حرفه ای باید یک سطح بهتری از ارتباط با صنعت باز تعریف شود.
* باید نیروی انسانی متناسب با آینده کشور و تحولات پیش رو تربیت شود، بر ضرورت هدایت نیروی انسانی به سمت فناوری های نوین تاکید می‌کنم و اینکه بر اساس گزارش‌های رییس دانشگاه فنی و حرفه‌ای ۶۲ درصد از فارغ التحصیلان دانشگاه فنی و حرفه ای در سال ۹۲ و ۹۳ وارد بازار کار شده اند، افتخاری بزرگ است. مطمئنم بیش از این رقم‌ها است، زیرا بسیاری از این فارغ التحصیلان دانشگاه فنی و حرفه ای می توانند پس از اتمام تحصیلات دانشگاهی، کارآفرینی کنند که اتفاقا منابع دولت هم باید در اختیار همین گروه قرار بگیرد.
* بر ضرورت ارائه تسهیلات کوچک و ارزان (۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون تومانی) قیمت دولتی به کارآفرینان و فارغ التحصیلان دانشگاه فنی و حرفه ای تاکید می‌کنم، فارغ‌التحصیلان دانشگاه فنی و حرفه‌ای قطعا کارآفرین خواهند شد، باید روحیه ریسک پذیری داشته باشند، کارآفرینی بدون ریسک پذیری امکان پذیرنیست، نباید از شکست ترسید، چرا که ترس از شکست، خودکشی است.
* باید با جرات همه محاسبات انجام شود و کارهای بزرگ انجام بدهیم؛ کارگاه های آموزشی و تولیدی باید تقویت شود؛ در دولت چنیدین بار اعلام کردیم که از منابع خارجی برای تقویت کارگاه ها و آزمایشگاه دانشگاه ها تا یک میلیارد دلار کمک کنیم اما با توجه به تحریم‌ها این کار کمی سخت شده است اما این راه نباید بسته بشود و کارگاه ها باید تجهیز شود.
۲۷۲۱۵
