محمدرضا نوروزپور
وقتی کار را به دست افکار عمومی بسپاری همیشه شگفت زده می‌شوی. زمانی که برای یافتن چهره سال 89 در عرصه بین‌الملل از مردم کمک خواستیم، خیلی‌ها کامنت گذاشتند و از میان این کامنت‌ها هشت چهره ای که نامشان بیشتر از سایرین تکرار شده بود انتخاب شدند. باراک اوباما، رجب طیب اردوغان، امام موسی صدر - که بواسطه حوادث لیبی یک بار دیگر یاد و نام او زنده شده بود- سیدحسن نصرالله، نوری المالکی، برلوسکنی، معمر قذافی و حسنی مبارک که هنوز نیز در صدر اخبار جهان هستند.
قاعدتاً و خیلی طبیعی، گمانه زنی‌ها براین محور استوار بودکه چهره سال 89 در عرصه بین‌الملل انتخابی بین قذافی یا حسنی مبارک باشد چرا که با در نظرگرفتن حجم اخباری که درباره این دو دیکتاتور در رسانه ها دیده می شود، شرایط لازم برای جنجالی‌ترین چهره بودن را در اختیار داشتند. اما انتخاب باراک اوباما نشان داد که خوانندگان ملاک‌های دیگری را برای انتخاب لحاظ می‌کنند که گاه در قالب پیشبینی و گمانه زنی نمی‌گنجد.
از این رو تا همین لحظه عصرگاهی روز سه شنبه، چهره سال 89 در حوزه بین‌الملل به انتخاب خوانندگان خبرآنلاین کسی جز باراک اوباما نیست. رئیس‌جمهور سیاه پوست آمریکا که در سال گذشته فقط و فقط ناکامی و شکست در کارنامه سیاسی او رقم خورده است. اوباما در سالی که گذشت حتی یک مورد موفق در صحنه سیاست داخلی و خارجی کشورش نداشته است. عملکرد اوباما به گونه‌ای بود که سبب شد تا حزب دموکرات، مجلس نمایندگان را به طور کامل در انتخابات میان دوره‌ای از دست بدهد و حتی می‌رفت تا سنا را نیز به رقبای جمهوری خواه واگذارد. از ناکامی بزرگ او در مهار بحران خلیج مکزیک که بگذریم، عملکرد او در سیاست خارجی از این هم افتضاح‌تر بود چرا که مشخص شد هیچ تسلط و نفوذی بر صهیونیست‌ها برای متوقف کردن شهرک سازی‌ها به عنوان بدیهی‌ترین پیش شرط آغاز مذاکرات سازش، ندارد. بعد از آن انقلاب‌های گسترده در کشورهایی که از دیرباز متحد استراتژیک واشنگتن بودند نشان داد که تیم او نه تنها قادر به پیشبینی حوادث نبوده بلکه هیچ قدرت و توانایی قابل توجهی در مهار آنها ندارد. سرنگونی بن علی و حسنی مبارک در تونس و مصر به این ناکامی‌ها اضافه شد تا جاییکه حتی موضع گیری‌های ضعیف، گنگ، دو پهلو و بلاتکلیف دولت او درقبال رویدادها و انقلاب‌های شمال افریقا و خاورمیانه نیز مورد نقد نقادان سیاسی قرار گرفت و شرمساری دیگری برای او ببار آورد.
با همه این احوال، اوباما اکنون چهره سال 89 درحوزه بین‌الملل شده است. شاید به خاطر همین ناکامی‌ها او انتخاب شده است. بدون پروا باید گفت عجیب است که بپذیریم خوانندگان به این رئیس‌جمهور کم فروغ که سه سال از ریاست خود را صرفاً به شعار و وعده و عید گذرانده به عنوان چهره سال رأی داده باشند در حالی‌که رجب طیب اردوغان دستی پراز موفقیت‌های داخلی و خارجی دارد و یا مالکی دست کم یک سیاستمدار پیروز است چرا که توانست 9 ماه تمام روی حرفش بایستد و همه مخالفان نخست‌وزیر شدنش را کنار بزندو سرانجام هم براین مسند جلوس کند. شاید چهره سال باید امام موسی صدر می‌شد که ناگهان بربام رسانه‌ها نشست و احتمال سقوط قذافی، امید زنده یافت شدن او را در دل‌ها شلعه ور کرد. برای برخی‌ها باید چهره سال سیدحسن نصرالله می‌شد چرا که با برنامه ریزی‌های دقیق و مدبرانه‌اش کمر دخالت‌های خارجی را شکست، خدعه 14 مارسی‌ها را باطل کرد و در یک انتخاب حیرت انگیز نخست‌وزیری را معرفی کرد که هیچ بهانه‌ای برای مخالفت با او چه در داخل و چه در خارج باقی نگذارد. حتی اگر جنجال برانگیزی معیار خوبی برای انتخاب چهره سال باشد برلوسکنی نیز با آن مفاسد اخلاقی اش که حتی دولت او را تا پای فروپاشی برد کمی از قذافی و حسنی مبارک که همه روزهای گذشته جنجال برانگیز بوده اند نداشته است.
اما مردم همیشه انگونه که مافکر می‌کنیم انتخاب نمی‌کنند. این بار نیز انتخاب خوانندگان باراک اوباما بوده است. رئیس‌جمهوری که یک سال تمام را فقط با ناکامی و شکست پشت سرگذاشت. این روزها برای چهره شدن، ناکامی‌ها و شکست‌ها، گویا مهمتر از پیروزی و دستاوردهای زیاد جلوه گر می شود.46
نظر شما