بحث و بررسی کنترل موالید و تناسب فرزندان با شرایط زندگی، سابقه طولانی در تاریخ بشر دارد؛ یافته‌های تاریخی جهانی سابقه مدیریت جمعیت را به حدود ۴ هزار سال پیش در مصر می‌رساند!
اگرچه مسئله جمعیت بنابر دلایل اقتصادی و نظامی از دیرباز مورد توجه فیلسوفان، اندیشمندان و دولتمردان کشورهای مختلف جهان بوده اما از تعداد کل جمعیت جهان قبل از ۱۶۵۰ میلادی برآورد دقیقی وجود ندارد.
با وجود این، جمعیت‌شناسان تلاش کردند تا براساس مطالعاتی که گروه‌های مختلف علمی، دیرینه‌شناسان، مردم‌شناسان، مورخان، جغرافی‌دانان و جامعه شناسان صورت داده‌اند آمار تقریبی از جمعیت کره زمین در زمان‌های دور به دست دهد؛ همواره بحث جمعیت و ازدیاد، کاهش و کنترل آن و نیز مباحث تنظیم خانواده در عرصه‌های علمی و مباحث نظری و عملی از جمله مسائل جذاب و جدال‌انگیزی بوده است که قدمت آن را می‌توان دستکم به زمان افلاطون در یونان باستان برگردند.
نخستین نظریه‌های دقیق و منظم در مورد جمعیت را فلاسفه یونان باستان نظیر افلاطون و ارسطو اظهار کرده‌اند؛ افلاطون و ارسطو عقیده داشتند که شمار مردم نباید آنقدر اندک باشد که استقلال سیاسی و اقتصادی جامعه را به خطر بیندازد و نه آن اندازه که اصول دموکرات کشور را متزلزل کند.
"آگوست" امپراتور روم باستان از نخستین کسانی بود که در تاریخ، اصول یک سیاست جمعیتی را برای تشویق و افزایش جمعیت به وجود آورد! از جمله امتیازات مالیاتی و تسهیلات ازدواج و همچنین محدودیت‌هایی در زمینه طلاق، ممنوعیت از ارث برای متأهلان بدون فرزند و... بنابر دستور او، شخصی که فرزندان بسیار داشت از پرداخت مالیات و سربازی بخشیده می‌شد و امتیازهای اجتماعی و سیاسی ویژه‌ای نیز به او تعلق می‌گرفت!
ویل‌دورانت می‌گوید: "قلت اعضای خانواده در تاریخ یونان و روم نقش داشته است این نکته جالب توجه است که ژولیوس قیصر (۵۹ پ.م) به رومیانی که فرزندان بسیاری داشتند جایزه می‌داد و زنان بی‌فرزند را از سوار شدن بر تخت‌روان و استفاده از زیورهای گرانبها منع کرده بود."
اینگونه سیاست‌های جمعیتی موافق افزایش جمعیت اغلب در امپراتوری‌های بزرگ باستان همچون روم، ایران، یونان و چین متداول بوده است زیرا از نظر آنان جمعیت زیاد برابر با ارتش بزرگ و در واقع وسیله برتری نظامی و سیاسی آنان محسوب می‌شد؛ در سراسر سده‌های میانه افزایش جمعیت هدف اساسی بود و این سیاست از مسیحیت الهام می‌گرفت.
"ابن خلدون" مردم‌شناس قرن هشتم هجری نیز عقیده داشت که جمعیتی که به حد کافی انبوه و انباشته باشد امکان می‌یابد تا از نیروی کار خود استفاده بهتری ببرد به نظر او جمعیت مهمترین وسیله امنیت سیاسی و نظامی جامعه است. (برگرفته از کتاب "قتل عام خاموش")
در حال حاضر نیز با توجه به وضعیت وخیم مولفه‌های جمعیت در کشورمان و هشدارهای پیاپی کارشناسان این حوزه مبنی بر در پیش بودن بحران کاهش جمعیت و پیری طی سال‌های آتی، بسته‌های سیاست جمعیتی کشورمان باید بر مبنای طرح‌ها و سیاست‌های اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی برای افزایش موالید تنظیم شوند اما در عمل تا به امروز "هیچ مشوق جمعیتی از سوی دولت و حاکمیت در راستای تشویق زوجین به فرزندآوری" اعمال و اجرا نشده است!
۲۳۴۷۴۷
نظر شما