سارا معصومی:
همه چیز برای انتخاباتی تمام عیار در افغانسان مهیا است. در کشوری که مردمانش سالهاست بیش از برگههای اخذ رأی بمب را زیر پاهایشان لمس کردهاند و بیش از ایستادن در صفوف رای، شرکت در مراسم خاکسپاری کودکانشان را به یاد دارند، همه چیز برای برقراری انتخاباتی شاید آرام در حال تحقق است. انتخاباتی که از اکنون بسیاری از شبه نظامیان باعاملان انتحاری و بمبهای جادهای به استقبال آن رفتهاند. قرار است در این انتخابات که شمارش معکوس برای برپایی آن آغاز شدهاست، افغانها یا بار دیگر به حامد کرزای برای حفظ سمت ریاست جمهوری رأی دهند و یا فرد دیگری را جایگزین آقای رئیسجمهور کنند. باز هم طالبان و سایر گروههای شبه نظامی تهدید کردهاند که شرکت کنندگان در این انتخابات را تحریم خواهند کرد. باز هم مردم با دستان خود برگ رأی و خودکار را خواهند گرفت و با چشمان نگرانشان منتظر شنیدن صدای انفجاری در زیر پاهای خود خواهند بود. شرکت در انتخابات با ترسی مرگبار. چند ماه پیش از برگزاری انتخابات در افغانستان خبر مذاکره با طالبان و انعقاد آتشبسی هر چند موقت با این گروه نظامی بر سر زبانها افتاد. بازی تا بدانجا بالا گرفت که در بریتانیا هم از فرماندهان ارتش تا وزیر امور خارجه تنها راه برای برقراری آرامش نسبی در افغانستان چموش را مذاکره با میانهروهای طالبان میدانند. در پشت پرده گویا طرفداران حامد کرزای و البته برادر جنجالی او تمام تلاش خود را به کار گرفتهاند تا با نمایندگان طالبان در چندین استان حساس و پر جمعیت در آستانه برگزاری انتخابات عقد دوستی موقت و البته آتشبسی چند روزه یا حتی چند ساعته ببندند. در این میانه جنوب افغانستان به دلیل نزدیکی و همجواری با پاکستان و انسجام بیشتر نیروهای طالبان در این منطقه بیش از سایر مناطق مد نظر بوده است.
بر اساس توافقنامههای انجام گرفته که امضای آن را برادر حامد کرزای از جانب دولت گرفته است، تعدادی از فرماندهان طالبان موافقت خود را با برقراری آتشبس میان دو طرف در روز برگزاری انتخابات اعلام کردهاند. بدین ترتیب در شرایطی که شبه نظامیان به عهد خود وفادار بمانند، شاید نیروهای افغان به کمک خارجیها بتوانند امنیت کافی برای برگزاری انتخابات را تأمین کنند. البته همه چیز در حد حدس و گمان است.
سخنگوی ناتو در افغانستان هم که این روزها رهبری جدید را در رأس خود تجربه میکند، خبر مذاکره با تعدادی از فرماندهان طالبان را تأیید میکند. این مقام ناتو در این خصوص میگوید: ما از هر طرحی که در راستای افزایش ضریب امنیتی مردم افغانستان برای حضور امن در پای صندوقهای رأی باشد، استقبال میکنیم.
همزمان سفارت ایالات متحده در افغانستان هم حمایت خود را از این طرح پشت پرده دولت حامد کرزای اعلام کرده است. ولید کرزای برادر رئیسجمهوری ریاست ستاد انتخاباتی او در جنوب را هم عهده دار است و البته بار مسئولیت مذاکره با طالبان هم بر دوش او بوده است. ولید کرزای در گفتوگو با رسانههای متفاوت ضمن تأیید این خبر اعلام کرد که نمایندگان طالبان در استانهای حساس و پرجمعیت موافقت خود را با برقراری آتشبسی یک روزه با دولت اعلام کردهاند. به نظر میرسد که استانهای هلمند و قندهار از جمله مناطقی هستند که رهبران طالبان در آنها موافقت خود را با همکاری با دولت برای برگزاری انتخاباتی نسبتاً آرام اعلام کردهاند. بر اساس این تفاهمنامه و اتشبسی که به دنبال آن منعقد خواهد شد، دولت میتواند اقدام به بازگشایی مراکز اخذ رأی بیشتری کند. پیش از این دولت افغانستان اعلام کرده بود که از مجموع 7 هزار پایگاه اخذ رأی در افغانستان قریب به 700 پایگاه بسته خواهند ماند.
برخی رهبران منطقهای طالبان در حالی موافقت خود را با برقراری آتشبس اعلام کردهاند که ملاعمر رهبر جنجالی این گروه پیش از این و از چند ماه پیش اعلام کرده بود که حامیان او باید تمام تلاش خود را برای بر هم زدن نظم این انتخابات به کار گیرند. حالا با موافقت رهبران منطقهای با دولت به نظر میرسد که شکاف در طالبان بیش از پیش عیان شده است. برخی رهبران استانی طالبان ضمن اعلام مخالفت با برقراری آتشبس با دولت اعلام کردند که امضای این توافقنامه به معنای همکاری با یهودیان و مسیحیها در جنگ است.
اکثریت جمعیت جنوب افغانستان را پشتوها تشکیل میدهند. حامد کرزای از مدتها پیش نگران عدم شرکت ساکنان جنوب در انتخابات بود. حرکتی که میتواند به ضرر رئیسجمهوری باشد. بر اساس نظر سنجیهای انجام گرفته اکثریت جمعیت جنوب افغانستان از حامیان حامد کرزای در انتخابات هستند. حامد کرزای به دنبال پیروزی در انتخابات در دور نخست است. کشیده شدن انتخابات به دور دوم میتواند جایگاه کرزای را بیش از پیش متزلزل کند. از سوی دیگر تحلیل گران غربی بارها هشدار داده بودند که عدم شرکت پشتوهای جنوب در انتخابات و بالا رفتن رأی کاندیدایی به غیر از حامد کرزای میتواند افغانستان را بیش از پیش متزلزل کند. چرا که پشتوهای جنوب با هیچ رئیسجمهوری به غیر از کرزای کنار نخواهند امد. ولید کرزای برادر بزرگتر و ناتنی حامد که از سوی بسیاری از منتقدان به قاچاق مواد مخدر هم متهم است، بر این باور است که با برگزاری آرام انتخابات در جنوب افغانستان، 90 تا 95 درصد آرای این منطقه به سبد کرزای ریخته خواهد شد. طالبان پیش از این هشدار داده بود هر زن و مردی را که انگشتش به نشانه حرکت در انتخابات جوهری باشد ظرف بیست و چهار ساعت پس از برگزاری این انتخابات خواهد کشت.
حامد کرزای پیشتاز در این انتخاب
بازار نظرسنجیها در افغانستان همچنان داغ است. بر اساس اخرین نظرسنجی انجام گرفته در این کشور حامد کرزای در این مرحله همچنان پیشتاز است. در ماه جولای 44 درصد از شرکت کنندگان در این نظرسنجی اعلام کردند که رأی خود را به نفع حامد کرزای به صندوق خواهند انداخت. این در حالیاست که این رقم در ماه میبرای کرزای 13 درصد بود. اصلیترین رقیب حامد کرزای در این انتخابات، وزیر امور خارجه سابق عبدالله عبدالله است. بر اساس نظرسنجیهای انجام گرفته تنها 26 درصد از افغانها در ماه جولای موافقت خود را با ریاست جمهوری او اعلام کردند. بر همین اساس در مجموع 56 درصد نسبت به عملکرد حامد کرزای ظرف چند سال گذشته ابراز رضایت کردهاند. بسیاری از افغانها بر این باورند که با توجه با بالا رفتن ضریب ناامنی و فعالیتهای شبه نظامیان در افغانستان عملکرد کرزای قابل دفاع است. با وجود تهدیدهای طالبان 90 درصد از افغانها برای شرکت در این انتخابات اعلام آمادگی کردهاند.
نظر شما