به عنوان نمونه، دستمال در رقصهای محلی ایرانیها، حکم همان سلاح را دارد. دستمالهای سفید به معنی صلح و دستمال قرمز به معنی آمادگی برای جنگ و دفاع است. گاهی این دستمالهای رنگی یکی، دو تا یا چهارتاست که در دستان اولین و آخرین فرد گروه است و معنای یکسان بودن همه اعضا و افراد جامعه را میدهد.
رقصهایی که با در دست گرفتن دستمال انجام میشود را بیشتر میتوان در میان کردها، لرها و قشقاییها مشاهده کرد. وقتی یک تیم از مردان و زنان گردهم می آیند و دایره وار با لباسهای سنتی، دستمال در دست گرفت و پاها را جلو و عقب میبرند، نشانه اتحادی است که در میان آنها وجود دارد.
زنان و مردانی که دایرهوار و با تکان دادن دستمالهای رنگارنگ و با حرکاتی موزون میرقصند، مشخصه مراسم عروسی و شادی لرهای بختیاری است. زنان با لباسهای رنگارنگ محلی و مردان با شلوار دَبیت و چوقا میرقصند و هراز گاهی صدای کِل زدنِ زنها و گالِه مردان به گوش میرسد.
عکس از انجمن دوستداران میراث فرهنگی
چهار دستمالی هم مانند رقص سه پاست با این تفاوت که رقصندگان بعد از برداشتن سه قدم، دیگر دو گام به عقب برنگشته بلکه تنها دوگام به صورت درجا برمی دارند و بقیه مراحل مشابه رقص سه پاست.
معمولاً در رقصهای گروهی محلی افرادی که در ابتدای گروه میرقصند، حکم فرمانده و هدایت کننده گروه را به عهده دارند. این نماد به خصوص در میان زاگرس نشینان معنای بیشتری دارد چون گروه رقصندگان حکم یک گروه نظامی را دارد که فرمانده ارشد آن به جای سلاحی که در کاخ شاهان اجازه ورودش به نداشتند با دستمال هدایت گروه را انجام میدادند.
عکس از ویکی پدیا
دستمال گردانی کردها
به طور حتم رقص کردی بخشی از آئین نمایشی کردهاست که به صورت گروهی اجرا میشود. در این نوع رقص هم، وقتی رقصندگان پنجه دستانشان به هم گره خورده، در سمت چپ و راست حرکت میکنند و نفر اول سمت راست، دستمالی به دست دارد و نقش هدایت کننده را ایفا میکند. به این ترتیب ریتم و شور رقصندگان را با تکان دادن دستمال به عهده میگیرد.
در شکل دیگری از رقص برای اضافه کردن شور رقصندگان، معمولاً رقصنده اول با دو دستمال رنگی به انجام حرکات نمایشی میپردازد و توانایی و تبحر خود رادر رقص به نمایش میگذارد. به این نوع رقص «دو دستماله