امیر المومنین علی ع در این خطبه خویش می فرماید:خلاف وعده عمل کردن موجب خشم خدا و مردم می شود. همین چند ماه گذشته بود که خبر خودکشی آقا رضا مهمان برنامه ماه عسل تیتر خبرگزاری ها و دستمایه یادداشت اهالی رسانه شد،هر کس از زاویه نگاه خویش خودکشی نوجوان18ساله را بهانه ی نقد اوضاع و شرایط معیشتی حاکم بر جامعه کرد که مانند غالب اخبار و حوادث مشابه پس از چند روز، شناسایی علل و عوامل وقوع چنین حوادثی به بادی فراموشی سپرده شد.اخیرا نیزویدئویی از نوجوانی با لهجه ی جنوبی منتشر شده که آرزوی مرگ می کند:گزارشگر از نوجوان دستفروش می پرسد چرا ماسک نزدی؟او در پاسخ می گوید:چرا ماسک بزنم،من دوست دارم همین الان بمیرم،هیچ چیزی هم جز یک خط ایرانسل ندارم!
به نظر می رسد اداره ی آمار و دستگاه های ذیربط که سالانه با تشریفات عریض و طویل خویش بودجه و هزینه هایی را صرف برآورد و شناسایی و اعلام سن امید به زندگی نزد هموطنان می کنند با دیدن چنین تصاویری از پروژه های پژوهشی-تحقیقی معاف شده با رصد صحنه های مشابه آنچه که امثال این نوجوان به اشکال مختلف در کف جامعه به منصه ظهور می رسانند پاسخ پرسش های تحقیقاتی خویش و نتیجه ی منطقی در ارائه آمار خواهند گرفت.اگرچه بنا بر آمار و ارقام ارائه شده سن امید به زندگی در ایران رو به افزایش است و حداقل این سند76سال اعلام شده است اما آنچه که در بدنه ی جامعه با رصد و بررسی وضعیت حاکم بر معیشت مردم و حال روانی شهروندان دیده می شود ناقض آمار و ارقام ارائه شده است.کافی است کارشناسان اداره آمار به عوض اعداد و ارقام یکبار پای درددل شهروندان نشسته، آمار و دلیل خودکشی های اخیررا با آنچه از ملت شنیده اند تطبیق دهند تا به سن واقعی امید به زندگی در ایران برسند.
فارغ ازاینکه چه تعداد از افراد جامعه مانند این نوجوان جنوبی آرزوی مرگ دارد (اگرچه موضوع قابل تاملی است) آنچه که می بایست به عنوان تکلیف دولت و حاکمیت موردبررسی واقع شود شناسایی علت حادث شدن چنین روحیه ای است.برفرض اینکه تعداد چنین افرادی کمتر از تعداد انگشتان یک دست باشد که نیست، شناسایی و برآورد تعداد افراد درگیر با چنین روحیه ای اگرچه تکلیف حاکمیت است اما آنچه تکلیف اصلی حاکم جامعه اسلامی است شناسایی و رفع علل حادث شدن چنین معلولی است.امیر المومنین علی ع به عنوان الگوی تمام عیار حاکم اسلامی در خطبه های خویش به کرات راجع به آثار فقر و نومیدی در جامعه اسلامی به امیران منصوب خویش توصیه ها دارند.از دیدگاه ایشان یکی ازاهداف تعریف بیت المال در نظام اقتصادی اسلام ریشه کن کردن فقر ازجامعه و رسیدگی به مصالح و منافع محرومان و مستضعفان است.آیا چنین نگاه و تعریفی از بیت المال در نظام اقتصادی کشور وجود دارد؟
در تحکیم بنیادهای اقتصادی،اصل،رفع نیازهای انسان در جریان رشد و تکامل اوست...با این دیدگاه برنامه اقتصاد اسلامی فراهم کردن زمینه ی مناسب برای بروز خلاقیت های متفاوت انسانی است و بدین جهت تامین امکانات مساوی و متناسب و ایجاد کار برای همه ی افراد و رفع نیازهای ضروری جهت استمرار حرکت تکاملی او بر عهده ی حکومت اسلامی است...این عبارت در مقدمه ی قانون اساسی نظام جمهوری اسلامی پیش از آنکه در فصل سوم به تعریف حقوق ملت اشاره شود.اینکه در مقدمه ی قانون اساسی به حکومت مستضغفین بر مستکبرین وعده داده می شود و هدف از اقتصاد نظام اسلامی را شکوفا شدن استعدادها در شرایط برابر می داند.با وجود چنین قواعدی باید پرسید چه میزان زمان لازم بوده تا ملت آثار بیرونی و عملیاتی اهداف تعریف شده در قانون اساسی را، در جامعه لمس کنند؟چگونه می توان پذیرفت که صدای آه و ناله ی ملت را گوشی جز گوش ملت نمی شنود؟مگر این جامعه پیرو مکتبی نیست که پیشوا و معصومش ع فرموده*:این درد تورا بس که شب با شکم سیر بخوابی و در اطراف تو شکم هایی گرسنه باشد.شناسایی شرایط اقتصادی و اجتماعی حاکم بر معیشت و وضعیت روحی روانی ملت تکلیفی است که حاکمیت به قید فوریت می بایست به آن قیام کرده،راهکاری عملیاتی برای برون رفت از این شرایط تعریف کند.
پیش از آنکه خدای ناکرده با خبر خودکشی چنین نوجوانی تحلیل های جامعه شناختی و روانشناسی چرایی چنین حادثه ای صفحات جراید و خبرگزاری ها را پر کند همین امروزبه فکر دفع علل و عوامل چنین روحیه ای در جامعه باشید که خیلی وقت است دیر شده است.
*امام علی ع پس از اطلاع از اینکه حاکم بصره به مهمانی یکی از ثروتمندان بصره رفته است،چنین فرمایش می کنند.
* وکیل دادگستری
نظر شما