چرا مردم و پلیس، گاهی در برابر یکدیگر قرار می گیرند؟

عباس عبدی در روزنامه اعتماد نوشت:انتشار یک تصویر ویدیویی از ماموران گشت‌های ارشاد در برخود با زنان و دختران و کشاندن آنان به وسیله مردان به داخل خودرو به طرز خشنی، موجب بازتاب بسیار بدی شد که در نهایت پلیس نیز واکنش نشان داد و عملکرد مامور خود را تخطئه کرد.

بروز این‌گونه رخدادها ریشه عمیقی دارد و شایسته توجه بیشتری است.

  یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک جامعه سالم، اقتدار پلیس آن است. در واقع هنگامی که پلیس به یک نفر دستور می‌دهد یا از او می‌خواهد که سوار خودرو شود یا دستانش را برای زدن دستبند آماده کند، او باید اطاعت کند، حتی اگر بعدا معلوم شود که پلیس در تشخیص خود اشتباه کرده یا آن فردِ مظنون، بی‌گناه است. نباید اقتدار پلیس مخدوش شود چون در این صورت سنگ روی سنگ بند نخواهد شد.

از این نظر مقاومت در برابر دستور پلیس پذیرفتنی نیست. افراد و مظنونان خودشان نمی‌توانند مرجع تشخیص وارد بودن یا وارد نبودن شک و ظن پلیس باشند.

ولی این گزاره دو شرط جدی هم دارد که اگر رعایت نشود همین وضعی رخ خواهد داد که می‌بینیم، زیرا بدون توجه به این دو شرط مردم کم‌کم و به ‌طور طبیعی در برابر دستور پلیس مقاومت می‌کنند و از اجرای دستورات آن سر باز می‌زنند همچنان‌که در اینجا شده است. 

اولین شرط ضرورت قانون‌مند بودن رفتار و اقدامات پلیس است. پلیس باید مبتنی بر قانون و شناسایی خود رفتار کند، در غیر این صورت همان می‌شود که در جامعه ایران شاهدیم. موارد قابل توجهی وجود دارد که برخی جرایم از قبیل سرقت و آدم‌ربایی و کلاهبرداری با پوشش پلیس انجام می‌شود. آخرین نمونه آن گزارشی است که چند روز پیش از دستگیری باندی از این‌گونه جرایم در مازندران منتشر شد. اگر مردم در برابر دستورات پلیس بدون حق پرسشگری و شناسایی سر به راه باشند هر کس می‌تواند با پوشیدن یک لباس و نشان دادن یک کلت واقعی یا غیرواقعی افراد را بازداشت کند یا داخل هر خانه‌ای شود و اقدامات مجرمانه انجام دهد.

یکی از علل افزایش جرایم با استفاده از پوشش‌های جعلی پلیس، رواج رفتارهای غیرقانونی است و پلیس نمی‌کوشد که اطمینان مردم را بر حقیقی بودن خود جلب کند. متاسفانه پلیس ایران در این زمینه ضعیف است. اگر کسی خود را پلیس معرفی کند و در خیابان یا با مراجعه به منزل کسی بخواهد او را بازداشت کند، حتما باید شیوه‌های معتبر و قابل شناسایی او دراختیار مردم باشد و پلیس هم از این شناسایی استقبال کند نه اینکه آن را نشانه ضعف خود تلقی کند، مثلا از طریق تماس با 110 و استعلام از آنجا. 

شرط دوم منطبق بودن قانون با عرف و وجدان اجتماعی است. اگر یادتان باشد در ماجرای ماهواره، پلیس طبق قانون برای برداشتن ماهواره‌ها اقدام می‌کرد، کار آنان قانونی هم بود. ولی چون این قانون مطابق با وجدان و خواست اجتماعی نبود و مردم داشتن ماهواره را جرم نمی‌دانستند بلکه حق خود می‌دانستند، لذا جلوی پلیس می‌ایستادند و پلیس را مستهلک می‌کردند.

موارد دیگری از این نوع تعارض را هم داریم. یک‌بار فیلمی از توقیف موتوری‌ها منتشر شد که درنهایت مردم به کمک یکی از موتورسواران آمدند و پلیس را فراری دادند، چرا؟ به این علت که وضع اقتصادی و معیشت خوب نیست و موتور ابزار نان درآوردن است و از آن مهم‌تر اینکه نگاه به پلیس دچار خدشه شده است.

  درخصوص حجاب نیز همین‌طور است. بسیاری از دختران و زنان که رعایت ضوابط ماده مربوط به پوشش را نمی‌کنند، هیچ حسی از مجرمانه بودن فعل خود ندارند. بیشتر مردم نیز با آنان همراه هستند، نظرسنجی‌ها این را نشان می‌دهد. در نتیجه رودرروی پلیس قرار می‌گیرند نه از جهت دشمنی با پلیس یا ایستادن جلوی قانون، بلکه چون کار خود را جرم نمی‌دانند در نتیجه این تنش‌ها ایجاد می‌شود.

این تنش فقط ریشه در عملکرد پلیس ندارد، بلکه مشکل از قانونگذار است؛ قانونی که حتی اجرا هم نمی‌شود. به لحاظ قانون بیرون بودن نصف موی سر با تمام آن فرقی ندارد ولی با یکی برخورد می‌شود و با دیگری خیر. این تعارض میان قانون و خواست عمومی و ضعف در بنیان و فلسفه قانون است و ریشه تنش‌های موجود و استهلاک نیروی پلیس است.

  تا هنگامی که این دو شرط محقق نشود، همچنان شاهد این تقابل‌ها و رخدادها خواهیم بود و عوارض آن نیز بر جامعه بار خواهد شد. یقین دارم که اگر از نیروهای پلیس نیز نظرخواهی شود، اکثر بلکه همه آنان از تعقیب و گرفتن دزد، قاتل، قاچاقچی، کلاهبردار و... خوشحال می‌شوند ولی بعید است که هیچ علاقه‌ای به این نوع برخورد با زنان، خواهران و دختران خود داشته باشند.

23302

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 1564813

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 4 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 14
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • IR ۰۷:۱۷ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
    34 8
    برای مردم اصلا عاطفه و وجدان ندارند.
    • IR ۱۴:۵۰ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
      3 2
      من پلیس را دوست دارم
  • IR ۰۸:۵۵ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
    54 5
    بسیار عالی ولی جهت تکمیل صحبتهایتان به نظر من از نظر اکثر مردم پلیس نیروی مردمی در جهت تامین امنیت نیست بلکه نیروی نظام است برای فشار به مردم درحالی که پلیس باید ضامن حقوق مردم باشد
    • IR ۱۴:۵۱ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
      5 0
      آدمی که به قانون عمل می‌کنه از پلیس نمی‌ترسه
  • مژگان IR ۰۹:۰۶ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
    41 5
    قانونهایی که فقط برای خالی کردن جیب مردم است و هیج دلیل سازنده ه ای ندارد مثل منع امد و شد در شبها در زمان کرونا. تخریب خانه های کوچک مردم در باغها و دیوار و حصار و کانکسهای باغها در صورتیکه مملکت امنیت ندارد و باغدار برای محافظت و امنیت نیاز به حصار و مکانی برای استراحت و گذاشتن ابزرار کار دارد اسرائیل اینقدر که جهاد و شهرداریها خانه های مردم را تخریب کردند خانه های اعراب را تخریب نکردند
  • کریم IR ۰۹:۲۴ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
    48 6
    پلیس باید محافظ جان و اموال مردم باشد و امنیت مردم ا تامین کند متاسفانه در ایران این کارها انجام نمیشود
  • AU ۰۹:۴۳ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
    54 4
    غارتگران مال و منال مملکت رو ول کردن ، چسبیدن به گردن یه دختر بدبخت که روسری اش از سرش افتاده . چرا ؟ چون زورشان فقط به دخترها میرسد. ( چند وقت دیگه همین دخترها بلائی سرشان میآورند که بیا و ببین !)
  • IR ۱۲:۳۲ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
    2 1
    غلط می‌کنه هرکس حجابش رو رعایت نمیکنه، باید با این ها خیلی بدتر از این ها رفتار کرد به گونه ای که حتی تصور عدم رعایت حجاب رو هم نتوانند بکنند
  • IR ۱۷:۵۰ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
    2 1
    این همه اختلاس دزدی تمام دارایی های کشور بردن پولمون بی ارزش شده مردم فقیر این همه اعتیاد که در محله ها می بینین این همه بی خانمان کارتن خواب کی باعث این وضعیت هست دلیل این همه دزدی فقر بی کاری کیه کی پاسخگوباید باشه
  • آسو IR ۱۸:۵۲ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
    1 2
    چون میبینند که در مقابل اوباش و خلافکارهای خطرناک و همین طور مفسرین منفعل هستن و در مقابل قمه کش ها ساکت هستن اما برای سگ گردانی مسلسل میکشن و برای دختر مردم از قلاده سگ هار استفاده میکنن، قانونی وجود ندارد و کاملا سلیقه ای است،
  • محمد IR ۱۹:۱۷ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
    1 2
    چون پلیس در ایران بجای حمایت از مردم ایران برای خوش آمد عده‌ای محدود در برابر مردم خودش را قرار داده و با اقدامات غیر انسانی. کارهای خوبش را ازبین میبره متاسفانه پلیس و اعتبار و آبروش در کشور ما شده ابزار عده ای برای رسیدن به خواسته هاشون اگر اکثریت مردم چیزی را نمی‌خواهند پس باید قانون بر اساس خواست مردم اصلاح بشه دلیل نمیشه چون مثلا مردم صد سال پیش چیزی را می‌خواستند به نسل های جدید هم اون موضوع را تحمل کرد باید نظر نسل جدید که توقع پیروی دارید را مثل نسل قبل جویا بشوید
  • یکی از مردم IR ۲۰:۳۴ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
    0 2
    برای اینکه متاسفانه پلیس در موارد زیادی، بلای جان مردم می شود
  • IR ۲۱:۱۵ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
    2 2
    کلیت این نوشته درست بود ولی باید بدونیم ملاک قانون گزاری در جمهوری اسلامی شرع اسلام است نه عرف و خواست جامعه اگه اینجوری نبود جمهوری اسلامی با جمهوری های سکولار فرقی نداشت
  • IR ۲۱:۱۹ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۶
    2 1
    اگر همه مردم هم گناهی را (در اینجا بی حجابی) انجام دهند موجب گناه نبودن و مشروعیت بخشی به ان عمل نمی شود ملاک حقانیت و درستی و نا درستی اسلام است نه عرف و نظر مردم