ظاهرا اردن به عرصه تازه رقابت‌های سیاسی عربستان و ایالات متحده امریکا تبدیل شده است. هر دو کشور برای این که اردن دچار اپیدمی دموکراسی‌طلبی دیگر کشورهای عربی نشود و همانند حکومت‌های تونس و مصر سرنگون نشود هر کدام به نوعی تلاش دارند در اوضاع سیاسی آن دخالت کنند. موضوعی که تبدیل به رقابتی میان عربستان و امریکا شده است.
به گزارش لس‌آنجلس تایمز، این روزها دیپلمات‌های امریکایی دائما به کاخ پادشاه اردن در رفت و آمدند تا او را قانع کنند که اصلاحات تنها راه آرام کردن اعتراض‌های ضد حکومتی در کشور است و پادشاه اگر می‌خواهد همچنان اریکه پادشاهی را داشته باشد، راهی جز این ندارد.
از آن سو، دیپلمات‌های عربستانی نیز دائما به دیدار ملک عبدالله می‌روند و به او پیغام می‌دهند که اگر می‌خواهد با قدرت به حکومتش ادامه دهد به توصیه‌های امریکایی‌ها بی‌اعتنا باشد و همانند ریاض که با همین رویکرد توانسته حکومت را با چنگ و دندان نگه دارد، حکومتش را حفظ کند. عربستانی‌ها هدایای بسیاری به عبدالله دوم می‌دهند تا بدین ترتیب نظرش را به خواسته‌های ریاض جلب کرده و او را نسبت به امریکایی‌ها بی‌اعتنا کنند.
عربستان سعودی در ماه گذشته میلادی با دعوت از اردن به جمع کشورهای شورای همکاری خلیج فارس فرصت طلایی در اختیار این کشور گذاشت و به واسطه آن نیز زمینه‌های لازم را برای سرمایه‌گذاری خارجی و ایجاد فرصت‌های کاری جدید در آن فراهم کرد.
عربستان برای اثبات حسن نیست خود دو هفته پیش 400 میلیون دلار کمک نقدی در اختیار دولت اردن قرار داد. این بخش نخست از کمک‌های مالی عربستان به اردن است. اردن سال‌ها است که از عربستان سعودی تقاضای کمک مالی کرده و تازه الآن است که با تقاضایش موافقت شده است. عربستان گفته است که این بخش نخست کمک‌های مالی این کشور به اردن است و بخش‌های بعدی نیز بر اساس یک جدول زمانی به اردن داده خواهد شد.
یکی از مقامات امریکایی که نخواست نامش فاش شود در این باره گفت: «ما با مشکلات و اختلاف‌های بسیاری مواجهیم، بهار عربی از یک سو و تنش در روابط کشورها در منطقه از سوی دیگر کار را برای ما بسیار سخت کرده است.»
باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا تا کنون از انقلاب‌های عربی که خواستار دموکراسی و آزادی هستند حمایت کرده است، ولی هنگامی که در سخنرانی ماه گذشته خود صحبت از لزوم اصلاحات در برخی از کشورهای عربی زد، بسیاری مقصود وی را عربستان سعودی که از بسته‌ترین کشور خاورمیانه که از دیکتاتوری مطلق بهره می‌برد، دانستند.
در عین حال عربستان نیز بر این اعتقاد است که ایالات متحده به متحدان سابق خود پشت کرده است و به زودی عربستان نیز از زیر چتر حمایتی امریکا خارج خواهد شد از این رو تلاش می‌کند سیاست‌های امریکا در منطقه را از اهمیت بیندازد. از این رو برای آن که مبادا انقلاب‌های عربی به خاک عربستان برسد در حال صرف میلیاردها دلار در مصر، اردن، بحرین و مناطق دیگر است تا شاید بتواند جبهه خود را در برابر این انقلاب‌ها تقویت کند. کما این که تلاش می‌کند همکاری‌های خود را با کشورهای سنی‌مذهب نیز گسترش دهد تا بدین ترتیب یک هم‌پیمانی طایفه‌ای در منطقه ایجاد شود.
در حالی که ایالات متحده تلاش‌های تازه‌ای را برای استقلال نفتی از عربستان آغاز کرده است، در مقابل عربستان نیز تلاش دارد که وابستگی امریکا را به خود افزایش دهد تا بدین ترتیب ضمن اثرگذاری بر بازار انرژی، امریکا را نیز بیش از پیش به خود وابسته نگه دارد.
روابط امریکا و عربستان زمانی رویکردی دیگر به خود گرفت که در پی حمله امریکا به عراق در سال 2003، جورج بوش، رئیس جمهوری سابق امریکا اجازه داد که یک حکومت شیعی در عراق بر سر کار آید. با کنار رفتن حسنی مبارک متحد عربستان از قدرت در مصر خشم عربستانی‌ها از امریکایی‌ها بیش از پیش افزایش یافته است.
الجزیره ، 19 ژوئن/ ترجمه: سیدعلی موسوی خلخالی
26249
نظر شما