برای واگذاری هزار متر زمین به هر خانواده نه مشکل زمین داریم نه آب

 رئیس جمهور محترم طرحی که مدت ها تحت عناوینی چون باغ شهر، بوستان خانواده و ... مورد مطالعه قرار گرفته را پیشنهاد داده است.  طرحی که به اعتقاد بسیاری از متخصصان و صاحب نظران منابع طبیعی و محیط زیست تنها راه نجات منابع طبیعی، محیط زیست و فراتر از آن بهترین راهکار برای فائق آمدن بر برخی مشکلات اجتماعی کشور  است. طرح "واگذاری 1000 متر زمین به هر خانوار ایرانی".

شاید برخی از هموطنان اجرای آن را مقدور ندانند و از منظری متفاوت با واقعیتی که مبنای ارائه این طرح بوده آن را ارزیابی کنند؟ قبل از بیان هر ادله ای در تایید یا رد طرح از همه عزیزانی که با عنوان طرح مواجه می شوند، تقاضا دارد که اصل انصاف را در نظر داشته و آن را مورد نقد قرار دهیم.

طرح واگذاری 1000 متر زمین به هر خانوار ایرانی اگر با رعایت الزامات ذیل باشد تنها راه نجات منابع طبیعی و محیط زیست و برخی از مشکلات اجتماعی کشور است:

- در قالب عقد اجاره بلند مدت، بدون انتقال مالکیت و مشروط به اختصاص به کاربری تعیین شده باشد.

- عرصه حومه هر شهری به ساکنان و کارمندان همان شهر اختصاص یابد و در واگذاری ها برای عده ای به گزینی یا تفاوت اعمال نشود.

- با اهدای نهاده ها از سوی دولت برای ایجاد باغ و فضای سبز و ایجاد تسهیلات، امکان فعالیت برای مردم تهیدست و کارمندان دولت فراهم شود.

در صورتی که در اجرای این طرح، اینگونه الزامات، اعمال شود، حس مالکیت و تعلق خاطر عمومی در بین هموطنان بوجود خواهد آمد و مشارکت عمومی ملت شریف را در حفظ، احیاء و بهره برداری منطقی و مسئولانه از سرزمین خواهیم داشت. شرایطی فراهم می گردد  تا  مردم ایام تعطیل و  اوقات فراغت را در ملک اختصاصی و در راه صحیح و با تفریحات سالم سپری نمایند. یعنی اهتمام بر اجرای اصول پیشگیری و احتیاطی.

توسعه فضای سبز و حفاظت و نگهداری از منابع طبیعی در عرصه ای بسیار وسیع و با هزینه ایی به مراتب کمتر و به عبارتی با هزینه ای بسیار اندک برای دولت، انجام  و به شکلی بسیار مطلوبتر اعمال و حفاظت  آب و خاک و آبخیزداری در عرصه ای گسترده با همت مردم انجام خواهدشد.

هزینه های خانوارها به جهت آنکه خود در تولید محصولات باغی و سبزیجات مصرفی که سهم عمده ای در هزینه جاری آنها دارند، نقش خواهند داشت و بهایی برای خرید آنها پرداخت نخواهند کرد کاهش نسبی پیدا خواهد کرد. از آنجائیکه امکان پناه بردن خانواده ها به دامن باغ و طبیعت و فارغ شدن از آلودگی های گوناگون (آلودگی هوا، آلودگی های صوتی و...) محیط های شهری و به تماشا نشستن طبیعت خدادادی و مناظر زیبا و آسمان و ستاره ها، فارغ از حصار و دیوارهای قفس گونه آپارتمان ها  برای خانواده ها، در اوقات فراغت از کار موظف و یکنواخت، فراهم می شود، آرامش روحی و روانی در جامعه اعتلا خواهد یافت و با ایجاد نشاط و انبساط خاطر، شرایط برای مطالعه، خلاقیت، ابداعات و اختراعات فراهم خواهد شد و بسیاری مزایای دیگر. 

در ضمن برای اجرای طرح نه مشکل کمبود عرصه است و نه مشکل کمبود آب! بر اساس مطالعات استعدادیابی، عرصه برای اجرای طرح وجود دارد و  می توان آب های فراوانی که هدر می رود را در راستای اجرای طرح مدیریت کرد. در حال حاضر حجم عظیمی از آب به صورت رواناب جاری و به کویرها، مردابها، تالاب ها، دریا و دریاچه ها می پیوندند و بخش اعظمی هم تبخیر می شوند و در مجموع فقط ازحدود 10 درصد ریزشها از کل400 میلیارد مترمکعب ریزش سالانه استفاده می شود و میانگین راندمان بهره برداری از آب حدود 40 درصد است.

مگر فعالیت های آبخیزداری که برای اجرای آنها سالانه، میلیاردها ریال هزینه می شود از همین اصول پیروی نمی کنند، این طرح یعنی آبخیزداری مردمی. مگر برای نهالکاری و جنگل کاری و حفاظت از منابع طبیعی، سالانه میلیاردها ریال هزینه نمی شود، این طرح یعنی جنگل کاری و نهالکاری مثمر و غیر مثمر مردمی. مگر سالانه میلیاردها ریال برای باغبانی و پرورش گل و گیاه هزینه نمی کنیم، این طرح یعنی باغبانی مردمی، یعنی گل کاری مردمی و یعنی ایجاد بوستان ها و تفرجگاه های مردمی. اگر به مردم اعتماد کنیم و مسئولیت مردم بر سرنوشت شان را به آنها یادآوری و برای رقم خوردن سرنوشتشان آنها را نیز دخیل کنیم. ایرانی سرسبزتر، با شکوهتر و پر افتخارتر، حتی فراتر از آنچه که در برنامه چشم انداز برای آن ترسیم کرده ایم، خواهیم داشت.

کارشناس سازمان منابع طبیعی

47233