مطالبات مردم خاورمیانه از نگاه مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت خارجه

قاسم محب علی، سفیر اسبق کشورمان در مالزی و یونان و کارشناس جهان عرب و میهمان کافه خبر در پاسخ به سوالی در خصوص ماهیت انقلاب های عربی گفت:جنس تحولات امروز خاورمیانه متفاوت از سایر تحولات گذشته است. خاورمیانه تاریخ پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. اما در هیچ کدام از آنها نمی بینیم که اعتراضات و منازعات تغییر مناسبات میان مردم و حکومت ها را نشانه گرفته باشد. منازعات از جنگ اعراب و اسراییل گرفته تا تحولات معاصر زیاد بوده اما شکل و جنس آنها با انقلاب های امروز خاورمیانه متفاوت بوده است.

در انقلاب های امروز خاورمیانه تقسیم قدرت، انتخابات آزاد و مطالبات مردمی مطرح است.

این کارشناس جهان عرب معتقد است که انقلاب تونس که مقصد حرکت انقلاب های عربی بود دارای سه ویژگی مهم است که تحول بزرگی در انقلاب ها به وجود آورد. این تغییرات عبارتند از:
تغییر در مفاهیم آزادی، تا پیش از این مفهوم آزادی در خاورمیانه رنگ و شکل قومی و گروهی داشت و آزادی فردی مطرح نبوده است. وقتی از آزادی صحبت می شد، معنا بیشتر آزادی کلی بود.

تغییر دوم در انقلاب های عربی نوع مطالبات مردمی است. در قدیم ارزش گذاری بر سر ساختار دولتها نبوده است. نوع حکومت ها محل مناقشه نبوده است. مثلا مردم خواهان استقلال و تغییر شکل حکومت ها هستند. اما بعد از انقلاب تونس، مردم مطالبات خود را که شامل تغییر ساختار سیاسی و مدیریتی کشور، مبارزه با فساد چرخش قدرت است، مطرح کردند.
تغییر سوم در انقلاب های عربی شیوه هاست. قبلا وقتی جنگ در یک کشور اتفاق می افتاد،مردم دست به اسلحه می شدند اما خاصیت انقلاب های عربی این بود که برای اولین بار مبارزه مسالمت آمیز مطرح شد. مثلا در یمن همه اسلحه دارند، ولی مبارزان هرگز دست به اسلحه نبردند.49 263