دکتر حنفی از شورای علمای عرب، به تشریح ذبح حلال از نقطه نظر اهل سنت پرداخته و در بخشی از سخنانش در رابطه با روش های پنج گانه ذبح که امروزه متداول است، ابراز داشت: روش بی هوش کردن حیوان مادامی که قلب از کار نیافتد اشکالی ندارد . اما تجربه نشان داده است که در بی هوش کردن مرغها ، 90 درصد این حیوانات طاقت نیاورده و پس از بی هوشی جان می دهند. در مورد شوک برقی نیز اگر قلب از کار نیافتد اشکالی ندارد. اما ضربه زدن با چکش ، شلیک گلوله یا میله به سر حیوان و یا بی هوشی با گازِ دی اکسید کربن و خفه کردن حیوان ، هیچ کدام قابل قبول نیست.
سخنران دیگر این سمینار، مدیر مرکز اسلامی هامبورگ ، حجت الاسلام والمسلمین دکتر رمضانی واجبات و محرمات الهی را الطاف خداوند متعال برای سلامتی روح و جسم بشریت دانست و افزود: هر چه در اسلام واجب شده است ، مصلحت لازمه ای در آن وجود داشته و بالعکس هر چه حرام شده است ، فساد و مفسده ای در آن بوده است که باید مورد پرهیز قرار گیرد .
مدیر مرکز اسلامی هامبورگ در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اهمیت حقوق حیوانات در اسلام به تشریح برخی از احکام ذبح اسلامی پرداخت و افزود: اسلام نسبت به حقوق حیوانات بسیار حساس بوده و قوانین و احکام خاصی را هم در تربیت و هم در ذبح حیوان دارد که باید مورد توجه قرار گیرد . همچنین هر کدام از احکام ظاهری اسلام چه در بحث خوردنی ها و آشامیدنی ها و چه در مورد نماز ، روزه و ... ، فلسفه ای دارد که توجه به آن در جذب افراد و گروهها و خصوصاً جوانان به اسلام ، نقش بسیاری دارد . اسلام در صدد فراهم آوردن زمینه ء رشد انسان در ابعاد مختلف است و به همین دلیل احکام مختلفی را در مباحث گوناگون برای انسان دارد . اسلام هم توجه به غذای روح دارد و هم به غذای جسم ، که هر دو باید پاک و طاهر باشند . لذا اگر حیوان حلال گوشت ، نجاست خوار بشود ، حتی اگر تمام احکام ذبح هم رعایت شود ، قابل خوردن نیست ، مگر زمانی که مراحل تزکیه نسبت به آن حیوان اجرا گردد.
وی ادامه داد: علمای بزرگ شیعه شرایط و احکامی را برای ذبح بیان نموده اند که از آن جمله می توان به این موارد اشاره نمود : 1. ذابح باید حتماً مسلمان باشد . 2. حیوان در زمان ذبح باید رو به قبله باشد. البته رو به قبله بودن ذابح مستحب است . این مسأله در مورد دستگاه های بزرگ ذبح حیوانات نیز صادق است و اگر احیاناً این دستگاه ها رو به قبله نیستند ، باید جای آنها را تغییر داد و رو به قبله نمود . 3. باید ذکر بسم الله حتما گفته شود . 4. مجرای غذا ( حلقوم ) ، مجرای هوا (مری ) و نیز دو شاهرگ اطراف آنها باید از ناحیه پائین برآمدگی گلو به طور کامل بریده شوند . 5. وسیله ذبح نیز باید از جنس آهن و تیز باشد ، البته کاردهای اره ای بسیار تیز هم مانعی ندارد .
وی در ادامه گفت: بدیهی است که خدای متعال بهترین روش ذبح را در اسلام ذکر می کند، روشی را که در آن کمترین اذیت برای حیوان و بیشترین سلامتی و بهداشت را برای مصرف کنندگان دارا باشد . از این رو وقتی 4 رگ حیوان زده می شود و پس از آن حیوان دست و پا می زند ، این حرکات ، رفلکس طبیعی و واکنش های عصبی بدن است و به معنای اذیت شدن حیوان نیست .
حجت الاسلام والمسلمین رمضانی در پاسخ به برخی از سؤالات مطرح شده در رابطه با ذبح اسلامی از نظر فقه شیعه ابراز داشت: در رابطه با انواع شوک که به حیوان وارد می شود : ( 1. شوک برقی 2. ضربه محکم به سر حیوان 3. شلیک گلوله یا میله 4. شُک به وسیله گاز 5. خفگی ) باید گفت : اگر حیوان خفه شود ، چون قلب از کار می افتد ، قطعاً گوشت آن حیوان حرام است . در مورد بقیه موارد ، قاعده این است که اگر ضربان قلب حیوان از کار نیافتد و پس از آن ذبح صورت بگیرد ، بلا مانع است. البته بهترین حالت ذبح این است که تا جایی که ممکن است بدون این وسایل و به طور طبیعی ذبح صورت بگیرد و اینکه می گویند با حالت بی هوشی ذبح حیوان بهتر است و حیوان کمتر اذیت می شود ، جای تامل دارد ، همانطور که برخی از تحقیقات خلاف این مطلب را می رساند .
وی افزود: در مورد ذکر بسم الله به هنگام ذبح حیوان با دستگاه باید گفت، اگر دستگاه تعداد بالایی از حیوانات را به ترتیب و یکی پس از دیگری ذبح می کند ، برای هر ذبح ، یک بسم الله لازم است ولی اگر دستگاه به گونه ایست که در یک لحظه با زدن یک دکمه ، سر مثلا صد حیوان بریده می شود ، یک بسم الله کافی است.
مدیر مرکز اسلامی هامبورگ در پایان بحث، به برخی از مستحبات و مکروهات ذبح اشاره داشت و افزود: 1. اگر فردی خودش حیوانی را بزرگ کرده باشد ، مکروه است که خودش آن را ذبح کند. 2. مستحب است پیش از ذبح در کنار حیوان آب گذاشته شود . 3. هر کاری که موجب کاهش درد شود ( مانند تیز کردن کارد ) مستحب است 4. مستحب است دور کردن بچه های حیوان و نیز مستحب است ذبح ، جلوی سایر حیوانات نباشد . 5. در روایات برخی روزها و زمانها برای ذبح مکروه ذکر شده است . 6. زدن گردن حیوان از پشت مکروه است . 7. جدا کردن سر حیوان و نیز پوست کندن حیوان پیش از جدایی روح از بدن مکروه است .
سخنران بعدی دکتر ناصر المصری به تشریح حقوق حیوانات در اسلام و نیز احکام رفتار و پرورش حیوانات پرداخت.
وی با اشاره به اینکه برخی از سوره های قرآن کریم به نام حیوانات نامیده شده است ، به بیان چند نمونه از رفتارهای پیامبر اکرم (ص) راجع به رفتار با حیوانات و نیز شکار آنان پرداخت .
/6262
نظر شما