آمریکا به دنبال احیای طرح قدیمی «ناتوی جهانی» است؟

تا زمانی که چین به یک قدرت تهاجمی نسبت به همسایگان خود تبدیل نشده و تهدیدی موجودیتی برای این کشورها نباشد، بسیار بعید است که پیشنهادات ایالات متحده برای هر سطحی از مداخله ناتو در شرق آسیا مورد پذیرش قرار بگیرد.

به گزارش خبرآنلاین، رئیس‌جمهوری فرانسه با طرح افتتاح دفتر نمایندگی ناتو در ژاپن مخالفت و استدلال کرد که این بلوک نظامی نباید فراتر از آتلانتیک شمالی پیش برود. مکرون معتقد است که منشور ناتو محدودیت‌های جغرافیایی را اعمال می‌کند؛ محدودیت‌هایی که مانع گسترش ناتو به آسیا می‌شوند. افتتاح دفتر هماهنگ‌کننده ناتو در ژاپن نیازمند توافق تمامی اعضای شورای آتلانتیک شمالی از جمله فرانسه است و اینک با مخالفت فرانسه با این طرح معلوم نیست سرنوشت آن به کجا می رسد.

این طرح برای اولین بار در سال ۲۰۰۷ هنگامی که شینزو آبه، نخست‌وزیر وقت ژاپن از مقر ناتو بازدید کرد، مطرح شد. تا اینکه در ماه ژانویه گذشته ، فومیو کیشیدا، نخست وزیر ژاپن و ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو، برای تقویت همکاری های خود به توافق رسیدند. آنها اذعان کردند که تهاجم روسیه به اوکراین و همکاری نظامی آن با چین «سخت‌ترین و پیچیده‌ترین محیط امنیتی از پایان جنگ جهانی دوم» را ایجاد کرده است. کیشیدا متعاقباً در ماه می در یک موضع گیری درباره موضوع تاسیس دفتر ناتو در ژاپن گفت که ژاپن قصدی برای عضویت در ناتو ندارد اما پیشنهاد این ائتلاف برای ایجاد دفتری در ژاپن را تایید کرد.

تعامل بین ژاپن و ناتو که از نظر جغرافیایی بسیار از هم فاصله دارند، برای مدت طولانی بر روی امور عملی متمرکز نبود، بلکه در سطح بحث و گفتگو بود، یعنی تقویت روابط دوجانبه با انجام مذاکرات دوجانبه یا چندجانبه. سرانجام در نوامبر سال گذشته، ژاپن به «مرکز تعالی دفاع سایبری ناتو» ملحق شد و نشان داد که تعامل دوجانبه آنها به روشی عملگرایانه پیشرفت می کند. طرح ناتو برای راه اندازی دفتر ارتباطی در ژاپن نیز یک تعامل عملگرایانه دیگر بین ژاپن و ناتو است . به قول پیتر تاکسو جنسن، سفیر دانمارک در ژاپن، «این چیزی بیش از یک حرکت نمادین است. این یک راه واقعی و قابل مشاهده برای تقویت روابط بین ژاپن و ناتو خواهد بود». برنامه های ناتو برای ایجاد یک دفتر ارتباطی در ژاپن با هدف تقویت هماهنگی با شرکای منطقه ای کلیدی در سراسر منطقه هند و اقیانوس آرام، از جمله متحدان نزدیک مانند استرالیا، کره جنوبی، نیوزیلند است.

واکنش منفی چین

چین به شدت با گسترش ناتو در منطقه آسیا- اقیانوسیه مخالف است و مقامات مختلف این کشور علیه طرح افتتاح دفتر ناتو در ژاپن موضعگیری کرده اند. وزیر امور خارجه چین در ماه مارس گفت که استراتژی هند و اقیانوسیه ایالات متحده در واقع تلاشی برای تشکیل گروه‌هایی برای تشکیل بلوک‌های انحصاری، جهت برانگیختن رویارویی با طراحی نسخه آسیایی-اقیانوسیه ناتو است.

همچنین وانگ ونبین، سخنگوی وزارت امور خارجه چین با اشاره به اظهارات نمایندگان اندونزی، سنگاپور و چندین کشور دیگر که در نشست امنیتی شانگری لا گفته بودند نمی‌خواهند شاهد جنگ سرد جدیدی باشند و یا مجبور شوند بین چین و آمریکا یکی را انتخاب کنند، عنوان داشت: موضع اکثر کشورهای منطقه بسیار مشخص است؛ آن‌ها با ادغام بلوک‌های نظامی مختلف در منطقه مخالف هستند. اکثر کشورهای منطقه آسیا-اقیانوسیه مخالف گسترش ائتلاف نظامی ناتو در این منطقه هستند . این دیپلمات چینی تاکید کرد: آسیا منطقه‌ای با بیشترین پتانسیل رشد و توسعه در جهان است. آسیا باید یک عرصه بزرگ برای همکاری‌های متقابل باشد و نباید به بلوک‌های محدود و کوچک اختصاصی تقسیم شود.

مائو نینگ، سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه چین نیز در این مورد گفته است: آسیا سرزمینی امیدوارکننده برای همکاری و توسعه است و نباید عرصه جنگ ژئوپلیتیکی باشد. گسترش مستمر ناتو به سمت شرق در آسیا-اقیانوسیه، مداخله در امور منطقه، تلاش برای از بین بردن صلح و ثبات منطقه و نیازمند هوشیاری بالا از سوی کشورهای منطقه است. وی افزود: ژاپن باید با یادگیری از تجربیات تاریخی، به مسیر توسعه صلح‌آمیز پایبند باشد و اقدامات تخریب‌کننده اعتماد متقابل بین کشورهای منطقه‌ و صلح و ثبات منطقه‌ای را انجام ندهد.

علاوه بر چین روسیه نیز به شدت با طرح تاسیس دفتر ناتو در ژاپن مخالف است. ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه این کشور در یک کنفرانس مطبوعاتی در ۱۰ مه انتقاد کرد و گفت: طرح ناتو برای راه اندازی دفتری در ژاپن دلیل دیگری بر جاه طلبی ناتو برای استقرار در منطقه به منظور گسترش برنامه ضد روسیه و ضد چین است.

طرح مزبور یادآور، جاه طلبی ایالات متحده در ابتدای دهه ۱۹۹۰ و تلاش برای تحقق «ناتوی جهانی» بود. ایده ای که متاثر از فروپاشی اتحاد شوروی و بی رقیب شدن بلوک غرب این آرزو را در سر می پروراند که ناتو را به به سرتاسر جهان گسترش دهد. این طرح هیچگاه نتوانست به موفقیت دست یابد و ساده ترین دلیل آن این واقعیت بود که در آن زمان ناتو دشمنی نداشت که پیوستن دیگر کشورها را به آن توجیه کند. امروز با ظهور چین به نظر می رسد نه کشورهای شرق آسیا بلکه ایالات متحده به شدت مشتاق گسترش ناتو به شرق آسیاست تا از این طریق نه تنها اعضای اروپایی ناتو را به مناسبات امنیتی شرق آسیا متعهد کند بلکه بی میلی کشورهای شرق آسیا برای ایجاد اتحادهای موازنه جویانه علیه چین را جبران کند. حداقل تا زمانی که چین به یک قدرت تهاجمی نسبت به همسایگان خود تبدیل نشده و تهدیدی موجودیتی برای این کشورها نباشد، بسیار بعید است که پیشنهادات ایالات متحده برای هر سطحی از مداخله ناتو در شرق آسیا مورد پذیرش قرار بگیرد. به همین ترتیب، تا وقتی مناسبات تجاری گسترده میان اروپا چین جریان دارد نیز محتمل نیست که کشورهای اروپایی شوقی برای بر عهده گرفتن مسئولیت های امنیتی علیه چین عهده دار شوند.

۳۱۱۳۱۱
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 1775147

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
5 + 10 =