لایحه تشکیل اتاق مستقل کشاورزی به تازگی از تصویب کمیسیون کشاورزی مجلس گذشته است، و به نظر می رسد به زودی نیز با توجه به یک فوریتی بودن لایحه در صحن علنی مجلس به رای گذاشته خواهد شد، اما این لایحه به رغم موافقت ضمنی که اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس با ان دارند، در بدنه بخش خصوصی مخالفانی جدی دارد، اتاق بازرگانی معتقد است تشکیل اتقا مستقل برای بخش کشاورزی تنها به افزایش موازی کاری و تضعیف بخش خصوصی منجر خواهد شد و این اقدام دولت را بر خلاف هدف غائی اصل 44 قانون اساسی می داند، نشست هفته گذشته کافه خبر با شاهرخ ظهیری رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تهران جویای دلایل مخالفت اتاق بازرگانی با این لایحه شدیم که مشروح این گفتگو به نظر خوانندگان می رسد.
چرا زمانی که بحث از اتاق بازرگانی مطرح می شود به نظر می رسد که این اتاق کمتر متوجه بخش کشاورزی است؟
این مسئله صحت ندارد و کمیسیون های کشاورزی اتاق بازرگانی از فعال ترین مجموعه های اتاق بازرگانی است ولی متاسفانه این شائبه به خاطر یک خلاء قانونی به وجود امده است که اتاق بازرگانی با بخش کشاورزی بیگانه است.
تا 1369 یعنی بعد از انقلاب تا یک مدتی چند نفر از آقایان به فرمان حضرت امام اتاق را اداره می کردند تا در سال 1369 قانون اتاق تصویب شد. در آن قانون از اتاق بازرگانی با نام اتاق بازرگانی، صنایع و معادن جمهوری اسلامی یاد شده بود. وقتی قانون ابلاغ شد به دلیل اینکه عضو هیئت نمایندگان بودم و در بخش کشاورزی فعال ، عدم ذکر نام بخش کشاورزی در این قانون را به عنوان یک کمبود مطرح کردم.
در این قانون دولت 10 نفر از نمایندگان وزارت بازرگانی و 10 نفر نمایندگان وزارت صنایع و معادن را به هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی معرفی می کرد، در زمان آقای خاموشی از سوی کمیسیون کشاورزی پیشنهاد دادیم که دو وزارت خانه صنایع و بازرگانی از سهمیه خودشان به نمایندگان وزارت کشاورزی اختصاص بدهند. در نهایت توافقات به عمل امده منجر به اعلام دو نماینده از سوی وزارت کشاورزی در اتاق بازرگانی شد.
بنابراین کار بر روالی افتاد که و حتی در یک در دوره زمانی معاون وزارت کشاورزی (آقای شریعتمداری) که به اتاق معرفی شدند رئیس اتاق بازرگانی ایران شد.
بنابراین اینکه وزارت جهاد کشاورزی بیاید یک اتاق مستقلی ایجاد کند با وجود فعالیت بخش کشاورزی در اتاق بازرگانی نمی تواند دستاورد جدیدی برای بخش کشاورزی به ارمغان بیاورد. در حال حاضر در اتاق بازرگانی کمیسیون کشاورزی داریم و این کمیسیون بسیار هم فعال است.
حال این که چرا این میان وزارت جهاد کشاورزی فکر کرده است که باید اتاقی مستقل برای بخش کشاورزی به وجود آورد این مسئله را پیش می آورد این است که اگر قرار است که برای کشاورزی یک اتاق مستقل مطرح کنیم سوال این است که چرا اتاق معدن تشکیل ندهیم؟ چرا اتاق فناوری و IT تشکیل ندهیم؟، بنابراین هر سازمانی می تواند برای خودش یک اتاق تشکیل بدهد. نتیجه چه خواهد بود؟
نتیجه این است که یک سری کارهای موازی شکل می گیرد. به هر حال اکنون اتاق کشاورزی هم اگر شکل بگیرد آنچه که در لایحه پیشنهادی برای این اتاق به نظر می رسد نشان می دهد این اتاق عملا ریشه اش دولتی است.
اکنون در وزارت جهاد کشاورزی نظام مهندسی کشاورزی، صندوق های توسعه کشاورزی، اتحادیه های تعاونی درست کرده اند. این اتحادیه های تعاونی چه کسانی هستند؟ یا بازنشسته های وزارت جهاد کشاورزی هستند یا کارمندهای جهاد کشاورزی هستند، به عبارتی تفکرات دولتی بر این قضایا حاکم است نه بخش خصوصی.
نکته قابل تامل دیگر ان که در قانون جدید اتاق که در حال بررسی در کمیسیون های تخصصی است نام اتاق به اتاق بازرگانی، صنعت، معدن و کشاورزی تغییر پیدا کرده است. از طرفی دیگر اگر شما قانون کسب و کار که باز هم آن در مجلس است، را بررسی کنید می بینید در این قانون اتاق بازرگانی و صنایع و معادن و کشاورزی مسئول اجرای این قانون کسب و کار است دانسته شده است.
بنابراین سوال این است که در شرایطی که 2 قانون در مجلس در دست بررسی داریم و از سوی دیگرهم اکنون وزارت جهاد کشاورزی در اتاق ایران و اتاق تهران و تمام شهرستان ها و در کمیسیون کشاورزی اتاق فعال است ، تجزیه کردن کار به جز موازی کاری و لوس کردن مسئولیت ها به چه نتیجه ای می انجامد.
وزارت جهاد کشاورزی چه می خواهد که اکنون در اتاق بازرگانی ها و در کمیسیون های کشاورزی به دست نمی آورد جز تضعیف بخش خصوصی از طریق تکه تکه کردن و حاصل شدن یک آشفتگی که با این کار به هدف خود می رسد.
وزارت کشاورزی و دولت برای تشکیل اتاق کشاورزی چه هدف گذاری را اعلام کرده اند؟
می گویند که چون آن اهدافی را که بایستی اتاق بازرگانی در بخش کشاورزی پیاده می کرده، نکرده است. البته این تنها یک ادعاست باید یک اتاق مستقل برای بخش کشاورزی داشته باشیم.
اتاق بازرگانی با توجه به توانمندی های که دارد تاکنون کارکردهای بسیار قابل توجهی در بخش کشاورزی داشته است به طور مثال چند سال پیش بحث چای در کشور در حال تبدیل شدن به یک بحران بود گرفتاریی بود که چای کاران چای را در انبار خود بار کرده بود.
بررسی های اتاق بازرگانی نشان داد یکی از دلایل اصلی کاهش کیفیت چای تولیدی در کشور بحث نحوه برداشت محصول است، چین چایی از اصول خارج شده بود چون بایستی 2برگ 3برگ را از یک گل بچینند این اصطلاح چایی است. ولی متاسفانه به دلیل خرید تضمینی چینش درست را از بین برده بود با رگ و ریشه هر چه برگ بوده جمع کرده بودند شده بود چایی که در انبارها مانده بود و کسی این چایی را مصرف نمی کرد و تمام چایی هم به صورت قاچاق می آمد و آزاد هم نبود. کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی یک کار کارشناسی انجام داد که چیزی در حدود 6 ماه طول کشید. این کار بدین صورت بود که از چیدن برگ از مزرعه که چگونه باید چید، بعد یک جدول را که مشکلات، اشتغال، اهمیت و صادرات چایی را گفتیم و به صورت کتاب درآوردیم در کمیسیون کشاورزی و در اختیار مجلس و دولت قرار دادیم و از طریق اتاق بازرگانی رفت.
اقدامات زیادی از این دست در اتاق و کمیسیون کشاورزی از این دست در بخش کشاورزی انجام گرفته است و دوستانی که معتقدند در اتاق انچه بایسته است انجام نگرفته باید ضعف را در جای دیگری جستجو کنند وگرنه ایجاد یک اتاق مستقل و پرداخت هزینه های بیشتر هیچ سودی برای بخش کشاورزی به دنبال نخواهد داشت.
بحث اتاق کشاورزی را که وزارت کشاورزی مطرح کرده اگر بخواهد به صورت قانونی یک اتاق تشکیل بدهد چه مراحلی را باید طی کند؟ آیا برای این موضوع لزومی دارد که به قولی از اتاق بازرگانی ایران به عنوان نهاد مرجع مجوز دریافت کند یا راساً می تواند این کار را انجام بدهد؟
متاسفانه نه، با قانونی که این آقایان طرحش را تهیه کردند اگر قرار بود که اتاق بازرگانی به عنوان مرجع قبول داشته باشند اصلا نباید به فکر تشکیل اتاق می افتادند، واقعا جای سئوال دارد که کمیسیون کشاورزی مجلس چرا به این کار بیشتر توجه نکرده استو به سرعت لایحه را به تصویب رسانده است؟ در حالی که کمیسیون کشاورزی بایستی بیاید و بررسی کند و تمامی جوانب لایحه را مورد بررسی قرار دهد.
این لایحه چه زمانی در مجلس اعلام وصول شده است؟
این در حدود 10-15 روز است. تازه به کمیسیون کشاورزی رفته و کمیسیون کشاورزی ....
آیا با فوریت به مجلس آورده شده؟
بله
نظر کمیسیون کشاورزی مثبت است؟
بله. کمیسیون کشاورزی با نظر مثبت به تصویب رسانده است. یعنی بدون استدلال و بدون این که از اتاق بازرگانی نظر بخواهد در کمیسیون با فوریت تصویب کردند تا به صحن علنی ببرند. این که سوال کردید تشکیل اش به چه صورت است، فرایند به این شکل است که این قانون در مجلس تصویب می شود و مثل یک اتاق تعاون می شود.
در مرحله بعد نیز انتخاباتی برگزاری خواهد شد و نمایندگان بخش کشاورزی در اتاق حضور پیدا خواهئند کرد اما باید توجه داشت از یکسو صنایع فراوری که بخش عمده ای از ساختار متشکل کشاورزی کشور را تشکیل می دهند در اتاق بازرگانی هستند و امکان تفکیک آنها وجود ندارد از سوی دیگر ساختار کشاورزی ما سنتی و خرده مالکی است در این ساختار ایجاد انسجام و جمع کردن کشاورزان بسیار سخت خواهد بود البته اگر بحث نهاد سازی برای بخش کشاورزی وسط باشد در حال حاضر ساختاری مانند خانه کشاورز وجود دارد و به نظر نمی رسد با این شرایط تشکیل یک اتاق مستقل کشاورزی برای بخش خصوصی کارکردی داشته باشد و در نهایت به جمع شدن نهاد های دولتی دست اندرکار منجر خواهد شد ونه کشاورزان و دست اندرکاران واقعی بخش کشاورزی کشور.
جمع نشدن کشاورزان و مشکلاتشان به چه علت خواهد بود؟
کشاورزی که پراکنده در سطح کشور است. شما کارخانه های فعال در یک شهرستان را می توانید جمع کنید اما کشاورزی یک کشور را، کشاورزی را که بگویید بیا نماینده ات را انتخاب کن ... هنوز کشاورزی خرد و سنتی است.
اطلاع دارید به دلیل همین نبودن ساختارسنتی هنوز ما یک سال سیب زمینی داریم یک سال نداریم، یک سال گوجه فرنگی داریم یک سال نداریم، آن سالی که گوجه فرنگی داریم کشاورز ضرر می کند و گوجه فرنگی زیاد است و کارخانه توانایی جذب گوجه فرنگی را ندارد، آن سالی که نداریم صنعت ضرر می کند.
این سیکل همین طور ادامه دارد. راه حلی که برای این مشکل در کشورهای پیشرفته دنیا به کار گرفته شده ایجاد دو اتحادیه است یکی اتحادیه کشاورزان و دیگری اتحادیه صنعتکاران رو به روی یکدیگر می نشینند. صنعتکار به کشاورزان می گوید که من 10 میلیون تن گوجه فرنگی می خواهم. کارخانه هایش را هم زده و آماده و ظرفیت کامل است. همه این ها زنجیره ای است و اگر بخواهد درست شود بدبن گونه است.
اما در ساختارهای با سنتی فعلی نمی توانیم هیچ فضای تعریف شده ای برای کشاورزان ایجاد کنیم و این موضوع هم با ایجاد اتاق مستقل کشاورزی حل نخواهد شد تنها شاید در نهایت از طریق تشکیل اتاق مستقل برای بخش کشاورزی مشاغلی برای کارمندان فعلی دولت ایجاد کنیم ولی دردی از بخش کشاورزی و اقتصاد کشور دوا نخواهیم کرد و تنها حیاط خلوتی را برای مدیران دولتی فراهم می کنیم که بتوانند در خلاف جهت اصل 44 قانون اساسی به جای واگذاری مسئولیت ها به بخش خصوصی حقیقی همچنان حیاط خلوتی برای خود داشته باشند.
/31222
نظر شما